Het dit weekend opgelaaide misbaar over Turkse weekendscholen is terecht, maar het dilemma over de aanpak is enorm.

Er zijn twee dilemma’s, die onherroepelijk onhandig verknoopt zitten. De gebrekkige integratie die door deze Turkse weekendscholen eerder erger zal worden dan verminderen. Dat combineert zich hierin met de wijze waarop je dat al dan niet kunt sturen. Vrijheid van onderwijs en persoonlijke keuze van belangstelling.

Zijn Turkse weekendscholen een wenselijke toevoeging aan de maatschappelijke vorming van van Turkse Nederlanders? Zo lang hun vorming als Nederlander nog te wensen over laat lijkt me daarover geen misverstand mogelijk. En die vorming als Nederlander laat te wensen over zo lang Turkse Nederlanders Turkije meer als vaderland zien dan Nederland. Dat moeten we als eerste vast stellen, Al vermoed ik sterk dat de Nederlandse regering ook voor deze conclusie al te laf is. Te laf, want hoe de Turkse regering op – een eerste aanzet tot – maatregelen gaat reageren laat zich raden. En dan krijgen Rutte cs vermanende woorden uit Brussel. En dat houdt meestal in dat men er liever het zwijgen toe doet, of zich op andere zaken gaat beroepen om er van af te kunnen blijven.

Die zijn in dit geval niet moeilijk te vinden. De vrijheid van onderwijs is er zo eentje. Kun je Turken verbieden belangstelling te hebben voor de taal en cultuur van voorouderlijke snit? Als u even nadenkt ziet u de voetangels en klemmen die bezaaid liggen op dit pad, dat daarom beter niet begaan kan worden. De vrijheid van onderwijs is dilemma nummer 1. Maar dilemma nummer 2 zat er al in ingebakken toen ik het in deze alinea aansneed: kun je Turken verbieden belangstelling te hebben voor de taal en cultuur van voorouderlijke snit? Op dit punt verscheen vanmorgen al een eerste ingezonden artikel, en iIk zie niet hoe je dat binnen de geldende wettelijke kaders anders zou moeten regelen. Apart Turks onderwijs voor Turkse Nederlanders gefinancierd door de Nederlandse staat is maar weinig beter dan gefinancierd door de Turkse staat.

Het is niet dat ik de woede en verontwaardiging niet begrijp; het probleem is dat we te hovaardig altijd hebben gedacht dat er niets is wat immigranten liever zullen willen dan integreren en worden zoals wij. Nu dat niet zo blijkt te zijn zijn we beledigd. Dat gevaarlijke element van maatschappelijke diversiteit die tot scheuren in het bestel leidt, is voor veel mensen overduidelijk secundair.

Want als we zo gaan beginnen snapt iedereen ineens dat we het hier hebben over de wens tot discriminatie, of uitzonderingen maken op de vrijheid van onderwijs. En dat mag nu eenmaal niet in Nederland. Om die reden brak ik een maand terug al een lans voor het beëindigen van de schoolstrijd, en haar gevolgen. Als de overheid nog enige controle wil behouden over wat in dit land aan wie wordt gedoceerd èn geïndoctrineerd, zal de wetgeving over die schoolstrijd op de helling moeten. Nu het nog kan.

Het tweede punt waar we hier mee zitten is de wijze van financieren, en op dit vlak zou de overheid zich eens wat dapperder dienen op te stellen. Alle subsidies aan culturele  organisaties in Nederland boven een bepaald elementair niveau zouden moeten worden verboden. Overigens niet alleen Turkse, maar van alle buitenlandse overheden. Geen uitzonderingen.

Wat deze beide dilemma’s ook laten zien, is dat het de Nederlandse overheid ernst dient te zijn met het daadkrachtig bevorderen van de integratie in de richting van een uniform Nederlandse cultuur. En dus ook een einde maken aan dubbele nationaliteiten. Ongetwijfeld zal de EU zich daar allemaal ernstig aan storen, maar aangezien zij medeplichtig is aan de ontstane situatie, wordt het tijd ons daar eens wat minder van aan te trekken. Die federalisering gaat er de komende 150 jaar niet komen, dat moet het afgelopen decennium duidelijk hebben gemaakt. Wat de verdwaasden in Brussel er verder ook van willen dromen.