Het lerarentekort in het onderwijs in de vier grote steden – plus Almere – de rijst de pan uit. Maar meer dan constateren doen de MSM niet.

Waarom dat zo is benoemde ik in augustus juli al: de onheilige drie-eenheid  migratie, diversiteit en islam, alsmede de lage salarissen. Mag je allemaal niet zeggen natuurlijk – dat is nepnieuws van PVV’ers. Of zo. En in juli had ik het vooral over Utrecht, waar het relatief nog het minst erg is volgens het AD vandaag.

De cijfers die het AD noemt zijn ietwat verbijsterend

De G4 en Almere klagen al langer over het lerarentekort. Nu bevestigen cijfers die noodkreet. De afgelopen jaren is het aantal leraren dat uit Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht trekt gestegen van 128 in 2013-14 naar 818 vorig jaar. Terwijl er in schooljaar 2013-14 nog méér leerkrachten een baan in de steden kregen dan er vertrokken, worden de gaten nu gevuld door slechts 448 juffen en meesters.

Niet alleen is dat een vervangingsratio van circa 0,55, maar dat er in het onderwijs in de grote steden al een noodsituatie heerste was ook bekend. Dit is wat je een stampede [1] noemt. Ik besloot mijn artikel in juli met de woorden:

Gek hè, maar NIEMAND heeft het over het opleiden van meer leraren omdat die er niet genoeg zouden zijn. Dat is dus niet het probleem. Wat het dan wel is? Kom kom, u weet wel beter. Het zijn de omstandigheden, sukkels. En alleen sukkels proberen het een jaartje als leraar, en vluchten dan naar het platteland of naar andere banen. Als je tegenwoordig ìets leert op school, is dat je er niet werken wilt, en zeker niet voor wat dat je oplevert.

Het rapport waarover het AD vandaag bericht benoemt opnieuw niets, als we af mogen gaan op wat het AD schrijft. Is het zinvol om slechts de PC-klinkende helft te constateren van wat je met je ogen dicht voorspellen kunt? Dit is de zoveelste verzameling ongezonde biomassa die al voor het drukken was voorbestemd voor de biomassacentrale. Wie de basis van een probleem weigert te benoemen erkent daarmee ook dat er geen oplossing denkbaar is. Met een rapport als dit erkent de overheid derhalve dat zij met de handen in het haar zit.

Maar hebben die vertrekkend leraren ongelijk? Nee, en dat is waarom het probleem zo groot is. Het zijn juist de nieuwe leraren die het na een paar jaar voor gezien houden; jonge mensen die vaak zelf kinderen willen. Dat ze die niet in de hellholes willen laten opgroeien die ze van zo nabij kennen valt alleen te prijzen.

Als je dan toch een onderzoek wilt doen, lijkt het mij interessant om eens te peilen wat de mensen die in die vijf steden begonnen in het onderwijs toentertijd stemden, en wat ze voortaan na hun vertrek als favoriete politieke partij op geven. Ik heb zo mijn vermoedens. En let wel: het gaat al niet meer over bepaalde wijken die men ontvlucht, het gaat nu om hele steden als besmet gebied.

Enfin, zo langzaamaan zie je een proces op gang komen waarover ik ooit hoorde van een vriend die naar Noorwegen verhuisde. Die vertelde dat de opleiding tot arts volledig door de Noorse staat werd betaald, maar dat de staat als tegenprestatie de eerste jaren van je werk als arts bepaalde waar je werd aangesteld. Vrijwel niemand wenst namelijk in de buurt van de poolcirkel te werken, en ook daar zijn artsen hard nodig. Het gevolg was dat de leeftijdsstratificatie van artsen in Noorwegen een Noord-Zuid patroon had: hoe noordelijker hoe jonger, want de meesten zakten af zodra ze mochten.

Wellicht dat dit een idee is voor de Nederlandse staat en nieuwe generaties onderwijzers? Je verplicht mensen die tot leraar worden opgeleid te beginnen in de grote steden. Plus dat je voortaan beter betaalt, en twee jaar nadat de jonge leraren aan de kinderen gaan, sta je hen toe naar het platteland te vluchten. Niet verplicht, maar als eventuele beloning voor geleverde diensten, en ook dat moet je dan faciliteren. Leraren die blijven hangen moet je extra gaan betalen, er zit niets anders op. Je mag het vast geen gevarengeld noemen, maar dat is het wel.

Het geleuter van zalvende onderwijsbobo’s houdt echter voorlopig nog wel even aan als je af mag gaan op het AD:

De cijfers tonen dat er door vertrekkende leerkrachten nog honderden vacatures in de grote steden zijn waarvoor niemand terugkomt. ,,Het is jammer dat juist veel leraren vertrekken waar de druk het grootste is”, stelt Ton Groot Zwaaftink, voorzitter van het Arbeidsmarktplatform PO. ,,Maar het is ook logisch. Door het tekort dat er al is, groeit de druk op de leraren die wél op die scholen werken. Als zij dan de kans krijgen om over te stappen, doen ze dat.”

Maar van migratie, diversiteit en islam heeft Groot Zwaaftink nog nooit gehoord als reden om te vertrekken? Aan dit soort mensen heeft het onderwijs echt helemaal niets.

---

1. De implicaties van een stampede zijn een dolle ren in volle paniek. De aantallen rechtvaardigen die suggestie.

---

Meer over de problemen in het onderwijs vindt u op Veren of Lood hier.