De nominatie van Donald Trump verdeelt vooral het establishment van de Republikeinse partij. Er wordt in achterkamertjes zelfs overlegd over een onafhankelijke Republikeinse kandidaat die de steun moet krijgen van de partijelite.

Het gaat over iets meer dan alleen persoonlijke afkeer, hoewel dat mogelijk nog wel de belangrijkste factor is. En, niet te vergeten, de weigering van Trump zich iets aan het partijestablishment gelegen te laten liggen. Hier zit dan ook een ideologisch probleem. Trump en de formele partjlijn verschillen op het gebied van:

Trump has staked out issues that contradict with the party’s general philosophy—on abortion, trade, taxes and campaign finance to name a few—a reality that could prompt a battle at the convention if Team Trump and convention delegates come to a head. The platform committee will be where the action is at,” said former Republican National Committee aide Doug Heye.

Het illustreert wat de angst van het partijetablishment is – dat president Trump zich nog maar weinig gelegen zal laten liggen aan de partijlijn, en desnoods in het Congres via deals met de Democraten een eigen koers gaat varen. Niet alleen is dat niet ongebruikelijk, maar de uitvoerende macht van de Amerikaanse president is dusdanig dat het vrijwel onmogelijk zal blijken het tegen te houden. Het partijestablishment geeft daarom, en eigenlijk alléén daarom – de voorkeur aan een andere kandidaat. Of het een realistisch beeld is weigert men in beschouwing te nemen. Dat de steeds hysterischer reacties van de zittende president op Donald Trump als mogelijke opvolger ongekende vormen lijken aan te zullen nemen neemt men eveneens voor lief.

Maar wie moet dan een mogelijke derde kandidaat worden, die namens de partijelite de waarden van het partijestablishment veilig stellen moet? Die is er niet, een paar mogelijke compromiskandidaten hebben al afgehaakt. Dat is logisch en verstandig, want het zou met grote waarschijnlijkheid een scheuring in de Republikeinse partij tot gevolg hebben. Het fiasco van de #StopTrumpactie zou een indicatie moeten vormen van wat zou kunnen gebeuren, en wie zijn verstand bij elkaar houdt zal er van af zien.

Tenzij.

Tenzij er bij de Democraten iets vergelijkbaars zou gebeuren. Een half jaar terug zoemde de naam van mediamogul Michael Bloomberg rond, als onafhankelijk Democratisch kandidaat. Bloomberg verklaarde officieel er niet aan te zullen beginnen, maar wat als Clinton alsnog uit de race zou moeten stappen? Sanders is bij de Democratische elite nauwelijks populairder dan Trump bij de Republikeinse. En ook nog om dezelfde reden: zijn machtsbasis is een groep kiezers van wie elites gruwen – het gewone volk.

In het geval van een verdwijnen van Hillary Clinton op een moment dat de formele kandidaatstelling nog niet gesloten is is alles weer vloeibaar. Het is heel wel mogelijk dat de verkiezingen dan uit zullen draaien op een race tussen vier kandidaten, met twee partijen die bezig zijn volledig uiteen te vallen. Wellicht dat ook de Libertarische Partij dan nog enige voet aan de grond zou krijgen, en dan is de chaos compleet. Het is wel eens eerder gebeurd en het zouden de spectaculairste verkiezingen in historische tijden worden. Maar of de USA er gelukkig van zullen worden betwijfel ik sterk.