Zondag hielden de Koerden in Noord-Irak een referendum over eventuele onafhankelijkheid van Irak in een eigen staat. Turkije’s Erdogan vloog prompt uit de bocht en vandaag ging onze Tweede Kamer er over in debat.

Om te beginnen met onze Tweede Kamer en regering: minister Koenders verklaarde vanmiddag dat ‘Nederland de territoriale integriteit van Irak’ steunt. Je verwachtte het niet. Er zijn drie redenen waarom Nederland niets ziet in een onafhankelijk Koerdische staat, en die heten respectievelijk USA, Turkije en Arabische olie & gevoeligheden.

De uitslag van het referendum was niet onverwacht, maar uiterst duidelijk:

Meer dan 90 procent van de Koerdische kiezers die gisteren in Noord-Irak hebben gestemd bij het referendum wil dat er een onafhankelijk Koerdistan komt. Volgens persbureau DPA concludeert de kiescommissie dat op basis van de eerste tellingen.

De officiële uitslag zal nog een paar dagen wachten, maar zal er niet veel van af wijken. Zelfbeslissingsrecht voor het volk der Koerden dus? Niet volgens Nederland. En wel hierom:

USA
De USA wil eigenlijk niets weten van Koerdische onafhankelijkheid, omdat het haar positie tegenover Turkije zo goed als onmogelijk maakt, haar populariteit in Irak al op een dieptepunt ligt en het bovendien haar positionering in de Syrische burgeroorlog sterk bemoeilijken zou.

Als zeer trouwe bondgenoot van de USA volgt Nederland (met eigen argumenten) het leiderschap van de ankerstaat van de NAVO.

Turkije
Turkije moet al helemaal niets hebben van een onafhankelijk Koerdistan. Dat heeft alles te maken met de omvangrijke Koerdische minderheid in het land, want een onafhankelijke Koerdische staat zou onvermijdelijk het risico van een scheuring van de Turkse staat betekenen. Ook gisteren kondigde onze vriend Erdogan nauwelijks bedekt aan dat een onafhankelijk Koerdistan direct met een oorlog met Turkije rekening houden moet. Een oorlog die er op is gericht dat onafhankelijke Koerdistan in te lijven bij Turkije.

De Nederlandse diplomatie is al een half jaar bezig de schade die premier Rutte aanrichtte om electorale redenen in maart aanrichtte weer enigszins te herstellen. Steun voor een onafhankelijk Koerdistan zou dat zeer ernstig doorkruisen.

Arabische olie & gevoeligheden
Ook de Arabische landen zien niets in een onafhankelijk Koerdistan. Niet alleen omdat de Koerden nogal dik zijn met Israël, maar meer nog omdat men het gebed beschouwt als onvervreemdbaar onderdeel van de Dar al-Islam, het grondgebied van de islamitische ummah. Het nationalisme van de Koerden vindt men vreselijk, en in strijd met de doctrine dat het grondgebied van de islam de gelovigen ‘toekomt. ‘Zeker niet nu dat grondgebied momenteel onderdeel uitmaakt van Arabische staten. Een onafhankelijk Koerdistan ziet men wel degelijk als terreinverlies voor de ummah, ook al zijn de Koerden formeel moslims.

Werkelijk goede mohammedanen zijn vanuit islamitisch perspectief nu eenmaal geen nationalisten. De Nederlandse verhouding met de Arabische wereld zou grote problemen gaan geven als men in Den Haag ‘plotseling’ volmondig achter een onafhankelijk Koerdistan zou gaan staan. Ook de mogelijkheid dat Turkije prompt zou pogen dat onafhankelijke Koerdistan in te lijven is een gedachte die men in het Midden Oosten verre van prettig vindt – men was juist zo blij geweest na 1919 van de Turken te zijn afgeraakt.

Nederland
Dat Nederland onafhankelijk iets internationaal te zeggen zou kunnen hebben is een idée-fixe uit lang vervlogen tijden. We moeten maar hopen dat we niet teveel andere landen tegen de schenen schoppen, dan mogen we vanonder de beschermende vleugels van grotere bondgenoten soms ook wat roepen. Dat Koenders zich dat bewust is pleit voor hem, dat hij dat de Kamerleden in het debat vandaag niet in het gezicht durft te zeggen tekent hem voor de ruggengraatloze plurk die hij is. Een ruggengraatloze plurk, die graag doet voorkomen dat het gekef vanonder de beschermende vleugels van grotere bondgenoten als een dappere daad moet worden beschouwd.

En die hoogstaande principes waarover Nederland het altijd en met zoveel plezier heeft? Die vergeten we voor elke gelegenheid die ons niet uitkomt. Bovendien mag het niet van de mensen die werkelijke macht bezitten, en ook dat is een argument dat alle principes doet weg dwarrelen.