Terwijl rondom ons de beurzen een dagje instorting beleven (-4%), zit ik nog steeds in mijn maag met de oproep die gisteren werd gedaan door Franse en een Duitse bancaire hotemetoten, die gezamenlijk opriepen tot het instellen van het ambt van Europees minister van Financiën. Dat is zo vreemd, dat er wel iets achter zitten moet.

De gewraakte oproep ziet U hier beschreven:

Jens Weidmann is president van de Duitse Bundesbank, de belangrijkste Centrale bank van Europa – de ECB niet uitgezonderd. In zijn functie zou de instelling van een Eurozone ministerie van Financiën een gruwel moeten lijken, maar nu roept hij er dus toe op. Ik kan daar even niet bij, aangezien hij zich er tot op heden met hand en tand tegen leek te verzetten. Het enige dat er nog een randje van begrijpelijkheid aan geeft is dat hij het samen met zijn collega van de Banque de France doet. Want dat moet iemand zijn die de hoop heeft opgegeven dat zijn eigen regering op financieel-economisch gebied ooit nog bij zinnen komen zal.

Wat gaat zo’n financieel minister van de Eurozone doen? In ieder geval de staten aan hun jasjes trekken over de maximale begrotingstekorten en aanverwante artikelen. Griekenland, Portugal, Italië zijn de afgelopen tijd weer prominent in het nieuws, en Frankrijk staat (al jaren) op het randje. En we mogen hopen dat het niet zo’n fluim wordt als de ministers van Buitenlands beleid de afgelopen jaren bleken.

Desalniettemin, een dergelijk figuur instellen hoeven we de eerste jaren niet te verwachten, want zoiets kost gewoon tijd. Jaren. En de vraag dient zich aan, of de EU tegen die tijd nog herkenbaar zal zijn als een gevolg van de huidige bestaansvorm. Want dat de boel op instorten lijkt te staan kun je met blote ogen zien. Mocht de EU min of meer ongeschonden overeind blijven, dan is de instelling van zo’n minister voor de Eurozone een uitgemaakte zaak, waaraan ook Duitsland niet ontkomen zal. Dat maakt het moment van deze oproep ietwat vreemd.

Een logische taak van een dergelijke functionaris zou ook zijn, dat hij zaken aanpakt die voor de aparte lidstaten te groot zijn. En op dat vlak dient zich direct een enorme zaak aan van waarschijnlijk totaal onbehapbare proporties: wat gebeurt er in het geval van een faillissement van Deutsche Bank?? Deutsche is een bankgigant die in geval van een faillissement door niemand zal kunnen worden gered. Net zo goed als er banken zijn waarvoor geldt: too big too fail, is er een hors categorie die too big too bail (out) is. Vorig jaar nog zat Deutsche op een derivatenpositie van $75 triljoen (75.000.000.000.000) – twintig maal de omvang van het Duitse GDP. Dat dat voor geen enkele staat te behappen valt (Het is ook ruim vier maal de Amerikaanse staatsschuld) is duidelijk. Dat een dergelijke positie geen grote schommelingen verdragen kan eveneens.

Maar de onrust van de afgelopen weken lijkt nu juist dat aan te kondigen: grote schommelingen. De instorting op de beurzen wordt vandaag geleid door de grote financiële instellingen, alhoewel niet exclusief. Beleggers lijken vrijwel àlles te dumpen op zoek naar een veilige haven. Vaak zijn dat de schuldpapieren van nationale staten, maar in de huidige tijd beslist niet de derivaten waarin de leningen van minder kredietwaardige landen zijn verpakt. De onrust van de afgelopen weken (verstandige mensen zien al enige tijd een stevige depressie in opbouw, het obligate geleuter van Rutte c.s. negerend) kan zo maar doorslaan naar een beurscrash. Als dat tot gevolg zou hebben dat Deutsche bank onderuit zou gaan, blijft er van het Europese financiële systeem niets anders over dan enige sintels in een zwartgeblakerde economische ruimte.