Vanuit de EU – Frankrijk eigenlijk – groeit de weerstand tegen Turkije explosief. Het toont wie het in de EU voor het zeggen heeft.

En zeker tijdens een Duits voorzitterschap (tot 1 januari) is dat een opmerkelijke situatie. Zelfs in Nederland roert men zich plotseling over Turks gedrag – dat van Erdogan – als steen des aanstoots. En. dat na jarenlange zwijgzaamheid waarbij Turkije nauwelijks genoemd mocht worden op straffe van verbanning door diverse mediaplatforms (en wordt Veren of Lood sinds vorig jaar in Turkije ook nog officieel geblokt).

De botsingen tussen Frankrijk en Turkije zijn de afgelopen maanden hier al vaker beschreven (in het kader van Libië en Grieks gas), maar de afgelopen weken liep het ietwat verder uit de hand, waarbij president Erdogan de Franse president adviseerde een psychiater te bezoeken. Omgekeerd blijkt Frankrijk bezig Turkije uit de douane-unie met de EU te werken, en ligt er een oproep de toetredingsbesprekingen volledig te schrappen. ook de aankondiging van Macron dat hij Schengen wil herzien en de buitengrenzen beter in het oog wil houden. Nederland ging er aanvankelijk met een smoesje in mee.

En nu durft men in de Tweede Kamer plotseling ook een beetje te schetteren. En men zou geen Kamerlid zijn als dat niet in eisende vorm zou zijn gesteld. Men maant nu de regering:

(Overigens voegde de VVD zich hier kennelijk pas na consultatie met de premier bij. Eerder bleek zij opvallend afwezig.)

Vijf jaar lang verbaas je je over de dociliteit waarmee Nederland Turkije benadert, want men keek altijd weer structureel weg. En dan plotsklaps blijken er ballen te zijn gegroeid in de Kamer? Het zullen wel Kerstballen zijn – extreem kwetsbaar en na Kerstmis zeker weer verdwenen. Toch, het blijft opmerkelijk.

Frankrijk blijkt het echter volledig te hebben gehad met president Erdogan. Eerder al probeerden de Franse Turkije uit de NATO te werken, maar die organisatie deed iets met de instelling van een commissie en dook vervolgens diep weg. Macron werkte echter door, en dat merkte men dit weekend kennelijk ook in Turkije:

France is expected to propose to the European Council abolishing the bloc’s customs union with Turkey, radio station Europe 1 said Monday.
Europe 1 reported that the move would be in response to the increasing feud between President Recep Tayyip Erdoğan and French President Emmanuel Macron.
France on Thursday described Erdoğan’s words as “declarations of violence” as both countries have been feuding over a number of geopolitical flashpoints, as well as France’s recent attacks on Islam.

Het kwam er op neer dat Turkije nog één kans zou krijgen:

French Foreign Minister Jean-Yves Le Drian told Europe 1 radio that the European Council has already decided to take measures against the Turkish authorities, and “now it is important for the Turks to take the necessary measures to avoid this.”

Daar hoeven we niet veel van te verwachten. Het is het soort gezichtsverlies dat de Turkse president eenvoudig weigert te accepteren.

Gezien de tijd die het de Kamer heeft gekost tot dit inzicht te komen, en tevens gezien de plotselinge uitbarsting van Nederlandse kant nu Macron als eerst deze brug nam, is duidelijk dat we hier jarenlang voor het lapje werden gehouden.

Het zal eens niet zo zijn.

In Turkije lijkt men deze EU-ontwikkelingen vooralsnog te negeren. Armenië gaat bijvoorbeeld voor. Een hilarisch stukje van de Turkse Daily Sabah vond ik het bericht dat de Beurs van Istanboel vandaag ongekende hoogten bereikte!  Dat zou niemand mogen verwonderen – als de valuta nieuwe dieptepunten zoekt, moet de beurs wel een sterke stijging laten zien om te voorkomen dat bedrijven voor een appel of ei over de toonbank zullen gaan. De Turkse lIra lijkt opnieuw de prijs van 10 stuks voor een dollar te naderen, dus dat de beurs van Istanboel steeds nieuwe toppen bereikt – in Lires – is niet meer dan logisch. Klassiek nepnieuws derhalve, gelardeerd met gigablablah;

The banking index and holding index gained as much as 1.9% and 1.32%, respectively in the first half of the day. Analysts said buyouts accelerated following remarks on Tuesday by the new Treasury and Finance Minister Lütfi Elvan, who said the country would focus on a market-friendly transformation program that includes micro reforms while strengthening macroeconomic stability.

Per saldo is dat overigens nog steeds een stevige koersdaling, gemeten in sterkere valuta. Wel schemnert de realiteit er voortdurend doorheen:

Analysts said the Banking Regulation and Supervision Agency’s (BDDK) move to raise limits on banks’ lira sell-side swaps.

Mijn indruk is dat de economische problemen van Turkije nu pas echt begonnen zijn. Welke invloed dat verder hebben zal moet worden afgewacht, maar de tijd dat Erdogan in het offensief was lijkt de komende periode niet door te zullen zetten.

---

Meer over Turkije (hier) onder Erdogan op Veren of Lood vindt u hier. De serie ‘Turkije en haar expansionisme‘ van deze zomer  vindt u hier.