Is de term theoterrorisme geschikt voor religieus geïnspireerd geweld? Heeft het gevolgen; past het binnen maatschappelijke ontwikkelingen?

Het artikel van David Pinto zaterdag blijkt voedsel te zijn voor een uitgebreider debat over de toepasbaarheid van het begrip theoterrorisme en de er uit volgende implicaties. Daarvoor geven we de komende week (of eventueel langer) alle ruimte door dagelijks een opinie van een geselecteerde wetenschapper, schrijver of opiniemaker te plaatsen. Vandaag bespreekt Frits Bosch het theoterrorisme vanuit het perspectief van de voortgaande islamisering.

En de islamisering?

Het heeft een buitengewoon boeiende discussie opgeleverd over a. is de term ‘theoterrorisme’ levensvatbaar en houdbaar en b. de islam is niet door de wasstraat van de Verlichting gegaan, maar zal dit ooit gebeuren.

Als ik de hele discussie tot dusver overzie, dan meen ik dat de stemmen ten aanzien van theoterrorisme staken; persoonlijk stem ik vóór handhaven van de term theoterrorisme. De stemmen ten aanzien van de vraag of de islam ooit zal hervormen wordt met grote meerderheid met ‘neen’ beantwoord, dit is inclusief de interessante reacties onder de teksten van de scribenten. Ik wil graag wat zaken ‘uit het leven gegrepen’ toevoegen.

Op het Bassam Tibi Symposium had ik op 21 februari 2019, op de Universiteit Leiden een gesprek met Tibi. Hij is een Duitse politicoloog en filosoof van Syrische afkomst. In 1963 kwam hij naar Duitsland en sinds 1976 is hij Duits staatsburger. Sinds 1973 is hij verbonden aan de Georg-August Universität Göttingen. Hij heeft vele diepgravende boeken over de islam geschreven. In Duitsland is hij controversieel door vermeend provocerende artikelen over de islam en integratie. Dat doet me denken aan het onthaal dat auteur Jamie Glazov ten deel viel komende uit de USSR.

Men vindt de waarheid vaak te confronterend en strijdig met hetgeen men altijd gemeend heeft te weten. Er is sprake van het bekende ‘bevestigingsvooroordeel’. Tibi is een kleine, buitengewoon vriendelijke man. Hij is dol op zijn Duitse vrouw want hij geeft haar veel complimenten. Het lijkt mij goed om deze hoogwaardige ervaringsdeskundige bij de discussie te betrekken, eens te meer omdat hetgeen hij ons te zeggen heeft van groot belang is.

Heer Tibi, waarom bent u nog steeds moslim, terwijl u zoveel kritiek heeft op de islam? Tibi: “dat komt omdat islam in cultureel opzicht diep in mij zit. Ik heb geprobeerd het uit mijn lijf en uit mijn gedachten te bannen, maar dat is niet gelukt. Ik heb drie jaar lang een psychiater tevergeefs bezocht. Islam maakt een te belangrijk deel uit van mijn identiteit. Overigens wordt het woord ‘identiteit’ in Duitsland al gauw als ‘racistisch’ uitgelegd.

Vindt u islam een mooie religie, ontleent u er voor uzelf toegevoegde waarde aan? Tibi: “deels wel, deels niet. De wreedheden begaan in naam van islam doen mij uiteraard geen goed en keur ik af.”

Kent islam empathie? Tibi: “nee, islam kent geen empathie of compassie zoals we in het Westen kennen. Moslims moorden elkaar helaas uit, bijvoorbeeld Sjiieten en Soennieten”

Ziet u Europa verder islamiseren? Tibi: “Ja, dat gebeurt nu al volop en dat gaat door. Ik ben er geen voorstander van.”

Is er een verschil tussen een ‘Europese islam’ en een seculiere islam die u voorstaat? Tibi: “nee, in principe niet. Ik ben er een voorstander van dat religie in het private domein geplaatst wordt en dus uit het publieke domein gaat.”

Hoe beschouwt u empathie zoals in het christendom? Tibi: “naastenliefde is prima, maar ‘hebt uw vijanden lief’ vinden moslims idioot en dat is terecht. Moslims haten hun vijanden.”

