Tant pis voor René Cuperus
Cuperus is een Friese naam, maar René Cuperus komt uit Haarlem, niet uit Friesland. Cuperus beschouwt zich als een socialist van de oude lijn, is medewerker geweest van de Wiardi Beckmanstichting en redacteur van Socialisme en Democratie.
René Cuperus schrijft zo nu en dan een column in de Volkskrant, maar die columns houden naar mijn smaak niet over. Ik wil proberen uit te leggen waarom.
Een paar jaar geleden[1] trok hij van leer tegen Wim Kok, die commissaris was geworden van een grote Chinese bank en daar, naar verluid, een aardige cent aan verdiende. Hij beschouwde dat om een of andere reden als onsocialistisch en vond dat Kok daar zich zelf en de partij aan wie hij zijn carrière te danken heeft reputatieschade mee toebracht.
U herinnert zich misschien de uitdrukking ‘exhibitionistische zelfverrijking’. Kok diskwalificeerde daarmee mensen die zich zelf grote salarissen toekenden, als ze in een positie terecht kwamen, waarin ze over de middelen van een groot bedrijf of een grote overheidsorganisatie konden beschikken. Vaak zonder dat daar een evenredige prestatie tegenover stond.
Nu was het misschien niet slim van Wim Kok om dit soort uitspraken te doen, wel wetend hoe in de politieke publiciteit snel iedere nuance verloren gaat. Mensen die uit de pot graaien die ze horen te bewaken, dat is natuurlijk een andere soort dan mensen die van anderen een beloning krijgen die in overeenstemming is met de door hen te verrichten diensten. Maar leg dat maar eens uit aan iemand die, ook toen hij nog voor de Wiardi Beckman werkte, niet uitblonk door kennis van het socialisme of de economie.
Het is een misvatting dat Marx ooit gezegd zou hebben dat een werkend persoon niet in overeenstemming met zijn prestaties zou moeten worden beloond. Waar hij bezwaren tegen maakte was tegen de uitbuiting van werkende mensen, die dus juist minder kregen dan in overeenstemming was met hun prestaties.
Cuperus had het in zijn stukje over de PvdA van Troelstra, Drees en Den Uijl, die door het gedrag van Kok in haar eer en goede naam zou zijn aangetast. Onzin lijkt me, wat Kok betreft, maar ook de combinatie van die drie namen wijst bij Cuperus op weinig kennis van de geschiedenis van zijn partij.
Troelstra was een advocaat uit Leeuwarden die het opnam voor de arbeidende klasse en daar groot enthousiasme voor creëerde bij de burgerlijke jeugd uit de Friese hoofdstad. Een onevenredig groot deel van de voormannen van de SDAP kwam later van de Rijks HBS van Leeuwarden. Troelstra zelf hoorde daar al snel niet meer bij.
Hij heeft in 1918 te vergeefs geprobeerd een revolutie uit te lokken naar voorbeeld van de Russische en dat liep op een jammerlijke mislukking uit. Daarna was het met de carrière van Troelstra gedaan.
Drees en Den Uijl zijn al helemaal niet te vergelijken. Drees was een in alle opzichten respectabel mens en een van de beste premiers die Nederland heeft gehad. Onder hem nam het socialisme afscheid van haar revolutionaire wortels en ontwikkelde zich tot een verantwoordelijke regeringspartij naar Scandinavische snit.
Den Uijl heeft gebruik gemaakt van het rumoer in de partij dat in de zestiger jaren ontstond door daar de macht te grijpen, waarna hij met de hulp van de jonge socialisten veel van het werk van Drees en diens tijdgenoten bij het oud vuil heeft neergezet.
Zijn kabinet is het begin geweest van de afbraak van ons onderwijs en van het uit de hand lopen van de kosten van de zorg en van het uitkeringswezen. Over de blunder met het Groningse gas kunt U lezen in het artikel dat ik eerder vandaag schreef onder de naam Heleen Nijkamp onder de schuilnaam Mees.
Den Uijl had niet de persoonlijke integriteit van Drees en zijn toegevoegde waarde voor Nederland is per saldo duidelijk negatief geweest. Hij heeft de Limburgse mijnsluiting financieel mogelijk gemaakt door gebruik van de gasopbrengsten uit Groningen. Daarna heeft hij de overheidsopbrengsten uit de gasbel verkwist door er gaten in de Rijksbegroting mee te stoppen en Nederland en zijn overheid op te grote voet te laten leven.
Hij heeft Prins Bernhard de hand boven het hoofd gehouden, toen die in de problemen kwam wegens de Lockheed omkoopaffaire. De prins moest zijn uniformen inleveren en het voortaan nooit meer doen. Als reactie op het grootste schandaal dat ons koningshuis ooit heeft getroffen, was dat wel erg mager. Den Uijl had zelf af horen te treden, omdat de koning nu eenmaal onschendbaar is en de minister verantwoordelijk, maar alleen een opgestoken vingertje en verder doorgaan alsof er niets was gebeurd, dat kon echt niet.
Het heeft drieendertig jaar onberispelijk koningschap van Bernards dochter Beatrix gekost om ons die affaire weer te laten vergeten. Drees en Kok waren zeker bekwamer en respectabeler dan Den Uijl, als socialist zowel als premier. Als Cuperus dat niet inziet, dan tant pis voor René Cuperus.
- 28 april 2014
Dit artikel over René Cuperus verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp.
Meer van Toon Kasdorp vindt u hier
Leuk stukje lezen.
Mijn opa was n socialist uit dezelfde school als cuperus. Sterker nog, ik had het voorrecht wim kok te leren kennen, aangezien mijn opa zijn mentor was bij het fnv.
En ik kan n lang verhaal houden. Maar cuperus heeft gelijk, en de schrijver van dit overigen prima artikel met foute conclusies niet.
@ Bas Vos – Dan ben ik wel benieuwd met welke conclusies u het niet eens bent….In mijn ogen was Den Uyl de Sinterklaas, met een grote zak gasguldens en (toen nog) met heel veel Zwarte Pieten die lekker strooiden.