Het Britse Labour heeft na maanden interne onrust een nieuwe leider: Sir Keir Starmer. Een verbetering ten opzichte van Jeremy Corbyn? Zegt dat wat?

Hoe een arbeiderspartij onder haar nieuwe leider definitief afscheid neemt van de arbeider.

Keir Starmer was nog geen uur leider van Labour, of hij beloofde het institutionele antisemitisme binnen zijn partij met wortel en al uit te roeien. De man heeft een joodse vrouw, dat zal hem in de ogen van de usual suspects wel weer verdacht maken, maar mij deed het plezier. Al was het maar omdat dit probleem door zoveel mensen altijd maar wordt ontkend.

Starmer lijkt me integer, bescheiden, en in wezen een goed mens. Een hele verademing na de bijna vijf jaar slepende rampenfilm Corbyn. Toch zijn er wat dingetjes…

Ten eerste, hij is bloody boring. Zijn overwinnings-speech duurde minder dan tien minuten,  maar wat had ik een moeite die uit te zitten. Starmer liet een overweldigend gevoel van leegte achter: wat had hij nou eigenlijk gezegd? Helemaal niets.

It’s the honour and privilege of my life to be elected as Leader of the Labour Party.

I will lead this great party into a new era, with confidence and hope, so that when the time comes, we can serve our country again – in government. pic.twitter.com/F4X088FTYY

— Keir Starmer (@Keir_Starmer) April 4, 2020

Niets vervelends, niets interessants en al helemaal niets nieuws. Eén aaneenschakeling van tegeltjeswijsheden. Eerst ging het over de epidemie – Boris Johnson lag nog niet op de IC.

“It reminds us how precious life is, but also how fragile. Our family, our friends, our relationships. The love we have for one another. Our health. Our connections with those that we don’t know. A greeting from a stranger. A kind word from a neighbor. These make up society. They remind us that we share our lives together.

Enzovoort, enzovoort. Bent u nog wakker?

Sir Keir schreef ooit in een Trotskistisch krantje, en verdedigde later als mensenrechtenadvocaat stakende werknemers en milieuactivisten – dat laatste leverde hem zijn ridderslag op. Als politicus herinner ik me hem van de afgelopen jaren vooral als een irritante maar goed gemanierde zeurkous. Nooit eens lachen, nooit emotioneel, maar wel eindeloos doorzagen over procedures en juridische details. Als een pitbull probeerde hij langs die weg de uittreding van Groot-Brittannië uit de EU stap voor stap te dwarsbomen. Hij is ook de drijvende kracht achter Labour’s roep om een tweede referendum. Corbyn wilde daar niet van harte aan; die is op de keper beschouwd nooit een fan geweest van de EU.

Labour heeft om twee belangrijke redenen de verkiezingen van december 2019 verloren, zo bleek uit alle mogelijke opinieonderzoeken. In de eerste plaats door de persoon van Jeremy Corbyn, in wie maar bar weinig mensen vertrouwen hadden. In de tweede plaats om het gebrek aan duidelijkheid van de partij ten aanzien van Brexit. De originele aanhang van Labour – arbeiders en blue collar workers, stemde grotendeels vóór Brexit en koos in 2019 voor Boris Johnson. Dat Sir Keir als fanatiekste Remainer van Labour deze groep terug weet te winnen, lijkt me niet voor de hand ;liggend…

Toch sloot Starmer zijn speech af met de belofte Labour aan de macht te brengen, en dat te doen zonder de radicale erfenis van Corbyn te verloochenen -waardoor een enkeling hem een bruggenbouwer noemde. Tussen de honderdduizenden radicaal linkse leden van de partij die Corbyn in het zadel hielpen en het gezonde deel van de partij valt inderdaad een flinke kloof te overbruggen.

“Ik zal deze geweldige partij met vertrouwen en hoop een nieuw tijdperk in leiden,” zei Starmer. “Zodat we -als de tijd daar is, ons land weer kunnen dienen in een regering.”

Mocht het zover komen, dan weet ik nu al wat hij als eerste doet: met de pet in de hand naar Brussel gaan, en beleefd verzoeken om herintrede van het Verenigd Koninkrijk in de EU. Euroclown Verhofstadt liet Starmer in ieder geval per ommegaande al weten dat het tussen Engeland en de EU nu wel weer in orde zal komen.

De oplettende lezer zou kunnen denken: maar wie zo bezeten partij kiest in de grootste tweespalt van het moderne Engeland, kan toch geen bruggenbouwer zijn.

Inderdaad. Starmer kiest gedecideerd voor één kant van Engeland. Zijn zojuist bekendgemaakte schaduwkabinet bevat uitsluitend Remainers, waarvan sommige minstens zo fanatiek als hij. Kersverse schaduwminister van justitie David Lammy noemde Brexiteers op de televisie ooit nazi’s. Toen hij daarop werd aangesproken, deed hij er nog een schepje bovenop, door te zeggen dat hij zich te mild had uitgedrukt.

Dat belooft weinig goeds.

Een opinieonderzoek van zeer recente datum vroeg leden van Labour hun mening te geven over alle leiders van de partij. Bijna driekwart vond Corbyn helemaal top, hij scoorde daarmee het hoogst. Tony Blair hing onderaan: slechts 37% zag hem nog zitten.

Dit is kenmerkend voor het extremistische en zelfdestructieve karakter van het huidige ledenbestand van Labour: Blair was met afstand de meest succesvolle leider ooit van de partij. Hij won drie verkiezingen en verloor er geen. Corbyn verloor drie verkiezingen en speelde meer zetels kwijt dan wie ook.

Vergeleken bij Corbyn lijkt iedereen gematigd, maar in feite is Starmer helemaal niet zo gematigd. Dat vindt hij zelf ook niet: hij noemt zichzef een radicale socialist.

Hier een fragment uit zijn opiniestuk van 15 januari in The Guardian:

“The Tories’ assault on welfare has stripped people of their dignity. The future of our children is too often determined by where they are born, and their class, race and gender. …the moral fight against inequality and injustice must continue. We must lead that fight against a prime minister with no conviction or principles.”

Spreekt hier een bruggenbouwer? Starmer is zelf overigens een wandelend voorbeeld van iemand uit de economisch zwakkere klasse die het ver heeft geschopt…

Eén ding lijkt me zeker. Labour blijft onder Sir Starmer wat het vooral onder Corbyn geworden is: een partij voor extreem links en een intellectuele elite, vooral geïnteresseerd in zaken die Jan met de Pet nauwelijks boeien, zoals mensenrechten en milieu. De scherpste kantjes gaan er af: de succesvolle advocaat uit Londen is honderd keer meer een diplomaat dan Corbyn ooit was. Maar een arbeiderspartij zal Labour niet snel meer worden…

PS: Een Labour burgemeester van een klein plaatsje in Derbyshire vond dat Boris Johnson zijn infectie helemaal verdiend had, omdat hij ‘de slechtste eerste minister ooit’ was. Ze liet dat op Facebook weten, tot algehele consternatie. Keir Starmer schijnt deze vrouw er per omgaande uitgebonjourd te hebben. Dat is een enorme sprong voorwaarts sinds Jeremy Corbyn…

---

Alexander van der Meer is correspondent van onder andere Veren of Lood in Frankrijk.