Brussel begint tegen Polen een wanhoopsoffensief. Brussel zit zó klem, dat alleen grof geweld soelaas kan bieden.

Zoals de EU-laven vandaag meldden:

De Europese Commissie stelt Polen een harde deadline in het conflict tussen Brussel en Warschau over de rechtsstaat. Als Polen niet binnen een week luistert naar het Europees Hof van Justitie, vraagt de commissie het hof om het land een dwangsom op te leggen, melden Poolse media.

Ook de Volkskrant schreef er gisteren een stuk over, waaruit de auteur niet wist weg te moffelen dat het hier hard tegen hard gaat, en dat er iets gaande is met soevereiniteit, die Nederland in een eerder stadium al weg gegeven heeft.

Bij de EU-laven begrijpt men het belang hiervan niet, en zijn ze derhalve wat concreter:

De Europese Commissie wil dat Polen onder meer de invoering terugdraait van een tuchtcollege voor rechters. Daardoor kunnen zij niet langer onafhankelijk hun werk doen, beaamde ook het Europees Hof. Maar de hoogste Poolse rechter oordeelde vorige week, op verzoek van de regering, dat die zich niets van het hof in Luxemburg moet aantrekken.

De Volkskrant verdedigt het grove politieke geweld met een paar herkenbare dooddoeners, waarover de krant zich eerder niet zeer bekommerde:

De manier waarop de Poolse PiS-partij de rechtsstaat knevelt, is de Commissie al jaren een doorn in het oog. In de vorige Commissie spande commissaris Timmermans verschillende rechtszaken aan. Het leidde niet tot wezenlijke veranderingen in Polen. De huidige Commissie zou het anders aanpakken, met meer dialoog, maar het resultaat is zeker niet beter.

De situatie die nu ontstaat kan alleen maar tot ongelukken leiden:

Polen krijgt zeven dagen de tijd om zich alsnog gewonnen te geven, zal de Commissie volgens onder meer Deutsche Welle en de Poolse krant Gazeta Wyborcza dinsdag naar verwachting besluiten. Om te beginnen met het tuchtcollege. Daarna moet Polen ook aan de slag met andere gehekelde hervormingen van de rechterlijke macht.

Zoals u ziet wil men in eerste aanleg een intentieverklaring, waarna Brussel Polen wel eens zal vertellen hoe een moderne rechtsstaat moet worden ingericht. Dat Polen hieraan gaat voldoen is ondenkbaar, zodat Brussel daarna nog slechts de optie resteert haar dreigementen uit te voeren. Want alternatieven zullen niet werken, liet ik eerder al zien.

De aangekondigde aanpak – de geldstroom richting Polen afknijpen – heeft echter andere nadelen, die tot dusver altijd ietwat onder het tapijt werden geschoven als aspirant-leden er naar vroegen. Nee, je soevereiniteit lever je in als je binnen komen wilt. Ja, daarvoor wordt je ruimschoots afgekocht, en de nieuwe toevoeging aan de EU-elites zal daar zeker van profiteren. En ja, als puntje bij paaltje komt is er met Brussel best te praten, mits je bereid bent te doen wat ze van je eisen.

Oude Oostblokstaten als Roemenië en Bulgarije lijken te denken: wij liggen in de periferie, wij komen er wel mee weg als we dat gedoe in Brussel negeren. Polen en Hongarije liggen in ieder geval te dicht bij Duitsland om diezelfde truc te kunnen gebruiken. Maar de EU laat zich op deze manier opnieuw kennen als de nieuwe EUSSR. Dat zal niemand in Brussel als erg prettig ervaren, zoiets geeft altijd meer problemen.

Zijn er zijweggetjes volgens welke Polen op een elegante manier capituleren kan om Brussel haar zin te geven? Het lijkt er niet op. De aankondiging van Hongarije dat het Timmermans’ Green Deal gaat vetoën geeft al aan dat ook Orban cs bereid zijn de politieke loopgraven te betrekken. De gewoonten in Brussel beziend zal Brussel een Hongaars veto van dit beleid al evenzeer negeren als Hongarije dat doet met de oekazes van de EC. Gaat Hongarije dan ook naar het EU-hof? Die daar in Luxemburg krijgen het nog druk, de komende jaren.

---

Over de worsteling van Polen en Hongarije met de EC leest u onder de links. Meer over het miezemauzen rond de EU-begroting en de problemen met het BvG in Karlsruhe vindt u hier.