De verhoudingen tussen de EU en Rusland zijn officieel het absolute nulpunt genaderd als je af gaat op wat Brussel er over zegt. Het kwispelende EU-stompje maakt in Moskou geen indruk.

Deze constatering onderstreept opnieuw hoe onzinnig het is om als handelsblok een buitenlandse dienst te hebben, en te pretenderen een staat in wording te vertegenwoordigen.

Men lijkt het in Brussel werkelijk vreemd te vinden dat het land chagrijnig wordt van pogingen vanuit de EU in haar binnenlandse aangelegenheden te stoken. En dat men het hanteren van twee standaarden zat is:

Josep Borrell heeft na zijn bezoek aan Moskou bij terugkeer in Brussel gezegd dat Rusland de constructieve dialoog met de EU afwijst. Europa moet daaruit consequenties trekken, waaronder de mogelijkheid van nieuwe sancties. In een blogbericht noemt de Spaanse buitenlandchef van de EU de onaangenaam verrassende uitzetting van drie Europese diplomaten een bewijs voor de Russische onwil tot overleg.

Illustratief is de vertaling van Russische desinteresse in onwil. Borrell kwam met een pakketjes moraal Rusland vertellen hoe men in de EU vindt dat men met haar westers gekweekte dissidenten om dient te gaan. Dat wist men in Rusland echt al wel – alleen men denkt er fundamenteel anders over hoe dat te doen. Dat men dat leunen van Navalny op de EU beschouwt als een vorm van landverraad zal men in Brussel uit de aard der zaak niet begrijpen – zo zou Brussel iets nooit bezien. Voor Brussel is landverraad vergelijkbaar met verraad van de commissie en de “Europese gedachte”. Dat het voor een Rus ondenkbaar zou zijn dat zo te beschouwen wil er in Brussel niet in. In Brussel concludeert men vervolgens – correct – dat Rusland niets van haar moraal wil weten, en daarom EU-vijandig is en gestraft dient te worden. Alsof je een tijger straft omdat die vlees eet – wederzijds begrip is daarom al op voorhand uitgesloten. Hetgeen keurig wordt geïllustreerd door:

Borrell riep zaterdag nog op de diplomatieke kanalen naar Moskou open te houden, een wens van onder meer Duitsland en Frankrijk. Andere EU-leden zijn na de arrestatie en veroordeling van oppositieleider en Kremlin-criticus Alexej Navalny en het neersabelen van protestacties voor een hardere lijn. Die Europese verdeeldheid maakte het tweedaagse bezoek van Borrell omstreden.

Met als complicerende factor:

Dat werd er niet beter op toen, enkele uren na zijn gesprek met ambtsgenoot Sergej Lavrov over de onderlinge betrekkingen, een Pool, een Duitser en een Zweed het land werden uitgezet omdat ze in januari zouden hebben meegedaan aan een manifestatie om Navalny te steunen.

En dus:

Dat maakte de trip van Borrell “zeer gecompliceerd”, schreef hij zondag. Hij vloog dan ook “diep bezorgd” naar huis. “Het lijkt erop dat Rusland zich in toenemende mate verder losmaakt van Europa en democratische waarden als een reële bedreiging beschouwt”.

Wat in Brussel immer ontbreekt is het besef dat Rusland zich baseert op ervaring met de EU, en dat men in Moskou het geheugen van een olifant heeft voor hoe het door de Amerikanen en hun Europese vazallen na 1989 is geplukt en vernederd.

Het begrip voor hoe dat in Rusland wordt gevoel ontbreekt nog steeds. En er lijkt evenmin over te worden gedacht daar verbetering in te brengen;

Borrell verdedigde zijn bezoek niettemin met de opmerking dat van afstand kritiek leveren op Rusland de veiligheid van de EU niet dient. “We moeten uitdagingen aangaan, waaronder elkaar op eigen bodem ontmoeten, juist wanneer er negatieve dingen spelen”.

Zo’n tocht als van Borrell naar Moskou zit dus al vastgebakken in een toekomstige herhalingsmodus. Weinig hoopgevend. Wat Rusland doet met wat de EU wil? Zie daarvoor de illustratie boven dit artikel.

---

Meer over Rusland vindt u hier.