Velen zijn geneigd te bepleiten dat vrije meningsuiting niet langer voor iedereen is weggelegd, zo laat Sam van Rooy zien. Men doet wat men zegt te bestrijden.

Het kan verkeren. De VRT had excuses aangeboden en een programma gecensureerd door een flauwe Hitlergroet-grap van Geert Hoste weg te knippen. Nu zou die dat hebben gedaan op aansturen van het Vlaams Belang. Althans, dat beweert de steeds vaker door de mainstream media opgevoerde filosoof Maarten Boudry. Die maakt een vals intentieproces waarmee hij alles kan bewijzen wat hij maar wil. En niet alleen dat. Hij blijkt bovendien ook te geloven dat de VRT nu plots danst naar de pijpen van het Vlaams Belang.

Te potsierlijk voor woorden
Dit laatste is te potsierlijk voor woorden. De BRTN/VRT heeft een decennialange traditie van uitsluiten, negeren en negatief framen van het Vlaams Blok/Belang. Nog altijd is het Vlaams Belang ondervertegenwoordigd in belangrijke VRT-programma’s (regelmatig communiceren wij daarover de zorgwekkende cijfers). Dat de VRT en het gros van haar journalisten op zijn zachtst gezegd geen fan zijn van het Vlaams Belang en ons daardoor/daarom anders behandelen is een publiek geheim. De structurele en significante onderbelichting door de VRT van één bepaalde politieke partij, namelijk het VB, is een vorm van censuur. Maar daarover zwijgt Maarten Boudry gemakshalve. Waarom? Omdat die realiteit compleet haaks staat op de dwaze these die hij amechtig probeert te onderbouwen.

In zijn opiniestuk negeert Boudry het feit dat onze vertegenwoordiger in de Raad van Bestuur van de VRT, Jan Huijbrechts, in zijn e-mail schrijft dat hij ‘twee familieleden heeft die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in Duitse concentratiekampen’.

Inderdaad. Mail publiek maken en iedereen kan zelf oordelen.

— Matthieu Callens (@MatthieuCallens) June 18, 2020

Voorts schrijft Huijbrechts dat hij ‘zich persoonlijk geschoffeerd en geviseerd voelt’. Hij benadrukt ook dat hij ‘niet pleit voor het inperken van de vrijheid van meningsuiting’. Heeft een dergelijke e-mail, die begon met ‘Beste collega’s, Er moet mij iets van het hart’, de bedoeling om censuur af te dwingen?

Impliciete oproep tot censuur’?
Toch durft Boudry deze e-mail te vergelijken met de poging om discreet een politieagent om te kopen middels het leggen van 100 euro op het dashboard en de woorden ‘Misschien kunnen we iets regelen’. Volgens Boudry paste Huijbrechts’ e-mail in een of ander sluw opzet om op subtiele wijze de VRT te bewegen tot censuur. ‘Politieke druk’, zo luidt het. En: ‘de druk om censuur gebeurt vaak impliciet’. Handig, want zo kan je naar believen elke verontwaardigde boodschap van afkeur of stevige kritiek framen als ‘een impliciete oproep tot censuur’.

Dat Huijbrechts, wellicht in een impuls, gewoon van de vrije meningsuiting gebruik heeft gemaakt om een geëmotioneerde e-mail te verzenden, komt in Boudry niet eens op. En natuurlijk kwam dat misschien wat ongelukkig over. Maar voor wie wat empathie kan opbrengen voor iemand die familieleden heeft verloren in nazistische concentratiekampen, is de e-mail verre van onbegrijpelijk.

Zeker in het licht van het feit dat de gratuite, sinistere vergelijking tussen het Vlaams Belang en het nationaalsocialisme wel vaker wordt gemaakt. Vaak ook in niet-satirische context. Deze kwaadaardige ideologische media-framing, al dan niet in satirische context en via onder meer krantencommentaren, duiding, analyses en interviews, is zelfs structureel te noemen. Zie deze week nog politicoloog Fouad Gandoul. Die mocht van Joël De Ceulaer in De Morgen zonder één kritische vraag daarover beweren dat Vlaams Belang ‘een fascistische partij is’.

Cherry picking
Laat ons niet flauw doen: was de e-mail van Huijbrechts ondertekend door iemand van welke andere partij ook, dan was die op begrip en door sommigen zelfs op applaus onthaald. Zeker door diegenen die vandaag aanstoot nemen aan het ‘Don’t mention the war’-fragment van John Cleese in ‘Fawlty Towers’. Zoals zo vaak dus blijkt in deze kwestie helaas niet de inhoud van de boodschap van primair belang, maar wel de politieke kleur van de boodschapper.

