In navolging van het UK hebben nu ook de EU en de USA met de beschuldigende vinger naar Rusland gewezen als de opdrachtgever/facilitator van de zenuwgasaanval op de Russische ex-spion Skripal in Salisbury UK. Alleen bewijzen willen nog maar niet komen.

Zoals inmiddels duidelijk geworden is: de eensgezindheid van de EU om tegen Rusland op te treden is opmerkelijk. Niet alleen traditionele vijanden van Rusland (Polen, Baltische Staten) maar ook Rusland vriendelijk gezinde staten doen mee. Het land maakte gisteren bekend als vergelding 160 diplomaten van westerse landen uit te wijzen – hetzelfde aantal Russische diplomaten moest eerder hun boeltje pakken. Dat maakt de zaak overzichtelijk – alle maatregeltjes van EU-landjes sprokkelen is een heidens karwei. Rusland sluit ook het Amerikaanse consulaat in St. Petersburg, nadat de USA een Russisch consulaat aan de westkust sloten, benevens het uitwijzen van zestig Russen..

Alleen, zoals al opgemerkt: inhoudelijker dan onderstaande uitspraak is er niet.

Uitspraken van de Britse minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson wijzen erop dat in Londen vermoedens bestaan dat Moskou achter de vergiftiging zit.

Drie slagen om de arm en een pirouette. En dat voor een minister die er om bekend staat er van alles uit te flappen als hij meent zekerheid te hebben. De Nederlandse regering weet duidelijk niet méér, maar volgt braaf de door de EU uitgezette lijn en bezuinigt ook twee diplomaten weg.

Westerse dissidente landen
Oostenrijk is verstandiger, en weigert elke maatregel tot men hard bewijs gezien heeft. Ook van België, Slowakije en Letland heb ik nog niet veel stampij gezien, al kan dat natuurlijk nog komen. De mitglieders zijn op dit moment:

Plus Australië en nog wat andere traditionele bondgenoten van het westen, 23 in totaal. Rusland lijkt mij vooral beduusd op dit moment:

Lyudmila Vorobieva, Russia’s ambassador to Indonesia, said the situation was “absolutely absurd.” Except that, rather than a “Cold War”, Vorobieva said the confrontation could lead to an “ice war” – apparently referring to a full-scale military conflict between Russia and the West.
“What is worse than an ice war. It’s a hot war.”

Het ontbreken van elk snippertje bewijs maakt dat naar mijn gevoel niet vreemd, maar er zit verandering in de lucht. Yulia Skripal is aan de beterende hand, en wordt binnenkort uit het ziekenhuis ontslagen. Wellicht dat zij de Britse onderzoekers op een spoor kan zetten naar de daders? Tot vorige week werd gevreesd dat het zenuwgas haar een hersenbeschadiging zou hebben bezorgd zodat zij niets van belang te melden zou hebben. Maar dat is uit het verhaal van de behandelende artsen verdwenen.

Ook hier duikt nu plotseling een groot dilemma op: Rusland heeft verzocht een afgezant naar de verpleegde te mogen zenden. Volgens de geldende internationale conventies kan dat niet worden geweigerd, Yulia Skripal is Russisch staatsburger. Ook heeft Rusland formeel gevraagd om inzage in de resultaten van het Britse onderzoek tot dusver.

Het Russische ‘staatscomité van onderzoek’ wijst erop dat Joelia Skripal een Russisch staatsburger is. Daarom vraagt het om kopieën van het onderzoek naar de moordaanslag.

Duitsland & EU
In Duitsland wordt intussen gewaarschuwd tegen het uit de hand lopen van dit conflict met Rusland. Die waarschuwing lijkt vooralsnog aan dovemansoren gericht – de EU lijkt veel te blij het eindelijk eens ergens direct over eens te zijn.

De volgende stap zal mogelijk het sluiten van Russische media (zoals de op-ed op Russia Today van een Amerikaanse opiniemaker, dat hier is overgenomen) die actief zijn in het westen. Daarvan was direct na de eerste beschuldigingen tegen Rusland al sprake, maar tot nog toe is daartoe niet besloten. Voor wie onbevooroordeeld kijkt kan de ironie 30 jaar na de val van de Muur niet groter zijn. Door Russische media en journalistiek te weren uit het westen doen we hier precies waarvan we toentertijd de Sovjets beschuldigden: weglopen voor een andere mening vanuit de angst dat de eigen bevolking de propaganda van de andere zijde niet aan kan, en lastige vragen gaat stellen.

Maar voor alles is er nu een groeiende behoefte aan bewijs, pro of contra. Dit kan niet eeuwig duren.