Turkije staat op het punt noordelijk Syrië binnen te trekken, maar de Amerikaanse senaat is nu zo boos over de aanval op de Koerden dat ze dreigt zelfstandig met sancties te komen.

NOS, Nederland, EU
De stilte vanuit de richting van de EU is niet alleen gênant, maar zal ook contraproductief uitpakken. Daarover later deze week nog meer.

De staatsomroep heeft intussen haar mening volledig bijgesteld naar het door het Nederlandse parlement gewenste standpunt: bezorgdheid over de aanstaande inval, en een duidelijke afkeuring:

Turkije krijgt daarmee de vrije hand om de Koerden in het grensgebied aan te vallen. President Erdogan was daar al langer op uit. Hij ziet de Koerdische strijders als terroristen die de binnenlandse veiligheid van Turkije bedreigen.

De invasie staat inderdaad op punt van beginnen. De Turkse luchtmacht is bezig to soften up eventuele tegenstand door alvast sterke punten van de YPG te bombarderen. Sinds maandagnacht – men liet er geen gras over groeien.

Afgelopen nacht voerde het Turkse leger luchtaanvallen uit op aanvoerroutes op de Syrisch-Iraakse grens om Koerdische troepen ervan te weerhouden Noordoost-Syrië te bevoorraden. Volgens een Turkse veiligheidsfunctionaris is het afsnijden van de route een belangrijke stap voor een Turkse militaire operatie in Syrië.

De reactie van Syrië
Vanuit Syrië is de eerste officiële reactie gekomen, en die klinkt als verwacht:

President Bashar Assad’s government abandoned the predominantly Kurdish area in northern Syria at the height of Syria’s civil war to focus on more key areas where the military was being challenged by the rebels. The U.S. began working with the Syrian Kurdish fighters after the emergence of the Islamic State group.
The Syrian government “will defend all Syrian territory and will not accept any occupation of any land or iota of the Syrian soil,” Syrian Deputy Foreign Minister Faisal Mekdad said about the expected Turkish incursion.
The Syrian Kurdish force has pledged to fight back, raising the potential for an eruption of new warfare in Syria.
“We will not hesitate for a moment in defending our people” against Turkish troops”, the Kurdish-led Syrian Democratic Forces said in a statement, adding that it has lost 11,000 fighters in the war against the Islamic State group in Syria.

Dit suggereert de mogelijkheid van toenadering en meer coördinatie tussen de Koerdische YPG en het Assad-regime, waar ik eerder op wees. Ook Iran heeft Turkije gewaarschuwd dat de invasie van Noord-Syrië geen goed idee is, maar dat dat veel uit zal halen is twijfelachtig – na twee maanden plannen maken staat wel vast dat de top van de Turkse regering en het leger het roerend eens zijn. Voorlopig is voor het Assad-regime het heroveren van de regio Idlib het belangrijkste (hierboven groen), en ongetwijfeld zal de Russische bondgenoot Assad cs aan het verstand brengen dat men de prioriteiten op orde moet houden. Dat Turkije daardoor een deel van haar greep op noordwest Syrië verliest zal in Ankara al niet fijn worden gevonden, maar als Syrië vervolgens werk gaat maken van het herstel van haar gezag in het oosten van het land kan dat alleen met samenwerking met Rusland. In hoeverre dat zal functioneren zal mede afhangen van hoe dat nieuwe Noord-Syrië er uit komt te zien, en de plannen van Turkije zien er wat dat betreft weinig positief uit voor de regering-Assad.

Het nieuwe Noord-Syrië
Het idee om in dit Noord-Syrië 2 miljoen van de 3,5 miljoen in Turkije levende Syriërs te huisvesten klinkt goed, maar gaat grote problemen geven en zal bovendien langer duren dan op het eerste gezicht klinkt. Het bouwen van huisvesting voor 2 miljoen mensen is sowieso kostbaar, maar gaat Turkije als ook in de rest van Syrië de orde is hersteld dat gebied weer overdragen aan de regering-Assad? Dat zou nogal out of character zijn, en dan is er nog het kleine feit dat deze mensen ooit vluchtten voor het Assad-regime. Waarschijnlijker lijkt daarom dat Turkije dit als argument zal gebruiken om in Noord-Syrië een protectoraat te vestigen dat sterk zal doen denken aan dat van de Turkse Republiek Noord-Cyprus. Officieel is de integriteit van Syrië dan in stand gebleven, maar het ligt dan niet in de bedoeling het ooit aan Syrië terug te geven. Het zou een nieuw hoofdstuk inluiden van informele annexaties, en mogelijk is dit wat de Russische president Puin voldoende interessant vindt om eens te kijken hoe ver Erdogan hiermee komt bij de VN en de andere staten in de regio. Rusland heeft immers nog enige verlangens ten aanzien van Oekrraïne.

