Frits Bosch dook dieper in de wordingsgeschiedenis van het fascisme, en zag daarin zaken die modern links niet eenvoudig verdragen zal.

Het westen en China glijden modelmatig naar elkaar toe. China onderdrukt haar eigen bevolking. Het heeft concentratiekampen en heropvoedingskampen. China claimt communistisch te zijn, maar is dit slechts in woord en geschrift. Het land is staatskapitalistisch. Ook het Westen neigt naar staatskapitalistisme met een steeds groter beslag van de overheid op de economie. De schuldenlast bij overheden en bij de Europese Centrale Bank is immens. De EU gelijkt steeds meer de Sovjet-Unie en is even ineffectief. De Nederlandse overheid heeft onze maatschappij dichtgetimmerd qua regelgeving met subsidies die elkaar vaak overlappen. We leggen een nadruk op burgerschap en gemeenschapszin.

Daar is niets mis mee, maar wel als het gevat is in een overheid die ontplooiing van het individu dreigt te verstikken. Dat is ook Pieter Hasekamp (1966), directeur van het Centraal Planbureau opgevallen. In zijn artikel “Het recept voor beter beleid: eenvoud en kwaliteit’, (FD 15.5.21), wenst hij dat we stoppen met deze verstikkende lappendeken, deze ‘beleidsspaghetti’. Zal dat lukken? Alles wordt gestuurd en dichtgetimmerd.

In de oude Sovjet-Unie maakte men via vijfjarenplannen kapot wat altijd al kapot was. Hier is het véél erger: hier maakt men kapot wat welvarend was! Niet alleen de overheid, maar ook D66-rechters laten zich horen. Dit doet ook denken aan de Urgenda-uitspraak van de rechter en het Shell-vonnis. We gaan naar een juridisch ondernemerschap. We staan erbij en kijken ernaar. Dit gaat van kwaad tot erger.

Fascistisch marxisme is onder ons. Dit is het elfde “Fascisme is onder ons” artikel. Wat heb ik ermee beoogd? Wel, het was in de eerste plaats een vingeroefening voor mij zelf. Ik wilde meer weten over fascisme en Gentile, De Kadt en Te Slaa hebben me zeer goed verder op weg geholpen. En inderdaad, fascisme is links. Ik beschouw het ontkennen daarvan als een grote leugen.

Maar het past in het Grote Ontkennen van politiek correct volksdeel: ”fascisme is vreselijk, maar het betreft ons niet, oh nee, want wij zijn links en fascisme is rechts”. Dit is volstrekte onzin. We kennen bijvoorbeeld Adam Smith, Edmund Burke, Thomas Sowell, De Oostenrijkse School om eens een paar auteurs te noemen en politici als Ronald Reagan en Margareth Thatcher. Fascisme heeft niets, maar dan ook helemaal niets met rechts. Het is een heel ander ‘ballpark”.

Fascisme is niet dood, het leeft! Merkwaardigerwijs doen fascisme en marxisme zich in onze samenleving tegelijkertijd voor. Nederland is niet ‘strak’ fascistisch of marxistisch met een dictator aan het hoofd. En niet ‘iedereen’ is fascistisch of marxistisch. De brave burger, de kuddemens, kent de termen, maar is doorgaans onbekend met de buitengewoon complexe inhoud ervan.

We ontwaren fascisme en marxisme vooral in beleid. Beide fenomenen zijn in ons land als moeilijke herkenbare verschijnselen. Het is zelfs mogelijk dat het betreffende beleid door de bestuurders zelf niet als zodanig herkend wordt. Het constateren ervan zal dus op schouderhalen getrakteerd worden. Fascistisch marxisme. We constateren dat het snel in omvang toeneemt. Het lijkt een geestelijke tsunami die moeilijk tegen te houden is. Zonder bewustzijn dat we ons hiertegen moeten wapenen vormt het een zorgwekkende ontwikkeling.

---

Dit is het elfde en laatste deel van een langere serie artikelen over maatschappelijk fascisme. De voorgaande afleveringen vindt u hier.

---

Frits Bosch is macro-econoom en socioloog, auteur van “In Holland staat een huis, onbehagen bij de elite” en “Schaft ook Holland zich af?”, “Wereld op een keerpunt” en “Feminisme op de werkvloer”.

---

Meer over (links)fascisme vindt u hier.