Wie Boudry’s optreden in De Afspraak had gezien, wist het natuurlijk al.: in dit dossier gedraagt hij zich niet als een filosoof. Hij gaat immers niet op zoek naar de waarheid door beide kanten van het verhaal te brengen en oprecht tegen elkaar af te wegen. Nee, hij gedraagt zich hier als de zoveelste anti-Vlaams Belang-activist die aan cherry picking doet en niet het volledige verhaal vertelt. Boudry is op zijn zachtst gezegd geen fan van het Vlaams Belang. Dat zou echter geen rol mogen spelen wanneer hij op de televisie of in de geschreven pers een podium krijgt om zijn licht te laten schijnen op een politiek-strategische affaire waar veel meer facetten aan zijn dan Boudry wellicht denkt (of die hij bewust wil negeren).

Want waarom werd deze mail nu plots gelekt en door wie? Wie heeft daar belang bij? En waarom schreef De Standaard hierover een artikel waarin VB-voorzitter Tom Van Grieken vals werd geciteerd? Vragen die niemand wil stellen, ook Boudry niet. Terwijl toch alles erop wijst dat dit gewoon een beschadigingsoperatie is tegen het Vlaams Belang, al maandenlang in de peilingen de grootste partij van Vlaanderen. Dit zaakje stinkt dus. Maar in plaats van een poging te doen om dit tot op de bodem uit te zoeken, projecteert Boudry er zijn theorie over ‘hoe censuur werkt’ op.

Boudry pleit zelf voor censuur
‘Uitgerekend een dag vóór het nieuws over de gecensureerde grap van Hoste diende Vlaams Belang een voorstel voor resolutie in tegen elke vorm van mediacensuur,’ schrijft Boudry. Het is natuurlijk precies andersom. Uitgerekend een dag nadat wij ons in het Vlaams Parlement sterk hadden gemaakt voor de vrije meningsuiting en tégen censuur, met een resolutie die nota bene door alle andere partijen was weggestemd, pakt de krant De Standaard ‘plots’ op de voorpagina uit met het ‘nieuws’ dat ‘VRT Vlaams Belang excuses aanbiedt voor Hitlergroet’.

Ook de officiële reactie van het Vlaams Belang veegt Boudry gemakshalve van tafel. Die luidt nochtans stellig: ‘We zijn tegen censuur en al zeker in een satirisch programma zoals ‘De Ideale Wereld’. In die bewuste mail schreef Huijbrechts duidelijk dat hij niet pleit voor het inperken van de vrijheid van meningsuiting. Van ons mag het bewuste fragment gerust opnieuw online gezet worden.’

Boudry kan dit weglachen. Het ligt echter exact in de lijn van de politiek-ideologische lijn die wij al decennia in woord en daad volgen. Namelijk: ‘Behalve oproepen tot geweld, moeten mensen alles kunnen zeggen’. Deze filosofie staat in schril contract met de ideologie van de traditionele partijen. Die hebben de vrijheid van meningsuiting beknot. Ze willen daarin steeds verder gaan, onder het mom van de bestrijding van zaken als ‘islamofobie’, ‘haatzaaien’, ‘xenofobie’ en ‘racisme’.

Helemaal wrang wordt het wanneer in dezelfde aflevering van ‘De Afspraak’ Boudry zélf voor censuur pleit. Over een Urbanus-album stelde hij immers dat ‘het inderdaad geoorloofd is om in te grijpen’, waarna hij in één adem ook het censureren van ‘Little Britain’ vergoelijkte. De (drog)reden volgens Boudry? Kinderen die ermee in aanraking komen, alsof Urbanus-strips en ‘Little Britain’ niet ook of voorál populair zijn bij volwassenen.

Behalve oproepen tot geweld, moeten mensen alles kunnen zeggen
Lees ons programma en onze geschriften, beluister onze toespraken en parlementaire tussenkomsten en bekijk ons stemgedrag in de diverse parlementen. Het is niet het Vlaams Belang dat de afgelopen decennia regel- en wetgeving heeft bepleit of ingevoerd die de vrijheid van meningsuiting aantast (niet in de laatste plaats op sociale media). Het is niet het Vlaams Belang dat een gedachtepolitie zoals Unia heeft opgericht. Integendeel, alleen voor het Vlaams Belang geldt altijd en overal: behalve oproepen tot geweld, moeten mensen álles kunnen zeggen.

---

Dit artikel van Sam van Rooy over vrije meningsuiting verscheen eerder op de Belgische opiniesite Doorbraak.be.