Heilig boontje komt om zijn loontje
Laat nooit een stevige crisis onbenut. Frankrijk en de EU smeden het ijzer als het heet is, ook als het gaat om het toepassen van oneigenlijke argumenten. Enige terughoudendheid is echter geboden.
Daadkracht kun je de Franse regering niet langer ontzeggen. Een soort van daadkracht, in ieder geval. Het zwakste staatshoofd van Europa ontpopt zich nog als een echte ijzervreter, als het een beetje tegenzit. Want dat het met Francois Hollande nooit echt wat worden zal is een feit. Een feit dat door de omstandigheden lijkt te worden ingehaald, omdat hij door het doen van het onvermijdelijke plotseling de mantel van daadkracht krijgt omgehangen. Een heel gezonde ontwikkeling is dat niet, speciaal niet voor de andere lidstaten van de EU. Want Frankrijk krijgt op deze wijze opnieuw uitstel van noodzakelijke economische hervormingen. En er zijn meer zaken die Frankrijk goed uitkomen te regelen nu.
Cynisme
Die veronderstelde daadkracht zien we terug in de politieacties van afgelopen dagen. Met de twee doden vanmorgen in St.Denis is het bloedoffer van daadkracht gebracht – Hollande krijgt er de credits voor. Economisch is Frankrijk een wrak, wellicht zelfs een der ergste van de EU – en dat zegt wat. Maar om de zo noodzakelijke hervormingen op de lange baan te kunnen schuiven, was het nodig Brusselse bureaucraten ervan te overtuigen dat daarvoor een goede reden is. De aanslagen in Parijs leveren die. Politiek en ultiem cynisme zijn nooit verder dan één stapje van elkaar verwijderd.
EU
De EU heeft zich bij monde van Jeroen Dijsselbloem al in het onvermijdelijke geschikt, en erkent dat het niet onbegrijpelijk is dat Frankrijk nu niet langer aan de Brusselse begrotingseisen voldoen kan. Dat is een leugen, maar hij klinkt goed, en zal daarom niet bestreden worden. Met de bedragen waarom het zal gaan kun je een aardig prinsdom in het Midden-Oosten veroveren. Maar enfin, de EU krijgt compensatie via een andere weg. Frankrijk heeft een beroep gedaan op artikel 42.7 van het EU-verdrag. Dit artikel, ooit opgenomen op aandringen van Griekenland om beschermd te zijn tegen Turkije, gaat over het geven van wederzijdse militaire bijstand door EU-staten. Dit zal Brussel als muziek in de oren klinken, omdat het een stapje kan zijn op weg naar een verdere militaire integratie van de lidstaten. Zo krijgen de Eurocraten toch nog iets, en dat voortgaande integratie van de EU wat mag kosten hebben we al eerder gemerkt.
Syrië
Een derde punt dat de aanslagen in Parijs helpt aan een politieke oplossing is het probleem van de oorlog in Syrië. De Russische interventie in september maakte een oplossing van dat conflict op de wijze zoals de Amerikanen die voor ogen hadden definitief onmogelijk, maar dat toegeven was voor de westerse NATO-bondgenoten onbespreekbaar. De aanslagen in Parijs verschaffen het excuus voor een grote draai. Dit weekend al maakte Hollande bekend dat Frankrijk zij aan zij met de Russen IS zal gaan bombarderen. Dat er in Wenen nog wat gesproken is over een rol voor de officieel door het westen erkende Syrische oppositie (die ‘gematigden’, u weet wel) is voor de bühne. Rusland had alle troefkaarten al, maar kan die nu rustig uitspelen en tegelijkertijd lippendienst bewijzen aan de hervonden internationale solidariteit.
Dit alles laat weer eens zien, hoe belangrijk het kan zijn als de goede crisis ontstaat. Lost het echter de onderliggende problemen op? In geen van de hierboven genoemde kwesties zullen de te maken keuzes eeuwigdurend bevredigende oplossingen brengen. Maar de eer en het politiek aanzien zijn weer enige tijd blinkend gepoetst. Hollande zou op de basis van deze gebeurtenissen zelfs herkozen kunnen worden als hij het slim aanpakt. Dat is te veel van het goede, maar zo werkt een democratie vaak ook.
Zouden de Russen nu die twee helicopterdekschepen wel mogen kopen?
Die zijn al verkocht aan Egypte, voor dezelfde prijs. Frankrijk heeft impliciet alsnog een offerte uitgebracht bij de Russen, en is vervolgens weggehoond. Mag niemand verbazen.