De Brexit-onderhandelingen zijn in een fase aangeland waarin de EU denkt het UK te kunnen chanteren. Dat hebben we vaker gehoord.

Misschien wel de meest kenmerkende eigenschap van de Britten is hun koppigheid als ze in het nauw lijken te zitten. Tijdens de Brexit-onderhandelingen die nu plaats vinden zie ik iets dergelijks aankomen. DE EU denkt het loefje te hebben, en heeft het UK een ultimatum gesteld: binnen twee a drie weken een bod doen tegen welke prijs het land de EU hoopt te kunnen verlaten. Als er geen bod komt breekt de EU de onderhandelingen af, en komt er ook geen handelsverdrag.

Wie de tijd neemt hierover na te denken weet precies wat er gebeurt als de Britten dit accepteren: meer chantage en meer en steeds verder gaande eisen. Hieraan toegeven is in een andere vorm het verwijderen van het hek van de dam. De Conservatieve regering van May zit inderdaad in het nauw – deze week verloor zij twee ministers door diverse (on)handigheden, en zij kan zich niet veroorloven in de onderhandelingen ten onder te gaan. Anderzijds lijkt binnen de EU onvoldoende te worden beseft dat men premier May zo wel eens een onverwachte uitweg zou kunnen bieden: een beroep op de natie en een beschuldiging aan de oppositie dat die met Brussel samenzweert teneinde Brexit helemaal in de soep te laten lopen.

Zou dat werken? Het UK is nog steeds in de stemming de EU te verlaten. Meer druk zal dat eerder versterken dan verminderen.

De EU-strategie verloopt langs twee lijnen. De eerste is dat het UK na het verlaten in maart 2019 nog twee jaar deel kan uit blijven maken van de single market, maar tevens is er de bad cop-aanpak, die vereist dat het UK een bedrag gaat noemen voor haar vrijheid.

A paper prepared for the discussion, seen by Reuters, showed the envoys would discuss the “scope” and “duration” of a transition, including how far Britain could remain in the single market – with all its obligations – and in other EU programmes such as agriculture and fisheries schemes, the nuclear pact Euratom and security and defence arrangements.

Met nog wat lekkere hapjes voor wie bijten wil:

Wednesday’s discussions will also seek to gather views on the trade relationship with London that is to follow a transition, which may finish in December 2020, at the end of the current seven-year EU budget period.

Het is niet voor het eerst dat we iets horen over deze aanpak, maar de EU lijkt zich zekerder te voelen dan eerst. Of er is haast vanwege de breuklijnen die de Catalaanse kwestie veroorzaakt, dat is evenzeer mogelijk. Verder is het vooral een waiting game:

An EU diplomat involved in negotiations said he expected envoys also to discuss how to handle a possible failure next month to open the next phase of talks if May refuses to meet EU demands. “What do we do if they (the British) don’t move?” he said.

Some continental negotiators believe British anxiety about businesses starting to shift investments in the new year if there is no transition deal could be to Brussels’ advantage.

Dat Nederland daarvan nu al een slachtoffer is bewees de stunt van premier Rutte met het afschaffen van de dividendbelasting. Een reden te meer om daarover in Brussel te pogen een wat vriendelijker afscheid te regelen, waarbij men niet gaat strijden om de vestigingsplek van elke multinational binnen de grenzen. De EU in doodsnood slaat wild om zich heen, en alle schade zal zijn voor wie er het dichtste bij staat.