In zestig gemeenten wil de PVV komend jaar meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Is dit een trendbreuk, of juist niet?

Dat de PVV geen ledenpartij is, heeft haar niet verhinderd een grotere organisatie in het land te hebben dan vanuit de Haagse journalistiek gemakkelijk herkenbaar is. Maar waar de meeste partijen die na de Tweede Wereldoorlog werden gestart een top-down benadering kenden, waar men in een later stadium de lokale fundamenten onder een landelijk succesvolle partij schoof (uitzondering: de SP), heeft de PVV door omstandigheden gedwongen juist de omgekeerde weg gekozen. Een belangrijk deel van de landelijke organisatie bestaat uit plakploegen. Dat is een landelijk netwerk.

Daar kunt u als hogeropgeleide om lachen, maar dat getuigt zowel van weinig intelligentie als van een gebrek aan historisch besef. Grote volkspartijen als PvdA en CDA lijken eveneens te zijn vergeten dat hun eertijdse basis groeide juist vanuit dergelijke fundamenten. De term volkspartij beduidt meer dan alleen een brede ledenbasis.

8 jaar terug kwam de PVV in de gemeenteraden van Den Haag en Almere, maar daarna stokte de groei. Juist vanwege de reden waarom de PVV geen ledenpartij werd, moest ook in de beginfase ervaring worden opgedaan met de organisatie en het functioneren in gemeenteraden. Geert Wilders lijkt nu tevreden met de manier waarop een en ander functioneert. De mededeling dat er vanuit Den Haag geen bemoeienis met de afdelingen komt werd door de NOS suggestief vermeld als ‘belofte’, maar is ook een ervaringskwestie. Den Haag was dichtbij, maar hoe de zaken in Almere werden aangepakt was het echte leerproces.

Meedoen in zestig gemeenten is best een grote stap. Als u de lijst bekijkt, zijn drie typen gemeenteraden eenvoudig herkenbaar.:

1. Grotere gemeenten. Grote uitzondering: Amsterdam
2. Gemeenten met een sterke lokale partij die zich verwant voelt
3. Gemeenten waar recente problemen veel stemmen opleverden
   

Opvallend is ook dat de PVV de grote studentensteden mijdt: Utrecht, Leiden, Delft, Tilburg, Nijmegen, Wageningen en Eindhoven ontbreken op deze lijst Potentieel zijn dit doelwitten waar het FvD volgend jaar de meeste kans op succes maakt. Of dit is ingegeven door een strategische samenwerking of dat de PVV het idee achter de partij van Baudet te eindigen onwenselijk vindt is een vraag voor het Binnenhof, maar wel een goede.

De PVV vraagt nu kandidaten zich te melden. Deze hernieuwde bekendmaking, gevoegd bij de eerdere oproep, suggereert dat het nog niet erg storm loopt, hoewel je tegen goede kandidaten natuurlijk nooit graag nee zegt of hen misloopt. De specificatie van steden waarin men nadrukkelijk kandidaten zoekt zal dit proces zeker meer succes geven.

In de Haagse burelen van veel nieuwsredacties zal men zich sinds de eerste aankondiging vast al in de handen hebben gewreven, maar terecht lijkt dat me niet. Zeker in de grotere steden en de steden waar sterke, ervaren lokale partijen al bestaan zullen niet snel ongelukken gebeuren. Àls ergens problemen ontstaan, is het in gemeenten waar boze burgers zich in een opwelling opgeven voor de kandidatenlijst. Het zal de kunst zijn juist in die gemeenten, waar de spoeling door de omvang van de bevolking toch al dun is, ongelukken te voorkomen. Al leert de ervaring dat ook lokaal gevestigde partijen geregeld met problemen te doen hebben. Maar dat zal ten tijde van het onvermijdelijke eerste sappige schandaaltje direct worden vergeten. Wat dat betreft zijn de MSM nog voorspelbaarder dan Alexander Pechtold.