IS’ers
Een ander nijpend probleem is dat van de IS’ers die nu nog in het door de Koerden beheerste gebied gevangen zitten. Turkije kondigde vandaag aan al na te denken over wat met die mensen aan te vangen. Europa kan haar borst al vast nat maken – de uit Europa afkomstige jihadi’s komen gewoon weer terug hierheen, of we het willen of niet. Een ander probleem zijn de extremistische bondgenoten (en de niet-westerse jihadi’s) die Turkije heeft overgehouden aan de strijd om Syrië. Die verliezers zullen ook in Noord-Syrië een rol gaan spelen, en daarover bestaan zeer terechte zorgen (rechts)

Trump en de Amerikaanse senaat
Het argument om een einde te maken aan de Amerikaanse betrokkenheid in Syrië lijkt voor Trump wel degelijk de doorslag te hebben gegeven, en de ratio daarvoor is ook nadrukkelijk verdedigbaar. Trump denkt dat het met Turkije en de Koerden allemaal wel los loopt, wat er op duidt dat hij een te rooskleurig beeld heeft gekregen van hoe Turkije naar de Koerden in Syrië kijkt: De Amerikaanse senaat denkt daar fundamenteel anders over (rechts), en er lijkt zelfs een tegenwoordig zeldzame samenwerking tussen de beide partijen .tot stand te kunnen komen. Hoewel  je dat altijd moet afwachten.- uiteindelijk komt het maar zelden zo ver.

Trump twitterde gisteren dat als Turkije en Erdogan zich niet naar zijn wensen schikken, hij het land economisch zou verpletteren en dat hij dat reeds eerder deed. Afgezien van het punt of dit verstandig was (nee!), zorgde dit er tevens voor dat vandaag de Amerikaanse ambassadeur in Ankara om een ander punt op het matje moest komen. De ambassade had een tweet geliked die opmerkte dat Turkije zich op moest maken voor een tijd zonder de leider van de nationalistische partij, een parlementaire bondgenoot van president Erdogan.

Turkey summoned a top American diplomat Sunday after the U.S. Embassy’s official Twitter account “liked” a tweet that said the people of Turkey should prepare for a political era without the leader of Turkey’s national party, who is reportedly ill.
The Foreign Ministry said the U.S. charge d’affaires Jeffrey Hovenier was summoned despite an embassy statement that said its Twitter account had liked “an unrelated post in error,” and apologized.
Many interpreted the tweet as suggesting that the nationalist leader Devlet Bahceli could soon die.

De verstandhouding tussen Trump en president Erdogan lijkt het oordeelsvermogen van de Amerikaanse president in zoverre aan te tasten, dat hij niet lijkt te beseffen dat iemand met wie hij het persoonlijk goed vinden kan, hem zonder verder nadenken een mes in de rug steken zou als dat politiek voordeel op leverde. “Niets persoonlijks” zeiden ze in de Godfather-films dan als  een zakelijke tegenstander uit de weg werd geruimd die bang was de Don persoonlijk te hebben beledigd. Dat Trump dat weigert te begrijpen (Kim Jong-Un is een ander voorbeeld) baart zorgen. Newsweek gaf er zojuist meer redenen voor.

Het antwoord op Trumps dreigement werd dan ook niet door president Erdogan uitgesproken, maar door de Turkse vicepresident Oktay.

Turkey will not bow to threats over its Syria plans, the Turkish vice president said Tuesday in an apparent response to President Donald Trump’s warning to Ankara the previous day about the scope of its planned military incursion into northeastern Syria.

Maakt dat iets uit? Vanzelfsprekend niet, maar Trump lijkt dat te denken.

---

Eerdere berichtgeving over het Midden Oosten vindt u terug in onze dossiers over Syrië, Wereldpolitiek USA en meer nieuws over Turkije (hier) onder Erdogan op Veren of Lood vindt u hier.