Wordt uw visie in Duitsland gewaardeerd? Tibi: “Duitsers zijn niet compassioneel! Een enkele keer waarderen ze mijn visie, maar meestal niet. Sommigen proberen mij te beschuldigen van racisme. Religie heeft niets met racisme te maken. Ik zeg ze “hoe durven jullie mij als ‘scholar’ en moslim uit het Midden Oosten van racisme te beschuldigen.” Wat ik hier in Nederland zeg kan ik niet in Duitsland zeggen. Duitsers wensen islam niet te begrijpen. Ze zijn of voor islam of ertegen, maar enig begrip hebben ze niet. Vele Duitsers zijn ‘ignorant’. En Allah houdt niet van ‘ignorant people’, hij straft ze (lacht). Ze weten niets van de islam en willen het ook niet weten of ze ontkennen. Maar als er geen wederzijds begrip is dan keren beide partijen zich van elkaar af. Dat is naar mijn mening de reden waarom moslims religieuzer worden.”

Bent u succesvol met uw hervormingsinspanningen van de islam? Tibi: “nee, maar ik geef niet op.”

Zijn er moslims in het Westen die u als uw vijand beschouwt? Tibi: “Tariq Ramadan beschouw ik als een leugenaar en oplichter. Toen hij de gevangenis in moest vanwege zijn malversaties met vrouwen heb ik een fles champagne open getrokken.”

Ziet u moslims ooit atheïstisch worden zoals de conversie in het Westen plaatsvond? Tibi: “nee, dat zal nooit gebeuren. Het zit heel diep. Duitsers noemen mij een “Eén persoons sekte”. Dat is onzin want er zijn velen die mijn visie delen. Ik hoop op een Europese islam, maar ik ben er dus erg somber over. Dat is geen goede zaak, niet voor Duitsland, Europa als voor moslims” Tot zover Bassam Tibi.

Ik voeg enige cijfers toe om te weten waar we over praten.

Islamiseert Nederland? Ja en nee. Eerst ja. Nederland telt ongeveer 1 miljoen moslims, 6 procent. Uit enquêtes blijkt dat Nederlanders denken dat het 19 procent is, de gevoelswaarde. Waarom denken mensen dat er zo veel meer moslims in Nederland wonen? Dat zou kunnen komen doordat voor de groei van het aantal moslims in de enquête alleen (jong-)volwassenen zijn gevraagd naar hun geloofsovertuiging, waardoor een groei van het aantal kinderen van moslimouders pas wordt meegerekend als ze 15 jaar worden.

CBS zou er goed aan doen om ze mee te tellen, gesteld dat ieder moslimgezin drie kinderen jonger dan 15 jaar heeft, dan kan het percentage dus hoger liggen dan genoemde 6 procent. Een andere manier om de groei van het aantal moslims te berekenen, is door de groei van het aantal eerste- en tweede generatie migranten te beschouwen uit islamitische landen. Volgens deze schatting zijn er de afgelopen tien jaar netto ruim 200.000 moslims bij gekomen. Het zijn voor het merendeel tweede generatie migrantenkinderen die hier geboren zijn.

Wat waarschijnlijk ook een rol speelt is dat, anders dan vaak gedacht wordt, de meeste migranten in Nederland geen moslim zijn. Het zal dus ook van het immigratiebeleid afhangen of Nederland al dan niet snel islamiseert. De bevolking is de afgelopen tien jaar gegroeid met ongeveer 600.000 eerste en tweede generatie migranten, voor een groot deel Polen, Marokkanen, Turken en Chinezen.

Daarvan is ongeveer een derde moslim, uitkomend op de geschatte 200.000 moslims. De groep niet-moslimmigranten groeit dus sneller dan de groep moslimmigranten. Terwijl de groep niet-moslimmigranten volgens deze berekening groeide met ongeveer 25 procent in de afgelopen tien jaar, groeide het aantal moslimmigranten met ongeveer 15 procent. Op termijn telt Nederland dan 2,2 miljoen moslims. Het betreft hier migratie uit economische overwegingen, studie, familiehereniging of huwelijksmigratie. Tel hier asielzoekers bij in Europa, dan groeit het percentage tot geschat 14 procent van de totale bevolking. Het antwoord op de vraag of Nederland islamiseert luidt dus bevestigend, maar het gaat traag.

Piet Hein Donner, destijds minister van Justitie zei al in 2006 in Vrij Nederland: ‘Als tweederde van alle Nederlanders morgen de sharia zou willen invoeren, dan moet die mogelijkheid bestaan, het is de essentie van democratie’. Donner zei een islamitische zuil met open armen te zullen ontvangen. Ook in zijn eigen CDA oogstte Donner veel kritiek. Toenmalig fractieleider Maxime Verhagen had juist gezegd bang te zijn voor de invoering van de sharia. Het Wetenschappelijk Instituut van het CDA had al eerder afscheid genomen van multiculturaliteit als ideaal. Het instituut heeft zich uitgesproken voor het model van één, Nederlandse, Leitkultur. De veronderstelling was/is dat de islamitische cultuur op gespannen voet staat met democratie, rechtsstaat en mensenrechten.

