Van het video-overleg over de Corona fondsen die de EU zo graag vrijelijk wil uitdelen wordt vandaag weinig tot niets verwacht. Dat zijn gevaarlijke momenten.

Deze videoconferentie  is vanmorgen ook zo ongeveer de laatste grote bespreking eer Duitsland (Merkel) het voorzitterschap van de EU op zich neemt. ook dat is omineus. De hoop van de NOS spreekt echter uit haar berichtgeving:

De verwachtingen over de EU-top van vandaag zijn laag. De een noemt het een oriënterend debat, de ander een opstapje naar een volgende top, waar echte zaken worden gedaan. Over een ding zijn de lidstaten het eens: er moet een herstelfonds komen om de Europese economie uit het slop te trekken. Hoe dat moet gebeuren, daar verschillen de meningen over.

Tja. De Nederlandse positie is helder genoeg:

Zo vindt Nederland dat de begroting, die als onderpand van het herstelfonds moet dienen, niet opgehoogd mag worden. Al voor de Corona-crisis vond het kabinet dat er te veel geld naar de nieuwe begroting zou gaan en dat standpunt is niet gewijzigd. Ook wil premier Rutte dat er helderheid komt over de criteria. “Wanneer leen je geld, wat zijn de voorwaarden en wanneer betaal je terug?”

Maar schulden heeft men in Zuid-Europa al teveel. Men wil gratis geld, en anders wellicht maar niet. Volgens de EU-laven (een graadje erger dan de NOS, nog) zoekt onze regering een compromis?

De Europese Commissie heeft een fonds voorgesteld van 750 miljard euro om landen te helpen. Dat fonds moet voor twee derde uit giften bestaan. Nederland, Oostenrijk, Zweden en Denemarken (plus Finland!!) verzetten zich hier fel tegen. Ze vinden dat er leningen verstrekt moeten worden en dat zuidelijke landen vooral de arbeidsmarkt en pensioenen in ruil moeten hervormen.
(..)
Als de economische verschillen in Europa groter worden omdat landen in het noorden sneller van de crisis herstellen dan zuidelijke landen, dan “is dat een risico voor de stabiliteit binnen de Europese Unie”, zei Rutte. Daarom is het nodig dat er geld gaat naar de getroffen landen.

Dat klinkt leuk, maar het wijkt sterk af van het principiële punt dat de Vijf eerst maakten: geen giften, maar leningen. Als dat eindigt met een groter aandeel leningen, maar nog steeds substantiële giften, dan houdt dat in dat men volledig door de pomp is gegaan. In deze kwestie moet men de rug recht houden, of een totale nederlaag accepteren. Een tussenweg is er eenvoudig niet, en dat maakt ook dit overleg een cruciaal onderdeel van een belangrijke serie.

Binnen het Brusselse ei wordt niet voor niets zoveel haast gemaakt. Ook een compromis over de omvang van de gift is een totale overwinning als die groter wordt dan nul.

De voorzitters van de Europese Raad en de Europese Commissie roepen de regeringsleiders van de EU-landen op niet te dralen met een besluit over de EU-meerjarenbegroting en het pakket voor economisch herstel uit de Corona-crisis, samen goed voor 1850 miljard euro. Hoewel de videotop die de leiders vrijdag zijn begonnen oriënterend van aard is, zeggen EU-president Charles Michel en commissievoorzitter Ursula von der Leyen dat haast is geboden..

Ook het totale falen van de EU tijdens deze Corona-crisis is een bron van zorg voor iemand als Merkel:

De Duitse bondskanselier Angela Merkelheeft opgeroepen tot een nauwere samenwerking binnen de EU in verband met de coronapandemie. Ze deed dat donderdag in een regeringsverklaring met het oog op het komende voorzitterschap van de EU van Duitsland.

Met een bijzonder griezelige retoriek:

“Geen land kan deze crisis geïsoleerd en alleen doorstaan”, zei ze. “Nog nooit waren solidariteit en samenhang in Europa zo belangrijk als vandaag. De pandemie heeft blootgelegd hoe fragiel het Europese project nog is. De eerste reflexen, ook de onze, waren eerder nationaal en niet Europees.”

Aan alles merk je dat de Corona-crisis vooral een smoes is om grootscheeps op andere hobbypaarden te wedden:

Merkel kondigde aan dat Duitsland tijdens het voorzitterschap volop gaat inzetten op een Europese klimaatwet. In de buitenlandpolitiek van de EU wil Merkel Afrika als zwaartepunt omdat de staten daar te lijden hebben onder de Corona-crisis. Een ander zwaartepunt worden wat haar betreft de betrekkingen met China.

Een benadering die – o wonder – geheel in lijn is met de obsessies van het EUP:

Volgens EU-commissaris Valdis Dombrovskis van de Europese Commissie zal de regelgeving “duurzame investeringen aanjagen”. Die heeft Europa nodig om in 2050 klimaatneutraal te kunnen worden, zoals de lidstaten hebben afgesproken. Vicevoorzitter Frans Timmermans, initiatiefnemer van de zogenoemde Green Deal: “Voor een succesvolle Green Deal is het cruciaal dat investeerders elke euro verstandig besteden.”

Ook over Brexit is er enig nieuws dat een aantal van mijn eerdere oordelen over de manier van de onderhandelingen bevestigde. Macron en Johnson riepen tezamen op tot meer haast tijdens de onderhandelingen over een eventueel handelsverdrag. Zoals ik gisteren nog eens benadrukte gaat het er vooral om dat Frankrijk de nieuwe situatie accepteert. En ziet aan:

De Britse premier Boris Johnson en de Franse president Emmanuel Macron zijn het erover eens dat de onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie geïntensiveerd moeten worden. Dat hebben de twee volgens een woordvoerder van Johnson uitgesproken tijdens een ontmoeting in Londen.

Maar het gekift tussen beide landen is echter nog lang niet voorbij:

Johnson liet aan Macron weten dat langdurige onderhandelingen tot in de herfst wat hem betreft niet nuttig zijn. Macron op zijn beurt liet weten dat Frankrijk nog altijd voorstander is van het bereiken van een deal over Brexit.
(..)
De regering van Johnson weigert de overgangsperiode te verlengen, ook al was dat wel mogelijk.

Maar herkenbaar is dat men beseft dat vooral Frankrijk hèt struikelblok is voor een handelsverdrag tussen EU en UK.

---

Meer over de Corona fondsen, de er mee verbonden Eurobonds en een stukje van de voorgeschiedenis vindt u hier.