Driemaandelijks brengt het SCP een rapport uit over hoe men in Nederland over de EU denkt – er is er dus altijd een recent beschikbaar.

Maakt dat dergelijke rapporten betrouwbaar? Het is niet mijn indruk. Het rapport dat per 31 maart verscheen doet niet aan als een betrouwbare weergave van de werkelijkheid.

Dat heeft ook heel veel te maken met de Corona-crisis die er tussendoor geslopen is. De publicatie van het rapport is 31 maart, maar de periode waarover het rapporteert eindigt  29 februari.De gegevensverzameling stopte zelfs half vfebruari

Dit rapport is eind februari inhoudelijk afgerond op basis van in januari en medio februari verzamelde data.

Dat valt vrijwel samen met de start van de Corona-pandemie in Nederland, maar eindigt aleer er doden vielen. De behandeling van de Corona-crisis door de EU maakt derhalve geen deel uit van de rapportage, en alles overziende mag de EU daarover in haar handen knijpen. De EU-laven (die er als ongeveer enig medium over berichtten) haalden er uit dat volgens het SCP:

52% van de ondervraagden vindt het lidmaatschap een goede zaak, tegenover 22% die dat niet vindt. 20% denkt dat Nederland beter af is buiten de Europese Unie (door een Nexit), 56% denkt van niet.

Opvallend is het grote aantal mensen dat geen mening doet opteken Dat is omineus ion een tijd dat veel media een voort loeiende orkaan van steunbetuigingen laten horen. De mensen die (enige) steun formuleren zijn iets meer dan de helft der ondervraagden.

Mij lijkt dat een desastreus resultaat.

Je kunt niet eens zeggen dat ongeveer de helft van de ondervraagden de EU met wantrouwen bekijkt – wèl dat de ondervragers met wantrouwen worden bezien. Want ook dat is een factor bij dit soort ondervragingen die normaal gesproken wordt genegeerd, maar steeds vaker een factor zal blijken. Ruwweg een kwart van de ondervraagden heeft geen mening? Vertrouwen spreekt er in ieder geval niet uit.

Hoe die cijfers zullen verschuiven als gevolg van de Corona-crisis? Dat zou vereisen dat de onderzoekers nu al op pad zouden moeten – iets wat door de lockdown niet waarschijnlijk te gebeuren staat. Maar ik zou zo benieuwd zijn welk percentage mensen dan nog steeds niet weet wat er van te vinden? Het zou lager moeten zijn, veellager waarschijnlijk zelfs. Mocht dat niet zo zijn dan is ook dat een signaal van de onbetrouwbaarheid van onderzoeken als dit. Als je kijkt naar de resultaten van dit eerste kwartaal dan kun je dat er namelijk al uit deduceren:

• Tot in februari weinig beweging in de publieke stemming
• Vertrouwen in Nederland: hoog en vaak nog stijgend
• Zorg en klimaat hoog op politieke agenda; woningtekort stijger
• Jong en oud verschillen soms sterk van mening, maar geen tweedeling
• Grootste tegenstelling tussen arm en rijk

52% een hoog percentage van vertrouwen? Dan ben je niet veel gewend. Het spreekt ook vanuit de ingebakken overtuiging (bij het SCP?) dat meningen primair op sociaaleconomische basis worden gevormd. Wie dat werkelijk denkt moet toch zo’n twintig jaar geleden door een proces van intellectuele mummificatie zijn gegaan en recent opgegraven en weer aan het werk gezet. Rapporten als dit zijn een stem uit een verleden dat het toen al vaak mis had, maar nu steeds vaker doet denken aan de wensputten van Vrouw Holle.