Maar wat gezond eten is? Daarover kun je altijd twisten, en dat ga ik hier ook doen. Want ik hoor veel te veel gedram door de ruis.

Wat gezond is is nogal aan definities onderhevig. Praat met een vegetariër en je hoort al iets heel anders dan van wie met vlees is opgegroeid en daarvan een liefhebber geworden is. Dan heb je nog de veganisten en de macrobiotici (yukk!!), en langzaamaan kom je in steeds obscuurder hoeken van het gezondheidsgebeuren terecht.

Wat zou de definitie van gezond moeten zijn? Dat je alles binnen krijgt wat je nodig hebt, en van niks teveel. Dat klinkt beter dan het is. Toen ik een jaar of twintig terug in het UK was, stond bij elke pub waar eten werd verkocht buiten het standaard bord Good Food. Misschien is het sindsdien verbeterd, maar een aanrader was het niet. Niet te kanen, en zelfs voor mij te vet. En reken dat ik een vleeseter ben – zij het een kieskeurige.

Dus dat het evalueren van het Nationaal Preventieakkoord mijn aandacht kreeg was te voorspellen. De NOS schrijft er vandaag over:

In 2018 sloten de supermarkten het Nationaal Preventieakkoord met de overheid. Het doel was de gezondheid van alle Nederlanders te verbeteren. Afgesproken werd dat supermarkten hun klanten zouden stimuleren meer volgens de Schijf van Vijf te gaan eten.

Dat klinkt al iets minder verstandig naar mijn idee, en een eerste aanzet tot dram is herkenbaar. Dat wordt vervolgens uitgebouwd:

In het onderzoek dat de fondsen lieten doen, is onder meer gekeken naar de winkelinrichting, aanbiedingen in de folders en het aanbod bij de kassa’s. “82 procent van het aanbod in de folders is voor ongezond eten”, zegt woordvoerder Caroline Martens namens de gezondheidsfondsen in het NOS Radio 1 Journaal:

“Zeven van de acht supermarkten hebben ongezonde impulsaankopen bij de kassa’s liggen. Alle supermarkten doen wel iets goed, maar in alle supermarkten zijn verbeteringen mogelijk.”

Niet alleen zie je het activisme van het ‘goed doen’ hier verschijnen, maar tevens de betutteling dat men zich wil bemoeien met de manier waarop ondernemers hun zaak inrichten. Impulsaankopen? Foei. Bah! Hoe erg het is blijkt uit deze passage:

Ekoplaza maakt de belofte dat het de verkoop van gezonde voeding wil stimuleren nog het best waar, maar de onderzoekers spreken liever van een “voorloper” dan van een winnaar.

Voor wie nog nooit van Ekoplaza heeft gehoord: een konijnenvoer-keten waar voornamelijk macrobiotisch voedsel wordt verkocht. Je gaat er niet dood aan, maar elk plezier in het leven verging me nadat ik met behulp van hun producten werd gevoerd. Voor de hoofdprijs, ook dat nog.

Wil ik zo honderd worden? Als ik 85 wordt door me niks van dit soort gezanik aan te trekken teken ik direct. Maar bij politici werkt dat anders. Drammen lijkt het enige dat ze nog in beweging brengt: hun beleid is gebaseerd op andermans gezanik en hun knipmesgedrag moet een indicatie zijn van kiezersvriendelijkheid. En dus:

Blokhuis laat weten dat hij de zorgen van de gezondheidsfondsen deelt. “Er moet meer gebeuren om de gezonde keuze in supermarkten makkelijker te maken.” Hij wil dat alle partijen die het akkoord hebben ondertekend zich aan de afspraken houden.

Wat waren die afspraken? Dat iedereen zijn best zou doen. Meest opmerkelijk vandaag is dat het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel, de brancheorganisatie van de supermarkten zich ditmaal niet laat ringeloren. Het

..zegt in de Volkskrant dat het onderzoek voorbijgaat aan de vooruitgang die de afgelopen vijftien jaar is geboekt. “Ze kiezen voor het halfvolle glas met een laagje azijn erbij”, zegt CBL-directeur Marc Jansen.

De basis van de overheidsbelangstelling is niet dat de overheid het beste met de mensen voor heeft, maar de gedachte dat het de gezondheidszorg financieel zou kunnen ontlasten. Herkenbaar wensgedrag: ten eerste is ouder worden van de bevolking een garantie voor meer ouderdomsziekten, en gedurende de laatste periode van je leven komen eerder verborgen gebleven medische mankementen toch boven tafel.

Gevoegd bij de gewone kwaaltjes van oudere mensen is het een garantie dat een ouder wordende bevolking een groter beslag op de medische zorg legt. Dat hebben de afgelopen vijftig jaar overigens redelijk bewezen: de kostengroei was veel en veel groter dan die van de bevolking en de inflatie van het levensonderhoud.

Waarbij ook nog aangetekend dat degenen die pakweg zestig jaar geleden werden geboren nog niet aan bod zijn geweest in deze carrousel, en zij zijn de feitelijke lakmoesproef van de zin van deze hele heisa.

Derhalve eet ik zo dadelijk een stevige biefstuk met champignons gebakken in echte boter, vanavond eigengemaakte soep of een gezonde groentepizza en morgenochtend weer witbrood met pindakaas of rookvlees maar in ieder geval met gezouten boter. Gewoon omdat ik het lekker vindt, en de overheidsdirectieven dit aangaande de EKOschurft kunnen krijgen.

Eén ding is zo zeker: als ik het aan mijn hart zou krijgen, is dat niet vanwege gezeur waar ik me niet door laat opjutten. Dat is wat IK een gezonde instelling noem.