Nu de linkse mars door de instituties lijkt voltooid, is voor de cultuurmarxisten de volgende marsroute herkenbaar. Zo ook hun onvermijdelijke einde.

De linkse mars door de instituties is zo goed als voltooid, en een onplezierige constatering moet zijn, dat die nooit was gericht op het verwerven van gelijkwaardigheid of gehoor, maar op het manifesteren van het eigen gelijk om zich vervolgens in te graven. Dat klinkt uitstekend door in de manier waarop men de kelen schor schreeuwt om safe spaces als dogma’s die duidelijk herkenbaar zijn als ‘links’ worden geattaqueerd, ondergraven of via elementaire bewijsvoering als onjuist worden bestempeld.

Het besef dat er meerdere vormen van ‘links’ zijn bestaan is in die visie vanzelfsprekend anathema – links zijn is het toegangsbewijs tot een kudde die geacht wordt de rijen gesloten te houden tegen de bedreigingen van buitenaf. Als u hier even bij stil staat ziet u al een kleine vicieuze cirkel ontstaan. Maar deze hel kent meerdere kringen.

De eerste helft van dit stukje werd vorige maand (de rest vorige week) al geschreven, en sindsdien is de bewijsvoering door meerdere gebeurtenissen eenvoudiger geworden. Anders gezegd: het progressieve gekrijs gaat crescendo uit verontwaardiging dat niet iedereen zich aansluit bij hun dogma’s.

Wat ook weer grappig is, want het vervolg van eensgezindheid binnen linkse kringen is vrijwel automatisch een garantie voor verdere aanscherping van de innerlijke kadaverdiscipline, en een nieuwe strijd om de rechtheid in de leer. Iedereen wil het paradijs bekomen, maar de erkenning dat dat mogelijk al is gebeurd, en we het sindsdien door eigen toedoen hebben moeten verlaten zonder enige kans op onze schreden terug te keren is een te zware opgave. Het gekrijs is derhalve ook een erkenning van eigen falen.

Zodat nieuwe vijanden worden gezocht, nieuw ketters aangewezen, oude stellingen verfijnd en een nieuwe inquisitie wordt ingesteld.

Het succes van de linkse mars door de instituties kan alleen teniet worden gedaan door de terugkeer van het verstand, en het falen van de dogma’s die proponenten er bij hun leerlingen hebben in geramd. Niet door een rechtse mars door de instituties? Theoretisch is ook dat een mogelijkheid, en hier en daar zie ik initiatieven (Renaissance-instituut FvD, privé-scholen en Colleges in oprichting) die precies dat beogen.

Dat ik daar weinig toekomst in zie heeft als belangrijkste oorzaak de naijver van de linkse kerk: eenmaal aan het maatschappelijke roer zal zij niet buigen eer haar schip strandt of door de wal wordt gekeerd. Slechts een desastreuze klap voor haar bestaan kan het tij keren, en dat moet tevens het soort klap zijn dat hun gehele maatschappelijke ordening omver werpt.

In dat verband was de ondergang van de Sovjet-Unie een goed voorbeeld, maar te weinig rigoureus bestendigd. Dat dezelfde ideologie die Oost-Europa zo lang perverteerde na WW2 zich zo diep wist te bestelen in West-Europa en de vorming van de EU kon beïnvloeden demonstreert dat. Niet voor niets vertoont de EU pijnlijk herkenbare uiterlijk- èn innerlijkheden die ook het toenmalige communisme onder Russische leiding ten beste gaf.

Maar ditmaal is het anders? De fouten uit het communistische verleden worden niet meer herhaald?

Dat de essentiële fout van het communisme haar veronderstelde collectivisme en het streven daarnaar was, daarvan zul je ‘linkse’ mensen niet eenvoudig doordringen. In hysterische tijden als de onze is de kans daarop nagenoeg nul.

Om op die marcherende instituties terug te komen: al enige decennia komen steeds meer mensen die zichzelf ooit als weldenkend en linksig beschouwden, tot de afschuwelijke ontdekking dat ze door marcherende instituties en meningen naar rechts zijn verdrongen. GroenLinks is niet langer meer de meest-wappie partij van Amsterdam, daarvoor heeft men nu Bij1. Links stopt nooit in haar drang naar nog verder links.

Links heeft geen doel, alleen een richting. De geschiedenis van de laatste eeuw leert dat dat een onstuitbaar proces oplevert, zodat de enige rationele aanpak is aan te sturen op een gigantische struikelpartij.

De klimaattransitie van Rutte3 biedt een prachtige gelegenheid – al is het vervelend en jammer dat we er allemaal van aan de bedelstaf zullen raken. Maar verstandige mensen wordt niets gevraagd, omdat men al weet dat het antwoord niet bevallen kàn. Dus ploegt men voort zonder verder te willen argumenteren. De vraag is niet langer of dit fout af loopt, doch slechts nog wanneer het drama onherstelbaar wordt.