Als het gaat over emancipatie van vrouwen wordt ik vaak een beetje droevig. Niet omdat ik me als man achtergesteld zou kunnen gaan voelen. Daarvoor is mijn ego niet klein genoeg.

De manier waarop er krampachtig door een ´feministische´ voorhoede dingen over emancipatie worden beweerd zonder het woord zelfs maar te gebruiken en waaruit feitelijk blijkt dat deze voorhoede geen volgers meer heeft, stoort me meer dan ik graag zou toegeven. In zekere zin zijn er trouwens twee voorhoedes (altijd een slecht teken): de voorhoede van de carrièregerichte vrouwen, en die van de pseudo-feministische ‘moslimbeschermende’ clubs. Die laatste loopt juichend met een boerkini rond, in de misplaatste overtuiging zowel vooruitstrevend als protesterend tegen onrecht te zijn. Dat ze niet doorhebben dat hun mannelijke evenknieën – door in rokjes rond te lopen – veel meer recht hebben zichzelf als geëmancipeerde voorhoede te beschouwen ontgaat hen zo mogelijk nog meer. Maar eigenlijk wilde ik het niet over gefeminiseerde sociale randgroepen hebben.

De voorhoede van dames die zich druk maken om ongelijke betaling is meer een gevolg van carrièregerichtheid, maar niet alléén. Bij het scheppen van ruimte voor vrouwen in hogere functies vraag ik me altijd af hoe zinvol het zal zijn. Het linkje laat zien dat als er twee vrouwen opstappen, het percentage topbestuurders al aanmerkelijk daalt. De wet die woensdag in de Kamer zal worden behandeld heeft mijn sympathie, maar niet mijn steun. Ik geloof eenvoudig niet dat dit soort zaken op deze manier zinvol geregeld zal kunnen worden.

Overigens is volkomen terecht dat men ongelijke beloning bestrijden wil. Maar niet àlle ongelijke beloning is daarvoor geschikt, en de NOS leverde zojuist weer een prachtig argument om dergelijke verhalen toch eerst even tegen het licht te houden alvorens er iets over te zeggen. Zijn alle aspecten meegewogen? Wat is de keerzijde, zo die er is? Achtergronden etcera, ze worden  genegeerd, want er moet iets worden uitgestraald. En dan krijg je dit:

Er is een verschil, en dat moet dan worden gecorrigeerd. Niks mis mee, maar dan komt er een eerste diskwalificerend argument om de hoek: vrouwelijke hoogleraren zijn geniddeld 4,5 jaar jonger, en dat vertaalt zich direct in de hoogte van het loon. Ambtelijke schalen weet u wel? Dat gaat op heel antieke wijze lineair omhoog met de jaren.

En aangezien ik de NOS-redactie niet vertrouw als het gaat om een intelligente vertaling van het probleem, schets ik u hier even de twee mogelijke varianten die hier spelen:

1. Vrouwelijke hoogleraren zijn inderdaad fysiek 4,5 jaar jonger dan hun mannelijke collega’s – dat lijkt me nu net niet iets om over te klagen. Want dat suggereert dat geschikte vrouwen worden voorgetrokken – wat inderdaad vaak overheidsbeleid is.
2. De vrouwelijke hoogleraren hebben gemiddeld 4,5 jaar minder anciënniteit dan hun mannelijke collega’s. Dan is de kwestie dat het belangrijker is de aandacht te richten op het werven van meer geschikte vrouwen voor hoogleraarsposities dan nu kennelijk het geval is. Hoewel ik me afvraag hoe dat zou moeten, afgezien dan via een modern equivalent van de Sabijnse maagdenroof.

En dan is er nog iets wat betreft die lagere inschaling en toelages: dit zijn typisch onderwerpen die afhangen van de onderhandelingen tussen werkgever en werknemer. Zelfs als het werkelijk een probleem is, is dit niet iets dat je via maatregelen dichten kunt – het is een kwestie van er zelf aan trekken. Samenvattend en het slagveld overziend, heb ik niet het gevoel dat deze voorhoedes beschikken over een massa achter hen aan dravende belanghebbenden. Het gaat eerder om kleine groepjes die een soort achterhoedegevecht uitknokken (de boerkinibabes), wat je net zo goed als een ritueel van naar volwassenheid zou kunnen zien. En de carrièrevrouwen aan de top? Laat ik daar dit van zeggen:

Het is eenzaam aan de top, en wie daar niet op is voorbereid is er ook niet geschikt voor.

Dàt is waarom quota en dat zo vaak gememoreerde glazen plafond wat mij betreft kletskoek zijn. Met afdwingbare emancipatie heeft dat op de keper genomen niets te maken.