Afgelopen woensdag had men bij BNR Nieuwsradio een uurtje uitgetrokken om de opbloeiende samenwerking tussen SP en D66 te bespreken. Vrij van humoristische ondertonen kun je dat niet zien. Het zou in ieder geval de politiek opschudden als het kunnen zou.

“SP en D66 praten over samen regeren” was de weidse titel die men er bij BNR aan gegeven had. Fantastisch, dat je zoiets verzint. Het argument dat beide partijen nu al samenwerken in Amsterdam en Utrecht is niet het beste dat ik de laatste jaren heb gehoord. Indertijd (jaren tachtig) werkten ergens in een stadje in Zuid-Italië de communisten ook samen met de neofascisten: toentertijd de enige partijen ter plaatse die door de lokale politieke maffia waren buitengesloten, en toen ze samen een meerderheid kregen was het de logische combi om eens schoon schip te maken.

Iets dergelijks was dan ook de basis voor de SP om in 2014 in Amsterdam samen met VVD en D66 op het pluche plaats te nemen: schoon schip maken en de PvdA-vervuiling er uit spoelen. Niet alleen nuttig maar ook broodnodig. Maar dat die uit nood geboren coalitie (als men de PvdA er buiten wilde houden was er immers geen alternatief?) een liefdesverklaring zou opleveren zoals BNR er nu van maakte is toch ietwat lachwekkend. Dat de achterban van de SP begrijpt waarom een noodzakelijke coalitie ook met D66 en VVD kan worden aangegaan is niet vreemd: om het tot mogelijk politiek alternatief te bestempelen is wereldvreemd.

Er zijn gemeenschappelijke belangen, zeker. En in grote lijnen betreffen die de PvdA, en hoe die het politieke graf in te helpen. SP en D66 vreten de sociaaldemocraten van beide zijden aan, en ik juich ze daarbij toe. Wat niet wegneemt dat ik ze ideologisch als maar een marginale verbetering beschouw. Het is de vernietiging van het regenteske eigendomsgedrag van de PvdA dat prevaleren moet.

Er zijn ook nog andere belangen die samen (zouden kunnen) gaan: de SP heeft meer bestuurservaring nodig, en mensen die de uitstraling van bestuurlijke betrouwbaarheid kunnen verwerven. Wethouderschappen in grote steden geven de SP daarom een boost. En Alexander Pechtold schijnt burgemeester van Amsterdam te willen worden, en de hulp van de SP zou daarbij onontbeerlijk kunnen blijken. Maar verder?

De SP hangt tegen het marxisme aan, D66 is onbezonnen liberaal en beweert een groot hart te hebben.
D66 is zo internationalistisch als het maar zijn kan, terwijl de SP traditioneel meer op Nederland gericht is. D66 zweert bij allerlei ondernemende initiatiefjes, de SP houdt het er nog steeds op op te komen voor arbeidersbelangen.

Enfin, de partijen zijn bijna volstrekte tegenpolen in alles wat ze willen en doen. Dat ze elkaar in een gemeenteraad op veel punten vinden kunnen is mooi, maar in een nationaal kabinet gaat zoiets geen jaar goed. Bovendien moet je nog maar afwachten wie de opvolger van Emile Roemer zal zijn. Men schijnt er van uit te gaan dat zijn Haagse dagen geteld zijn, en dat een slecht resultaat in maart 2017 tot een politieke burgeroorlog zo niet moord binnen de SP zal leiden. Dat maakt alle contacten die nu werden gelegd bijzonder wankel.