Het kabinet kwam vanmorgen met een eerste poging het initiatief in het debat over de asielmigratie en het terrorisme terug te winnen. Met een idee dat enige perspectieven biedt, maar juist niet op de broodnodige korte termijn. En daarmee is het waardeloos.

Het idee van een mini-Schengen is verleidelijk. Zoals Syp Wynia vanmorgen al twitterde: het zou een stap naar een neuro-zone kunnen zijn, de mythische gedachte dat een economische (noordelijke) zone beter in staat zou zijn een gemeenschappelijke munt te gebruiken, en ook meer voordelen biedt dan de euro. Dat ik hier niet veel van hebben moet, heeft een praktische reden. Als de ervaringen met de euro van de afgelopen vijftien jaar iets zouden moeten hebben geleerd, is dat een gemeenschappelijke munt van diverse soevereine staten (of landen die zich zo gedragen) vragen om moeilijkheden is. Dat dat op korte termijn zou kunnen werken geloof ik graag, maar op langere termijn is een fusie van staten onontkoombaar om het mechaniek werkend te houden, Willen we dat werkelijk? Ik betwijfel dat.

Het kabinet denkt na over een nieuwe ‘mini-Schengenzone’. Als die wordt opgericht met een aantal gelijkgestemde landen zou die de asielstroom naar die landen moeten indammen. Er komt dan weer grensbewaking aan de buitengrenzen van deze kleine groep landen. (..) Het nieuwe gebied zou kunnen bestaan uit de Benelux, Duitsland en Oostenrijk, maar de gesprekken met Duitsland verlopen moeizaam. Die met België gaan volgens een bron heel goed. De huidige Schengenzone bestaat uit 26 landen: 22 uit de EU plus landen als Noorwegen en Zwitserland. Er wonen rond de 400 miljoen mensen.

Dit zou wellicht inderdaad de asielinstroom kunnen afdammen. Echter, de eerste geluiden uit Berlijn waren bijzonder negatief. De houding van Angela Merkel van afgelopen maanden in aanmerking genomen, heb je Duitsland er vermoedelijk liever niet bij. En zonder Duitsland is dit hele idee een klucht. Wat overigens ook geldt voor de afgezwakte gedachte, dan maar alvast te beginnen met de BeNeLux. Dit heeft eenzelfde manco: België, en de op zijn minst vreemde manier waarop België met de instroom omgaat. Vlaanderen, zonder Brussel en Wallonië, is misschien het overwegen waard, maar is geen reële optie, noch zal het dat ooit worden.

En eigenlijk hebben we het dan nog steeds niet over de terrorismedreiging gehad. Met Brussel in Vlaanderen, betekent het hoogstens dat we de grenzen sluiten tegen hun vertrek. Fijn voor de rest van Europa, maar de aantallen home-grown terroristische jongetjes (dixit Judit Sargentini, LEP voor GL) neemt daarmee nog erger vormen aan dan het zich nu alleen al in Nederland laat aanzien.

Maar dat is niet het ergste.

Dit gaat allemaal tijd kosten. Heel – veel – tijd. Tijd die we niet hebben, maar waar de regering om zit te springen, omdat men deze ontwikkeling eigenlijk helemaal niet wil. Het EU-ideaal zit er in Den Haag te diep ingebakken. Europa verenigd. En zo. Wat de bevolking daarvan vindt weet men sinds 2005, en illusies heeft men op dit vlak verder niet. Zie ook de reacties op het #GeenPeil-referendum, waarvoor de enige overheidsstrategie lijkt, zoveel mogelijk de kans op het halen van de geldigheidsdrempel te saboteren.

Alles wat tijd kost is dus obstructie, ingewikkelder is het niet.