Kan Nederland islamitisch worden door conversie van de bevolking naar de islam? Het is niet uitgesloten. Het is immers met het christendom ook razendsnel gebeurd in het Romeinse Rijk. Het is niet zo dat dit soort omwentelingen het gemunt hebben op zwakke samenlevingen die op hun retour zijn. De opkomst van het christendom kwam op het toppunt van de Romeinse macht. De Romeinen hadden geen schijn van kans tegen deze radicale verandering.

Socioloog Max Weber (1864-1920): “het is het lot van onze tijd, met de haar eigen rationalisering, intellectualisering en ‘onttovering’ van de wereld, dat juist de meest sublieme waarden zijn teruggetreden uit de openbaarheid” (Wissenschaft als Beruf, 1917). In onze moderne ‘onttoverde wereld’, heeft het metafysische en christelijke plaats gemaakt voor het seculiere, het materiële en het rationele. Transcendente ideeën hebben geen vat meer op oudere generaties, maar vooral de jeugd is zoekende naar zingeving. Er is qua zingeving een ongelijke situatie in Nederland.

In onze maatschappij zien we aan de ene kant mensen die amper meer geloven in het transcendente. Ze willen vooral zo snel mogelijk rijk worden. En aan de andere kant zijn er mensen die menen heel goed te weten waar zingeving te halen is en zij wenden de blik Meccawaarts en naar boven. Als variant op de wet van de communicerende vaten is een ‘wet van de communicerende zingeving’ te formuleren. Je zou dit de regel kunnen noemen die aangeeft dat in een open samenleving, zingeving van een hoger niveau naar een lager niveau zal stromen, waardoor een zekere nivellering zal optreden. Het is onwaarschijnlijk dat Nederlanders massaal voor de islam kiezen. Maar niet uitgesloten is dat er ‘iets’ kan gebeuren waardoor een dergelijke conversie toch plaatsvindt, bijvoorbeeld een zware economische crisis? In Houellebecq’s ‘Soumission’ stapte de hoofdpersoon geleidelijk naar de islam over.

“Het Kwaad bestaat, als autonome kracht”, zegt Beatrijs de Graaf, hoogleraar Geschiedenis van internationale relaties aan de Universiteit Utrecht en terreurdeskundige. Maar ze gelooft ook dat “het Kwaad door God is overwonnen, want dat Kwaad kan er niet zijn als je het Licht aandoet. Dan is het weg.” Ze citeert wat in de Bijbel staat: ‘de duivel gaat rond als een briesende leeuw, zoekende wie hij zal verslinden’. En u zegt: “Ook al sterven er mensen en ook al zijn er nog altijd oorlogen, het zal ophouden. Echt. Het stopt. En dat geloof – het is echt gelóóf – is de kern van het christendom, dat de machten van het Kwaad door Christus aan het kruis zijn overwonnen.’

Helaas zijn er niet veel Nederlanders meer die dit zo kunnen meevoelen. Het is inderdaad jammer, want het geeft kracht en hoop. Dat brengt me op het ultieme kwaad dat ons omringt: de aanslagen en de terreur. Ze wil een boek schrijven over de drijfveren van aanslagplegers, beetje laat. Na de aanslagen op het vliegveld Zaventem en de metro te Brussel in 2016 heb ik met hulp van experts daarover het boek “Waarom haten ze ons eigenlijk”, (red., 2016), geschreven, naar aanleiding van die uitroep van Jeroen Pauw in zijn tv programma. Hoe ten onrechte was het antwoord van vermeend deskundigen en politici dat het ‘verwarde mannen’ waren! “Het heeft niets met de islam te maken”. Bij de aanslag op Sri Lanka was het weer te horen, ook van de zijde van moslims. We weten wel beter.

