Van Indonesië werd altijd beweerd dat het een vriendelijk land was, een voorbeeld van hoe de islam zich ook zou kunnen manifesteren. Dat beeld staat stevig onder druk.

“Indonesië is niet langer een succesvol democratisch land, waar een tolerante vorm van islam de norm is.” Dat schrijft de christelijke zendingsorganisatie Open Doors, die “op de bres [staat] voor vervolgde christenen“, in een ‘Hartenkreet’ aan haar achterban. De situatie in het land zou “almaar grimmiger” worden: de “radicale islam” wint steeds meer terrein in onze voormalige Gordel van Smaragd.

Open Doors (dat door veel Nederlanders ondersteund wordt omdat zij vinden dat Amnesty Internationaal meestal met meel in de mond over de islam praat) staaft haar waarneming aan de hand van een aantal “ongekende ontwikkelingen”. Zo kwamen bij een trio bomaanslagen op kerken in Surabaya twee meisjes als zelfmoordterroristen om het leven. De kinderen waren 9 en 12 jaar oud.

Indonesische IS-strijders kunnen ongestoord vanuit Syrië terugkeren naar hun vaderland, merkt Open Doors verder op. De Indonesische terreurwetgeving geldt alleen voor terreurdaden die in het land zelf worden gepleegd.

Onvoorstelbaar dat 1200 Indonesiërs die hebben meegevochten met Islamitische Staat, nu weer in alle vrijheid in Indonesië wonen. Deze terugkerende IS-strijders worden in bepaalde delen van Indonesië met open armen ontvangen.

Open Doors haalt een onderzoek van de Indonesische overheid aan waaruit blijkt dat steeds meer universiteitsstudenten radicaal-islamitische overtuigingen hebben en vindt de cijfers “verontrustend”:

Maar liefst 24% van de studenten stemt in met het concept van een gewelddadige islam. Oorlogsvoering omwille van de islam keuren ze goed.

Hoewel daarbij moet worden aangetekend dat moslims in westerse landen eveneens in aanzienlijke percentages opvattingen huldigen die slecht nieuws betekenen voor andersgelovigen, vooral ex-moslims, hakt dit er in een land als Indonesië in de praktijk steviger in dan in Nederland, met name voor christenen. In onze grote steden ‘beperkt’ de druk op christenen, islamcritici en ex-moslims zich nog tot pesterijen (spugen), intimidaties en dreigementen uit meestal de eigen (familie)kring, in Indonesië is de vervolging breder, massiever en verloopt ze via de trias politica. Zo gingen begin 2017 – brengt Open Doors in herinnering – tweehonderdduizend moslims de straat op om te protesteren tegen de gouverneur van Jakarta, een christen van Chinese afkomst. Basuki Tjahaja Purnama (ook bekend als ‘Ahok’) werd beschuldigd van godslastering en kreeg twee jaar gevangenisstraf.

Deze veroordeling heeft de Indonesische christenen ernstig verontrust. De angst neemt toe. Want als zelfs een hooggeplaatste politicus als Ahok niet kan ontsnappen aan valse beschuldigingen, hoeveel risico loopt de gemiddelde christen dan?

De zendingsorganisatie heeft een aparte brochure over Christenvervolging in het grootste moslimland ter wereld uitgebracht. Een van de artikelen is een beknopt interview met voorganger ‘Yonathan’ onder de kop “Angst mag niet de overhand krijgen“. Zie, de gelovige die vanuit de Bergrede vindt dat “als christen leer je te vergeven”. Een volgend artikel handelt over Indonesië als “democratie in verval”. Krek, de staat! “Geweld kan plotsklaps en grimmig de kop opsteken”. Indonesië staat momenteel op de 38e plaats in de Ranglijst Christenvervolging die Open Doors jaarlijks bijwerkt en publiceert. Afhankelijk van de ontwikkelingen in de rest van de moslimwereld — die evenmin erg optimistisch stemmen — ligt een hogere positie misschien in het verschiet. Tel uit je winst…

Zoals meestal, lopen ex-moslims die een andere overtuiging zijn gaan aanhangen het grootste gevaar. Vanuit haar achtergrond als evangelical organisatie heeft Open Doors vooral gegevens en krijgt zij signalen van en over moslims die christen zijn geworden. NOS-correspondent Michel Maas bracht vorige week een tv-reportage over de enorme terugslag in de bestrijding van besmettelijke kinderziekten als mazelen in Indonesië. Vaccineren zou ‘haram’ zijn. Op internet berichtte de NOS daar onder andere begin augustus al over.

De ooit veelgeprezen islam in Indonesië lijkt haar Aziatische glimlach definitief te hebben te hebben ingeruild voor een grimlach.