Zoals altijd als het moeilijk wordt, denken de media dat het helpt als we ergens een nieuw etiketje op plakken. Dat maakt het anders, of minder erg. Maar het leidt in ieder geval de aandacht af van hoe men er voorheen mee omging. Ongeveer als in: ISIL is niet goed, maar Daesh is evil, dat moet vernietigd worden.

Het doet me altijd weer denken aan die prachtige titel van Hermine de Graaf: Een kaart, niet het gebied.

De verslaggeving bij de BBC is al zó gewend om het te hebben over “the so-called islamic State”, dat het voor hen zo ongeveer één woord is geworden, in plaats van een zinnetje. Men rammelt het er sneller uit dan het rustig uitspreken van IS zou kosten. Dat viel me gisteren in ieder geval sterk op bij de verslaggeving die men deed vanuit Parijs. Maar het is al maanden usance.

Dat semantiek belangrijk is, kun je moeilijk ontkennen. Woorden zijn macht, het gebruik van woorden door daar op getrainde mensen is een manier van macht uitoefenen. Dat zijn ze zich bij de media maar al te zeer bewust. Zo zijn we sinds begin jaren zeventig met regelmaat getracteerd op een veranderende term voor het begrip werkster (Deed teveel denken aan arbeider). Via schoonmaakster (associeerde men nog steeds te veel als werk), en huishoudelijke hulp (vond men ondergeschikt klinken) kwamen we uiteindelijk uit bij het begrip interieurverzorgster. De meeste werksters hadden de grootste moeite dat woord te spellen, maar het was in ieder geval verlost van alle denigrerende boventonen. Vond men.

Dat niet de termen, maar de associaties het probleem vormden, wenste men zich niet te realiseren. Want ook een verandering in de terminologie is bijzonder kenmerkend voor een bepaalde manier van denken. Al deze pogingen om een zekere mate van gelijkheid – of in ieder geval een minder grote afstand – te suggereren, signaleren eerst en vooral de diepere gedachten van wie deze veranderingen belangrijk vonden. De Sacha de Boer-types (haar twitteraccount suggereert dat ik ergens iets heb gemist – haar naam zei me tot vanmorgen hoegenaamd niets) van deze wereld schamen zich voor een bepaalde manier van denken, hoe logisch en correct die ook is. Want niet de titel, maar hoe je met mensen omgaat op wie die titel van toepassing is, is waar het om gaat. Zoals Jaap vanmorgen al constateerde: het is een maskerade.

De definitieve omslag in de berichtgeving over IS is duidelijk aanstaande, en nu moet het worden losgekoppeld van de islam, want de binding wordt pijnlijk. Dat het pas nu pijnlijk wordt, zegt ook een heleboel. Net zo goed als pijnlijk is dat de naam zo goed omschreef wat de groep IS eigenlijk is, is het gebruik ervan een signaal van het denken – of gebrek daaraan – bij de media.

Vanmorgen verwees die Sacha de Boer dus naar een artikel in de Boston Globe, waarin wordt bepleit voortaan de naam Daesh te gebruiken voor IS. Een idee dat de Amerikaanse media maar wat graag zullen overnemen, want het woord islam doet die arme president Obama zo’n pijn om te horen in verband met terreur. Niet voor niets wordt de Boston Globe uitgegeven in de meest linkse stad en staat (Massachusets) van de USA – New York en Californië niet uitgezonderd. En ook Frankrijk gaat voortaan Daesh gebruiken. Daesh is een Arabisch acroniem voor ad-Dawlah al-Islāmiyah fī ‘l-ʿIrāq wa-sh-Shām. Wat betekent dat? Dat betekent: Islamitische Staat.

Ergo: wat is dit? Laten we het mediaduiding noemen. Afleiden van de essentie van wat iets is, wordt door de politiek-correcte media als een belangrijke taak gezien om de bevolking iets duidelijk te maken. Walgelijk? Dat vinden ze een kwestie van perspectief.