Zaterdag verscheen in The Daily Telegraph een interessant artikel over Brexit , de economische toestand van de EU, en de euro. Dat hier vrij weinig aandacht aan werd besteed zegt heel veel over de manier waarop het debat vormgegeven wordt.

Het debat in het UK werd vorige maand in een vrij bizarre stormloop door een coalitie gevestigde óbjectieve’instituties (BoE, IMF, Obama) een richting op geduwd waarin men meende te hebben vastgesteld dat de economische risico’s van een Brexit erg groot zijn. Zo groot dat Brexit nog alleen op een sentimentele/immigratie basis zou kunnen worden gerealiseerd. Een slimme simplificatie, maar bepaald niet waar. Slim, omdat verstandige mensen uit de aard van hun ‘verstandig zijn’ zullen terugschrikken voor een stem voor Brexit. Niet slim, omdat het mensen aan hun wortels en sentimenten herinnert. Enfin, over drie weken weten we meer.

Maar terug naar het artikel dat mijn aandacht trok. De auteur neemt een lange, maar bijzonder overtuigende omweg om te laten zien dat zich in Italië een economisch drama aan het voltrekken is. Hij stelt vast dat Italië sinds het besluit tot invoering van de euro in 1993 nog slechts een gemiddelde groei van 0,2% heeft beleefd – vrijwel net zo slecht als Griekenland – en dat haar bankwezen in de laatste fase van desintegratie verkeert.

Dit zijn belangrijke feiten, omdat ze vooruit wijzen naar wat onvermijdelijk gebeuren gaat. Als de Italiaanse economie een instorting beleeft – en de Spaanse is er nauwelijks beter aan toe – dan zullen de grote economiën van de eurozone daarvoor opdraaien. Nederland hoort daar overigens ook bij – ons geringe landoppervlak geeft velen het idee dat Nederland een klein land is, maar zowel qua bevolking als qua economische kraacht zijn we een sterke middenmoter.

Dit zijn uitstekende redenen voor een Brexit schrijft Liam Halligan. Want er aan meebetalen is feitelijk een groter risico dan de voorspelde rampen die Brexit mogelijk zou kunnen veroorzaken. Je kunt met veel meer zekerheid voorspellen dat de Spaans-Italiaanse ramp zal plaatsvinden, terwijl veel van de horrorscenario’s die de afgelopen maand over het Britse publiek zijn uitgestort fictieve onzin betreffen.

Niet alleen zijn dit ware woorden, het zijn ook woorden die politici in ons land ter harte zouden moeten nemen. Het is veel redde wie zich redden kan dan iemand in het openbaar zal willen toegeven. Dat we Nederland daarover niet meer horen is goeddeels op het conto te schrijven van het Europese bijbaantje van onze minister van Financiën. Een beetje magere compensatie voor een aanstaand economisch failliet. tenzij je er van uitgaat dat er een fiscale eenwording van de EU-landen tot de mogelijkheden behoort. Dat zou als consequentie hebben dat de unie volledig en onomkeerbaar wordt. een Euriopcratische droom, maar een nachtmerrie van epische proporties voor de slachtoffers er van. Dat de omvang van onze begroting – nog meer dan nu al het geval lijkt – zal worden bepaald door een stel bureaucraten in Brussel, die eerst kijken wat de EU denkt nodig te hebben, alvorens het overschot naar ons land terug te verwijzen.

De euro en een fiscale eenwording zijn wellicht de enige maatregelen die de EU in haar huidige vorm kunnen redden. Doch slechts in heel weinig Europese landen zal daarvoor nog een meerderheid te vinden zijn, en de asielmigratiecrisis maakt ook met de overtuiging van dat laatste enthousiasme steeds kortere metten. Dat kun je dan beschouwen als sentimenteel, maar als tegenhanger van luchtfietserij is sentimentaliteit me nog altijd veel liever.