De aanslagplegers, moslims waaronder zelfs een succesvol zakenman, zien dat anders. Zij baseren zich op de Koran. In “Waarom haten ze ons eigenlijk? (2016, red. FB), , geven moslims, historici, arabisten, filosofen (waaronder Pinto, Cliteur, Van Rooy en ikzelf) hun visie. Het boek is geschreven naar aanleiding van de Brusselse aanslag in 2016. Het boek – hoewel de hemel in geprezen door degenen die het gelezen hebben – is volledig door de Nederlandse media genegeerd. Hallucinant en ultiem onverstandig, want men begrijpt nog steeds niet waarom ze ons eigenlijk haten. Het is geschreven met de intentie om een bijdrage te leveren aan een beter inzicht in de problematiek van de aanslagen, maar ook vanuit grote bezorgdheid voor de wereld waarin wij leven.

We vonden het verstandig om, na vele jaren van falende analyses over hedendaags terrorisme, vooral eens goed naar de terroristen zélf te luisteren. Zij zijn daar zelf namelijk heel duidelijk over, maar er heerst bij politici en politiek correcte wetenschappers de neiging het te ontkennen. Die moslim zegt “Allahu akbar, maar nee, het heeft niets met islam te maken, wij begrijpen het beter!”. Wat een idiote arrogantie.

Terreur wordt gedreven door de sterke zoektocht naar een identiteit. Het mislukken van die zoektocht vindt zijn legitimering in de meest intolerante vorm van handelen, namelijk moorden en zelfmoorden. Zelfmoord is de ultieme vorm van de waan. Bij terroristen speelt hersenspoeling via religieuze teksten, haatpredikers, een belangrijke rol. Bij wanen komen de gedachten van iemand niet overeen met de werkelijkheid. Wanende mensen kunnen het besef van realiteit helemaal verliezen en allerlei absurde ideeën in hun hoofd halen, leidend tot abject handelen. Terroristen zijn ‘slachtoffer’ van een ultieme vorm van wanen en uiteraard van het vooruitzicht van heerlijke maagden in het hiernamaals. Aanslagplegers denken net als u ‘ook al sterven er mensen, het zal ophouden. Echt. Het stopt. En dat geloof – het is echt gelóóf – is de kern van terroristisch handelen,

dat de machten van het Kwaad door deze terreur zullen worden overwonnen.’ Geloven is prima, het geeft kracht en hoop. U weet dat als geen ander. Maar alstublieft niet fanatiek. De verhalen in de Bijbel en over Jezus moet u zien in de tijd waarin het geschreven is, beoordeel het niet naar de letter. Want dan maakt u dezelfde fout als die fanatici.. Als u de Koran niet wenst te lezen, dan raad ik u aan de volgende boeken te lezen: ‘Islamic fascism’ van Hamed Abdel-Samad, ‘Islamism and Islam’ van Bassam Tibi, ‘Vernietig het islamitisch fascisme’ van Zineb El Rhazoui en ‘Feindliche Übernahme’ van Thilo Sarrazin. Brainwashing kan overgaan in wanen, bewustzijnsvernauwing, moorden en zelfmoorden. Zo maar, van het ene moment op het andere, onverwacht. We hebben geen Wereldoorlog, maar een democratisering van geweld. Tel uit je winst…

De Nederlandse islamitische bevolking groeit sneller dan de autochtone bevolking, dus neemt islam qua aantal toe. Maar er is sprake van afvalligheid. Men leest de Koran niet meer. Er is sprake van lege huls moslims, maar men blijft zich moslim noemen. Daadwerkelijk afvallig zijn betekent soms het doodvonnis. Internet en het daardoor los geraken van oudere generaties draagt uiteraard bij aan afvalligheid. De criminaliteit van moslims duidt op een hoge mate van lege huls moslims. Verlies van identiteit en in feite nergens neer bij horen leidt tot criminaliteit. Merkwaardigerwijs zien we dat autochtone Nederlanders die het gevoel van richting kwijt zijn juist onderdak vinden bij de strakke regels van de islam.

Islamiseert Europa? Ja. In Europa zijn naar schatting tussen 26 en 30 miljoen moslims in 2019. Is islamisering in Europa, bij een snel krimpende Europese bevolking, een verkeerde veronderstelling? Het zal niet zo’n vaart lopen, maar het is wel de trend. Ook hier zal meer de perceptie dan de realiteit de overhand hebben. Het gaat er dan niet om of het reële veronderstelling ís, maar of het als een reële veronderstelling gevoeld wordt. En dat doet het blijkbaar.

