Een raar verwijt
Ik hoorde een wat oudere Surinamer tegen een beleefd luisterende Nederlander zeggen dat die een nazaat zou zijn van slavenhouders terwijl hij, de Surinamer, afstamde van slaven en dat hen dat verdeeld hield.
Waarom al die Surinaamse creolen alleen hun neger afstamming en niet hun blanke slavenhouders afstamming erkennen, die toch even zichtbaar is, dat heb ik altijd een raadsel gevonden. Bij de slavenhandel was in Nederland in hoofdzaak de West Indische compagnie (WIC) betrokken die met een beperkt aantal schepen werkte met meest buitenlandse bemanning. Het was moeilijk bemanning te vinden want slavenschepen stonken vreselijk. In Nederland wilde men er voor geen goud op varen. De bestuurders van de WIC en indirect de aandeelhouders waren wel bij de handel betrokken, maar hun aantal was gering en het percentage voorouders onder hen van U en mij kan onmogelijk erg groot zijn, als U tenminste net als ik een autochtoon bent.
In Suriname zijn alleen onder de Marrons of Bosnegers nog wat volbloed zwarten te vinden maar onder de reguliere creolen geen enkele. De witte inbreng is daar in hoofdzaak van slavenhouders en slavenhandelaren geweest. Dat verwijt is er dus een van een zwarte pot aan een veel lichtere ketel, als U begrijpt wat ik bedoel.
De nazaten van de slavenhouders zitten vooral op Curaçao en in Suriname en pas sinds de dagen van Joop den Uijl ook weer volop in Nederland.
Dit artikel verscheen vandaag ook op het Blog van Toon Kasdorp
Het is natuurlijk wel begrijpelijk dat creolen liever over hun zwarte afstamming dan over hun witte genen spreken en denken. Wie wil er tenslotte (mede) afstammen van een slavendrijver? Men stamt liever af van een onschuldig slachtoffer dan van een perfide dader. Maar de feiten zijn uiteraard anders. Maar zoals gezegd, het is begrijpelijk.
Het doet mij een beetje denken aan een verhaal uit de Italiaanse film “Kaos” waarin de novelle “De andere zoon” voorkomt. Dat gaat over een man die de nakomeling is van een boef die zijn moeder heeft ontvoerd en verkracht, uit welke ‘verhouding’ hij is voortgekomen. Tot overmaat van ramp lijkt hij ook nog als twee druppels water op zijn misdadige vader. Die man probeert een goede verstandhouding met zijn moeder te krijgen, wat onmogelijk is. Een schrijnende situatie, vergelijkbaar met de afstammingsproblematiek van creolen.
Prima stukje Toon.
Wat ik wel weet is dat ik een nazaat ben van mijn opa.
Hij had buiten een gat in de grond en noemde dat een wc.
Praktisch iedere blanke is onschuldig aan wat er in het verleden is gebeurt.
En toch moeten wij als onschuldige blanken velen donker getinte personen hun broek op houden in de vorm van een uitkering.
Obama is ook voor de helft wit, maar wordt steevast “zwarte president” genoemd. Alsof zijn witte afkomst iets smerigs is, dat moet worden verzwegen.
Ik vind het een fraaie associatieve reactie van Kees Bruin. In feite gaat het natuurlijk niet om voorouders die slaven hielden en verhandelden, maar om een westerse beschaving die uit commerciële overwegingen het transport van zwarten van Afrika naar Amerika een paar eeuwen heeft toegestaan voor dat humanitaire overwegingen de overhand kregen en Engeland verder transport onmogelijk maakte. Toen duurde het in de VS nog een hele tijd voor het Lincoln lukte om de slavernij zelf af te schaffen.Het verwijt aan onze voorouders is niet dat ze zelf slaven hebben gehouden of verhandeld maar dat ze aan iets wat zo haaks staat op de eigen normen en waarden niet eerder een einde hebben gemaakt.