Zwart racisme bestaat. Onder vrijwel alle volkeren bestaan diverse soorten van racisme, die samenhangen met het klassieke gevoel dat het nergens zo goed is als thuis.

Want de oorsprong is het idee dat het nergens zo goed is als de plek van waar je komt. Zeker als kind wordt dat gevoel je bijna automatisch ingeprent. Wie vanaf de start van zijn leven denkt dat het elders altijd beter was, zal zijn leven lang zoekende zijn, zonder enige kans ooit te vinden wat hij of zij zoekt.

Misschien waren de buren rijker, maar papa werkte ook heel hard en maakte mooie dingen waarmee zijn kinderen het liefst speelden. Misschien was de meester slimmer, maar mama bakte lekkerder taarten. Er is altijd wel iets dat je van huis meeneemt met het gevoel dat het nergens ter wereld beter was dan thuis. En wat je (onwillekeurig?) afzet tegen wat anderen hebben om jezelf te troosten met wat niet is.

De manier waarop je naar andere groepen mensen leert kijken volgt eenzelfde patroon. Mensen zoeken iets om trots op zichzelf te zijn, en dat doen ze onder andere door zich tegen anderen af te zetten – hoe onwillekeurig ook. Ik ben ergens beter in dan jij – heel simplistisch, maar daarom erg basaal. En doodnormaal.

Wie daarvoor alleen zijn huidskleur kan aanvoeren is een beklagenswaardig mens. Dat het de blanke mens wordt aangewreven is kwaadaardig. Dat het heeft bestaan? Welzeker. Maar is het een houding die het westen standaard karakteriseert? Geenszins. Sterker nog, ons eigen navelstaren op dit onderwerp is beklagenswaardig genoeg, en tevens het gevolg een cultureel unicum: schuldcomplexen zijn zó belangrijk voor de westerse mens dat we zelfs op dat onderwerp concurreren.

Zo komen we vanzelf bij de Deugmens, die zichzelf wijsmaakt een pietsie minder racistisch te zijn dan de mensen die zich er in het geheel niet om bekommeren. Want blank racisme is aangeboren, en dus zijn blanken slechter dan ‘mensen-met-een-kleurtje’. Om dat gevoel van boetedoening vol te houden is bijna vanzelfsprekend ook de ontkenning van racisme door ‘mensen-met-een-kleurtje’ geboden. Het recht op boetedoening als deugend ‘wit’ privilege.

Maar wie het bestaan van zwart racisme ontkent en het niet serieus neemt als even zozeer aangeboren als bij ‘blank racisme’, kijkt pas echt op mensen-met-een-kleurtje neer. Het ontkennen van het recht op aangeboren racisme is wellicht nog het meest racistische dat je iemand kunt toedichten. Want wat is racisme anders dan het toedichten van eigenschappen op basis van een andere huidskleur?

Wie gelijkheid preekt en de consequenties van dat preken niet begrijpt of erkennen wil is weinig anders dan een poseur. Ontkennen dat mensen-met-een-kleurtje ook racistisch zijn – en dat soms ook in excessieve mate – is de neerbuigendheid waarmee deugmensen de mensen-met-een-kleurtje behandelen.

Als ze er geen subsidie voor kregen zou het ook voor de activisten onder de mensen-met-een-kleurtje onverdraaglijk zijn. Maar dat ze er goed voor worden betaald om zo hele bevolkingsgroepen – vaak die waaruit ze zelf zijn voortgekomen – ongelukkig te maken laat zien dat mensen-met-een-kleurtje ook praktisch niet vrij van slechte eigenschappen zijn.

---

Zie ook verder op Veren of Lood hoe we de discussie over racisme voeren.