Bij voortzetting van de vluchtelingenstroom, kunnen er in 2050 75 miljoen moslims in Europa zijn, dat is 14 % van de totale Europese bevolking. Ook zonder migratie, zal 7,4% van de Europeanen dan een moslim-achtergrond hebben volgens de Amerikaanse denkorganisatie PewResearch in 2017. Ze hebben drie scenario’s, waarbij de Europese moslimpopulatie van 2016 van 25,8 miljoen (2019 ruim 29 miljoen), 4,9% van de Europese bevolking, als uitgangspunt is genomen.

De studie is meer gebaseerd op bevolkingsgroei, onderzoeksdata en immigratiedata. Overal ter wereld gaat het percentage moslims omhoog. In islamitische landen werken vrouwen veel minder dan in westerse landen. Er is een evidente statistische samenhang tussen meer werken en minder kinderen krijgen. Moslims zijn gemiddeld 13 jaar jonger dan overige Europeanen en krijgen meer kinderen. Onder het scenario ‘gemiddelde migratie’ neemt de moslimbevolking in Europa volgens Pew toe tot 11,2%, 58,8 miljoen moslims in 2050 onder gelijk blijvende omstandigeheden. West-Europa en Noord-Europa kennen een immigratie-overschot.

Gevoelens van bedreiging zullen sterker worden naarmate een dominante bevolkingsgroep met een lage vruchtbaarheid de hete adem voelt van allochtonen met hoge vruchtbaarheidscijfers. De Turkse president Erdogan heeft zijn in Europa levende landgenoten opgeroepen meer kinderen te nemen om zo de invloed te vergroten. “Neem niet drie, maar vijf kinderen’‘, zei hij tijdens een campagnebijeenkomst in Eskisehir in het westen van Turkije. Men constateert dat de Europese autochtone bevolking superoud, dementerend, hulpbehoevend wordt en men vreest dat autochtonen rijp zijn om uitgerangeerd te worden. De opkomst van ultrarechts en ultralinks kan uitgelegd worden als een reactie op dit vooruitzicht.

In Londen wordt de sharia in de getto’s al uitgebreid gepraktiseerd, zie Machtend Zee’s proefschrift “Heilige identiteiten, op weg naar een shariastaat”. In Londense getto’s is sprake van een aparte Leitkultur, contrair aan Britse normen en waarden met een eigen rechtspraak waar geen plaats is voor de westerse beginselen van vrijheid en gelijkheid voor iedereen. Dr. Machteld Zee zag hoe moslima’s in een parallel religieus rechtsstelsel afhankelijk worden gehouden. De Britten staan toe wat men nooit moet toestaan.

Machteld Zee kreeg vanuit linkse hoek kritiek te verduren. Leitkultur hoeft dus niet te betekenen dominantie in het gehele land. Maatschappelijke fragmentatie, zoals in Londen, is mogelijk. Een veelkleurige samenleving is een feit en te aanvaarden, maar het omverwerpen van de westerse rechtsstaat is onwenselijk. Het botst met de soevereiniteit van de natiestaat. Zou het in Nederland getolereerd worden als blijkt dat de sharia wordt toegepast in Nederlandse allochtone wijken?

Wat zouden politieke partijen daarop antwoorden, of zeggen ze dan zoals gewoonlijk “wij gaan niet in op ‘als dan vragen’?”. Het is niet uit te sluiten dat – gegeven de demografische ontwikkelingen – de sharia in Nederland geïntroduceerd wordt. De ‘succesformule’ komt dan onder druk te staan.

Politieke partijen doen er goed aan zich uit te spreken over hoe zij demografische ontwikkelingen zien in relatie tot bevolkingsomvang, immigratie, afhankelijkheidsratio’s, cultuur, normen en waarden en islamisering. De ontwikkeling van deze variabelen zal de komende decennia een steeds belangrijker rol gaan spelen in alle aspecten van onze samenleving.

Ondertussen is de demografische samenstelling van de gemeente Den Haag structureel veranderd. Inmiddels is 57 procent van niet-westerse afkomst waarvan 70 procent islamitisch is. Een peiling voor Corona toonde dat Nederlanders twee dingen vrezen: toenemende polarisatie en islamisering. In deze Corona-tijd zijn deze belangrijke zaken ten onrechte achter het mondkapje verdwenen.

---

.Frits Bosch is macro-econoom en socioloog, auteur van “In Holland staat een huis, onbehagen bij de elite” en “Schaft ook Holland zich af?” “Wereld op een keerpunt” ““Feminisme op de werkvloer.

Meer artikelen van Frits Bosch vindt u hier.

De andere bijdragen aan het Debat Theoterrorisme vindt u hier