De confrontatie tussen Rutte en Erdogan ligt Nederland nog steeds zwaar op de maag, zo gaf de Nederlandse premier het weekend voor de Kerstdagen aan. Rutte voelt zich er overduidelijk steeds ongemakkelijker bij, pijnlijk genoeg vooral omdat het zijn reputatie met iedereen te kunnen praten geen goed doet.

Dat het onhandig is dat Nederland en Turkije zulke slechte verhoudingen hebben met deze Turkse president is ongelukkig, maar op zich geen reden om dan maar te gaan soebatten in Ankara. Want die slechte verhoudingen zijn eerder symptomatisch voor de veranderde Turkse oriëntatie in de wereld dan alleen de verdienste van Nederland (en Duitsland!). Ergo, wat er aan zat te komen had maar een klein vlammetje nodig om te ontploffen, en de aanleiding in maart van Turkse ministers die onder hun kolonisten campagne wilden voeren ten bate van hun eigen partijpolitieke belangen in Turkije was vanuit Nederlands perspectief een goede. Maar wat Rutte vrijdag onbedoeld liet doorschemeren was dat die confrontatie dit voorjaar geen principiële redenen had, maar slechts een stok was om in de Nederlandse verkiezingen een betere indruk op het electoraat te maken.

Vreemd genoeg is dat de premier binnen de Nederlandse politiek en media niet of nauwelijks verweten. Zoals vaker bleek alles geoorloofd om de PVV succes te ontzeggen, zelfs het uitlokken van een groot incident met NAVO-partner Turkije. Want dat is wel degelijk wat gebeurde, natuurlijk, hoe goed de aanleiding ook was. Wat zei Rutte daarover echter vrijdag?

Onder de kop IJzige stilte schreef de Telegraaf:

Ik denk dat het goed zou zijn als de relatie verbetert. Het is een NAVO-partner. Er is ook geen uitwisseling van ambassadeurs op dit moment. Het is dus niet voor de bühne geweest, zegt Rutte over de ruzie met Turkije.

En dat was het natuurlijk wel, maar Rutte cs leken er vanuit te gaan dat men dat in Ankara wel begrijpen zou.

Aan het bericht zelf wel niet goed te zien hoe de opmerking van Rutte was ingebed in het gesprek. Maar toch zitten de verkiezingen in maart en de manier waarop die veilig werden gesteld de premier overduidelijk hoog. Dat suggereert dat achter de schermen men wel degelijk vond en vindt dat de premier een stunt uithaalde door juist op dàt moment een confrontatie met Turkije aan te gaan. Door er nu zo over te spreken erkent Rutte dat feitelijk, juist door het te ontkennen. Tamelijk pijnlijk, maar opnieuw zal de Nederlandse pers hem er niet hard om vallen. Ze weigert zelfs om op e merken wat de implicaties van deze zinnetjes zijn.

De premier heeft met zijn internationale ambities sowieso meerdere problemen tegelijk. Niet alleen is er die slaande ruzie met Ankara, maar over de kwesties van MH17 en het Goud van de Krim (die naar een diepte/hoogtepunt gaat) is de relatie met Rusland al even Siberisch. Maar in hetzelfde Telegraaf-artikeltje was ook te lezen dat er voor Rutte in maart geen tijd wordt gemaakt in de marge van een bezoek van de VN om gelijk de Amerikaanse president Trump te ontmoeten. Maar: er wordt aan gewerkt. Dat meestemmen met de wolven in het IOC-bos over het Amerikaanse besluit de eigen ambassade in Israël te verplaatsen naar Jeruzalem zal vast niet geholpen hebben.

Dat je dat vooral moet zien als een vorm van hypocrisie om Nederland komend jaar onafhankelijk te laten schijnen tijdens dat jaartje als VN-Veiligheidsraadlid is een goede smoes. Maar de huidige Amerikaanse regering ziet het overduidelijk niet als een goed excuus. Dat er om agenda-technische redenen nu geen ruimte is is omineus. Semantisch klopt het overigens, agenda-technische redenen kun je ook vertalen met: een kwestie van prioriteiten in beleid. Men heeft Rutte in Washington klaarblijkelijk de maat genomen, en besloten hem een tijdje te negeren.

Als Rutte inderdaad ambities in Brussel heeft en daar werk van gaat maken, dan dient er stevig gelikt te worden op diverse fronten binnenkort. Bereidt u voor op enige tijd onsmakelijk geslurp vanuit Den Haag op buitenlands gebied.