Vanmiddag kreeg Gloria Wekker de Joke Smit-prijs, de belangrijkste Nederlandse staatsprijs voor feminisme.  Een beter signaal om ook aan die waanzin maar een einde aan te maken was niet eenvoudig denkbaar. Strak besluit van de jury!

Ik heb wel vrede met de toekenning aan Gloria Wekker, laat daarover geen misverstand bestaan. Er was eigenlijk geen concurrentie ook. Maar meer nog is het de logica van een stervend probleem dat men tot op het laatst probeert via controversiële toekenningen nieuwe aandacht te genereren. Kan iemand van u mij één winnares van de afgelopen tien jaar van die prijs noemen? Joke Smit zal intussen wel tot lieveling van de groenmaffia zijn verworden, doordat de jaarlijkse bewegingen onder haar grafzerk wel tot een perpetuum mobile zullen zijn aangezwollen. Je eeuwig in je graf omdraaien is natuurlijk ook een statement, maar of dat het feminisme nog ten dienste staat?

Het is nergens voor nodig zo’n prijs eeuwigheidswaarde te geven. Niet alleen omdat het al lang nergens meer over gaat, maar het is ook geld, natuurlijk. En het staat met afstand genoteerd op mijn lijstje van weg te bezuinigen staatsprijzen, in het goede gezelschap van de Staatsprijs der Nederlandse Letteren (die beter alleen aan poëzie kan worden besteed) en de jaarlijkse prijs voor het beste journalistieke boek, die toch altijd gereserveerd is voor de usual suspects.

Dat deze toekenning een signaal is er verder maar mee te stoppen kun je dus met recht een wake-up call noemen. Dat de prijs werd toegekend aan een vrouw die zich volgens het juryrapport specifiek inzet voor de achterstelling van gekleurde vrouwen – en daarmee dus alle andere vrouwen daar aan achterstelt – geeft al aan dat een algemeen verdedigbare winnares niet haalbaar bleek. Of dit een  startschot is voor nog meer zwartwit-denken? Nee. Hoogstens was het de Last Post voor het oude feminisme pur sang, dat op vrouwen was gericht, in plaats van op de kleur er van. Het is gedaan, klaar.

Natuurlijk kun je ook zeggen dat de jury vond niet om haar heen te kunnen, maar dat heb je met dergelijke jury’s: ze maken zichzelf onmogelijk. De ultieme belediging leek mij nog wel de online-aanmoedigingsprijs voor de Nederlandse voetbalvrouwen die deze zomer het EK voor vrouwen wonnen. 1000 Euro om met de hele groep ergens een pizza te gaan happen, meer is het niet.

Maar die prijs voor Gloria wekker is een mooie afsluiting. Je moet er toch niet aan denken dat AnneFleur Dekker komend jaar wéér een abortus moet laten plegen om weer in aanmerking te kunnen komen? En gezien de concurrentie dit jaar zou ze daarmee nog wel eens kunnen winnen ook.