Nog steeds is de EU niet genezen van de hoop dat Brexit kan worden voorkomen, en nog steeds zijn er Britten die ook daar in geloven willen. De EU heeft intussen bij monde van Juncker nu àlle nationalisme in de ban geslagen, en kiest – schijnbaar ook nog om persoonlijke redenen – onomwonden voor Rajoy tegenover Catalonië.

De NOS kwam vandaag met ons nieuws van gisteren:

Maar bij de BBC was men gisteravond al een stapje verder. Het nieuwtje van de dag was dat de oorspronkelijke opsteller van het bekende Artikel 50 – niet toevallig een Brit – had verklaard van mening te zijn dat de twee jaar die valt tussen het opzeggen en het daadwerkelijk van kracht worden van die opzegging niet moest worden gezien als een overgangsperiode, maar als een afkoelingstermijn waarbinnen de opzeggende natie bij zinnen kon komen en op elk gewenst moment die opzegging zou kunnen intrekken. Dat is weliswaar in lijn met de houding van de EU in de uittredingsonderhandelingen, maar het getuigt ook van een vernietigende arrogantie, die bovendien niet geschraagd wordt door de feiten sinds het UK aankondigde te vertrekken. Niemand in Brussel wist immers wat aan te vangen met het bewust artikel, omdat niemand had verwacht dat het ooit nodig zou zijn.

Maar bij de BBC was de opwinding zicht- en voelbaar. Het verlangende kwijl liep hen bij wijze van spreken uit de mond bij de gedachte dat het UK uiteindelijk geheel van Brexit af zou kunnen zien. Journalisten lijken tegenwoordig overal aan hetzelfde type delusoire waanzin te lijden. Afijn, de NOS zal hier morgen wel over berichten.

Het type waanzin dat in vergevorderde staat ook bij Jean-Claude Juncker herkenbaar is. Juncker was in Salamanca voor een eredoctoraat, en kwam met de volgende dooddoener:

‘In een volgend leven zal ik proberen burgemeester van Salamanca te worden,’ grapt de gelauwerde Luxemburger. ‘Zonder Spanje zou de Europese Unie niet volledig zijn,’ aldus Juncker, die tijdens zijn dankwoord uitgebreid stilstaat bij zijn warme vriendschap met de Spaanse premier Mariano Rajoy.

Ondanks de evidente nonsensicaliteit zit hier iets in dat de denkwijze van de EU ondanks alles onderstreept. De EC zou die incompletie van de EU ook benadrukken als een mitglieder als Andorra plotseling zou aankondigen de banden te zullen doorsnijden. Vanuit Brussel gaat het in dit spel om alles of niets. Het illustreert de ingehouden woede die in Brussel heerst over de Britse desertie. Het is de volkomen ontgoocheling van ene bruidegom die voor het altaar te horen krijgt dat de bruid zich heeft bedacht: Ja maar, dat kàn toch helemaal niet?

Maar natuurlijk kan het wel. Even goed als het kan dat de voorzitter va de EU zijn goede vriend Rajoy de hemel in prijst terwijl deze zelf in Spanje onderwerp is van een groot corruptieonderzoek, waarvoor een groot deel van zijn partij al in de gaten wordt gehouden. Waaraan je kunt toevoegen dat het hier ook nog een repeterende breuk betreft, want de veroordeelden van het vorige corruptieschandaal met de regerende PP zijn voorlopig nog niet los. En wie zijn eigen land zo schandalig besteelt, zal zeker niet aarzelen toe te tasten in de honingpotten van de EU.

‘We hebben samen heel wat Brusselse nachten doorgebracht,’ aldus Juncker, die ook benadrukt dat Rajoy en hij dezelfde visie op Europa delen.

Ook heeft de EU nu besloten dat het Catalaanse probleem alleen rigoureus kan worden opgelost, waarbij Juncker voor het gemak lijkt te vergeten hoezeer de EU lange jaren heeft gestookt in Schotland om het land een zetje te geven haar onafhankelijkheid op te eisen.

Juncker maakte van de gelegenheid gebruik om fel uit te halen naar regio’s met nationalistische ambities. ‘Het nationalisme is een gif dat ons ervan weerhoudt om als Europa gemeenschappelijk op te treden en de koers van de geopolitiek te beïnvloeden,’ aldus Juncker.

‘Aan de samenhang die we nationaal en regionaal hebben opgebouwd voor Europa, mogen we niets veranderen,’ zegt Juncker, waarmee hij verwijst naar de onafhankelijkheidswens van Catalonië, zonder de Catalanen ook maar één keer in zijn toespraak te noemen. ‘Als we dit toch doen, gaan we allemaal ten onder.’

De paniek in Brussel moet intussen wel tot een kookpunt gestegen zijn wil Juncker zo rechtuit zeggen wat de EU klaarblijkelijk al een tijdje vindt. Na het rechtse nationalisme van de populisten wordt nu ook het linksige populisme van de identitaire regionalisme op de hak genomen.

Deze onheilspellende woorden zijn opmerkelijk. De Europese Commissie hield zich tot dusver op de vlakte over de Catalaanse onafhankelijkheidskwestie, ook omdat die wordt gezien als een interne Spaanse aangelegenheid. Met de woorden van Juncker, die zich opwerpt als beschermer van de Spanjaarden binnen de Europese Unie, lijkt dit beeld te kantelen.