DE WERELD NU

Verkeersdelicten

verkeersdelicten, Über

Daders van ernstige verkeersdelicten kunnen in de toekomst zwaarder worden bestraft. Het gaat om rijden onder invloed, doorrijden na een ongeluk, rijden zonder rijbewijs, maar ook gevaarlijk rijgedrag zonder ernstige gevolgen.

Rijden onder invloed van alcohol of drugs is de laatste halve eeuw geëvolueerd van een verkeersovertreding naar een ernstig verkeersdelict. Dat lijkt me terecht. Wanneer je naar een feestje gaat neem je een taxi en laat je de auto thuis. Kom je onvoorzien onder de invloed dan hoort je automatische reactie te zijn: auto laten staan en op een andere manier naar huis komen. Het zwaar straffen van onder invloed rijden bevordert dit soort automatismen en heeft dus een gewenste preventieve werking.

Met rijden zonder rijbewijs wordt waarschijnlijk bedoeld rijden zonder in het bezit te zijn vaneen bewijs van rijvaardigheid. Wanneer iemand zijn rijbewijs in de zak van een andere broek heeft laten zitten, is dat op zich geen reden hem streng te straffen.

Als iemand goed kan rijden maar geen rijbewijs heeft is dat reden om hem te straffen maar niet te zwaar. Meestal gaat het dan om jonge jongens, die prima kunnen rijden maar de leeftijd voor een rijbewijs nog niet hebben bereikt.

Doorrijden na een ongeluk vind ik wat te algemeen geformuleerd.

Wanneer de veroorzaker van het ongeluk het slachtoffer alleen achter laat en in staat zou zijn geweest om eerste hulp te bieden en de verantwoordelijke instanties te waarschuwen, dan vind ik dat heel wat anders dan wanneer er voldoende mensen omheen staan en de dader in paniek wegvlucht. Beide keren is het fout maar het eerste geval is toch een stuk ernstiger.

Onder gevaarlijk rijgedrag je zou je waarschijnlijk moeten verstaan gedrag dat geen zinnig mens voor geoorloofd zou houden, zoals bijvoorbeeld met twee honderd kilometer per uur door de bebouwde kom rijden. Maar in de praktijk worden ook mensen op gevaarlijk rijgedrag gepakt die een ongeluk of bijna ongeluk veroorzaken , zonder dat ze zich nu zoveel anders gedragen dan de gemiddelde weggebruiker. Die hebben dan de pech dat ze gepakt worden. Hun strafbaarheid ligt bij de gevolgen van het gedrag, niet in het gedrag zelf. Hier kun je vraagtekens bij zetten. Een dergelijke straf leidt niet tot ander rijgedrag, heeft dus geen preventieve werking en lijkt in strijd te zijn met de oude beginselen van verdelende rechtvaardigheid of het moderne gelijkheidsbeginsel.

Iemand kan een boete of een andere bestuursrechtelijke straf krijgen als hij bij normaal verkeersgedrag een ongeluk veroorzaakt, maar het strafrecht is er eigenlijk alleen voor boosaardig gedrag.

Tegenwoordig wordt strafrecht ook wel gehanteerd als een bestuurlijk instrument van de overheid, maar staatsrechtelijk gezien is dat een verkeerde weg. Niet alleen omdat een categorie mensen wordt getroffen die zich in niets onderscheidt van de gemiddelde burger, maar ook omdat dit het bijzondere karakter van het strafrecht ondermijnd. Dat hoort gereserveerd te blijven voor gedrag dat door de samenleving onvoorwaardelijk van de hand gewezen wordt.


Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp

4 reacties

  1. carthago schreef:

    Veel strafrecht heeft inderdaad meer symboolfunctie dan een echte reden om te straffen, maar dat geldt omgekeerd ook voor de enkelband idioterie.Even terzijde vraag ik me af of een belg die met een krant in de auto lekker scheurt ook een bekeuring op kan lopen.

  2. jan schreef:

    Voor een Belg zal dat in beide gevallen een prent opleveren, @carthago.
    😎

  3. carthago schreef:

    @jan.😅

  4. Kees Bruin schreef:

    Vorig jaar werd op Texel, mijn woonplaats, een meisje van 21 dood gereden door een 26 jarige Texelse, die zat te appen in haar auto en vol achter op het fietsende meisje reed. Tegen die appende vrouw is deze week een half jaar gevangenisstraf, twee jaar intrekking van het rijbewijs en een schadeclaim van een halve ton geëist. Terecht lijkt mij. Na wat googelen ontdekte ik dat er jaarlijks 10 tot 15 doden vallen in Nederland omdat iemand zit te appen achter het stuur. In zekere zin is dat nog verwijtbaarder gedrag dan dronken achter het stuur zitten; een dronkenman weet – niet meer – wat hij doet, iemand die aan het appen is, heeft nog zijn of haar volle verstand.