De conflictstof tussen Turkije en de USA hoopt zich op, en de Turken zijn een publicitair offensief begonnen. Zijn dàt NATO-bondgenoten?

Amusant is dat nu drie grote conflict(haard)en samenkomen, waarover de NOS de afgelopen jaren op ietwat bijzondere, of zelfs volledig eigen wijze heeft bericht: Turkije, Trump en Syrië. Dat op de achtergrond ook de gasvoorraden in de oostelijke Middellandse Zee een rol zullen gaan spelen (met Israël, Griekenland en Cyprus als belangrijkste spelers, terwijl later ook Syrië, en dus Rusland, een rol krijgen), zal de staatsomroep zwaar gaan belasten wat betreft het uit elkaar houden van elkaar tegensprekende narratieven.

Bash-lijst van de NOS
De agressie waarmee de NOS hierover bericht is een aanwijzing dat men zich in Hilversum al zorgen begint te maken:

De Amerikaanse president Trump dreigt Turkije met ernstige economische gevolgen als het land Koerdische milities in het noorden van Syrië aanvalt. De milities zijn bondgenoten van de VS in de strijd tegen IS en ze kregen hulp van zo’n 2000 Amerikaanse militairen in Syrië.
Trump besloot onlangs alle Amerikaanse troepen terug te trekken uit Syrië, waarmee hij volgens critici de Koerden aan hun lot overlaat.

Duidelijk is in ieder geval dat de Turkse president Erdogan nog steeds niet erg hoog staat op de bash-lijst van de NOS (die we binnenkort gaan reconstrueren!!):

De Turkse president Erdogan dreigt al langer met een offensief in het noorden van zijn buurland. Hij beschouwt de Koerdische milities in Syrië als een verlengstuk van de terreurorganisatie PKK. De Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Bolton was dinsdag nog in Ankara om te praten over veiligheidsgaranties voor de Koerden, maar Erdogan wilde daar niets van weten. De eerste Amerikaanse militairen hebben Syrië inmiddels verlaten.

Dan krijg je dus ook dit:

“Nu zit Trump dus klem“, legt correspondent Lucas Waagmeester uit in het NOS Radio 1 Journaal. “Hij wil terugtrekken, dat heeft hij ook beloofd en aangekondigd, maar hij wil zijn partners op de grond, die Koerdische milities, niet als een baksteen laten vallen. Dus nu komt hij met dit dreigement.“

Klem?
Niet Trump zit klem (alhoewel hij dit verre van handig aanpakte), maar de neoneocons, wier uithangbord vorige week demonstratief werd genegeerd door Erdogan toen Bolton in Ankara was. Bolton (Nationaal Veiligheidsadviseur van de USA, en de leidende neoneocon nu) is het soort man dat je als president ontvangt als hij in het land is. De snub was zowel een belediging aan het adres van de neoneocons en hun politieke gedachten, als aan de USA. Trumps uitval naar Turkije is dan ook in de eerste plaats veroorzaakt door de belediging aan de USA. Met Bolton zal intern wel enige woorden zijn gewisseld, aangezien deze reent heeft gepoogd de voorgenomen terugtrekking te vertragen of zelfs nietig te verklaren. Al hebben Amerikaanse generaals al verklaard dat de terugtrekking gewoon doorgaat, omdat Bolton hen niets te commanderen heeft. Overigens is het Pentagon Bolton wel ter wille geweest door heel uitgebreide aanvalsplannen te maken voor een aanval op Iran

Ook Turkije heeft overigens een probleem dat de vaste volgers van de Syrische burgeroorlog wel zullen herkennen:

De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu zegt dat Turkije alles doet wat in zijn macht ligt om de vrede te bewaren en schendingen van het bestand in de regio Idlib(vet door Red.) in het noorden van Syrië te voorkomen. De Koerden vormen volgens de Turken het laatste grote rebellenbolwerk in Syrië.
Als Idlib een broeinest van terrorisme wordt, is dat de schuld van de Syrische regering, die er bussen vol terroristen heen heeft gebracht, uit allerlei uithoeken, zegt Cavusoglu.

Cavusoglu – altijd gezellig om mee te praten – en zó respectvol. Het gekonkel tegen Bolton lijkt ook uit zijn koker te komen, maar dat kan nog slecht uitpakken nu Trump zich daar niets aangelegen heeft laten liggen.

Turkse economie
De Amerikaanse dreigementen over de Turkse economie komen niet uit de lucht vallen. Een dreiging aan de Syrische grens tegen over de Koerden had directe gevolgen voor de Turkse Lira. Eerder al werd de rel om de in Turkije vast zittende pastor Brunson beslist door sterke Amerikaanse manipulaties, mede mogelijk gemaakt door Erdogans islamitische overtuigingen op economisch gebied (zie ook eerder nieuws over Turkije in 2018 op VoL). Voor de NOS een kansje dat opnieuw Trump in de schoenen te schuiven:

“Afgelopen zomer klapte de waarde van de Turkse munt, de lira, in elkaar met 40 procent ten opzichte van de dollar. Dat was het gevolg van een korte, maar hele hevige ruzie tussen Turkije en de VS.
De Turkse economie heeft grote moeite om weer op te krabbelen, internationaal vertrouwen is gekelderd, hele sectoren liggen op hun gat. Dus Trump weet waar hij de Turken moet raken: echt op een pijnlijke, gevoelige plek. Dit is een heel felle, giftige ruzie geworden.”
(..) “Een oplossing is na deze woorden van de Amerikaanse president heel ver weg”

Complexiteit
Alsof de situatie niet al complex genoeg is zonder verdraaiingen van de NOS. De situatie van de Koerden is ellendig, en wordt hier briljant maar weinig mededogend geschetst. De Turken eisen nu respect. Komisch is dat wel. Erdogan toont alleen respect als iemand hem volledig in de houdgreep heeft. Erdogan is vooral een sjacheraar. Voorbeeldje? Zijn contacten met de Amerikaanse en Russische presidenten de afgelopen jaren: Het opportunisme is bijna misselijkmakend:

Erdogan slijmt wie hem het meest te bieden heeft. Zich nu beroepen op het NATO-bondgenootschap om respect te verkrijgen van de USA is lachwekkend, maar er voor schamen zal hij zich niet. Voor wie verder bewijs zoekt is de wijze waarop Turkije om gaat met de bestelling van de Russische S400-luchtafweer kenmerkend.

Zowel Erdogan als Trump laten zien zich bewust te zijn dat het Turkse lidmaatschap van de NATO niet langer een keihard gegeven is. Ook de potentiële conflicten over de gasvelden rond Cyprus zullen Turkije in de nabije toekomst steeds lastiger hanteerbaar maken. Het land heeft die gasvelden broodnodig om haar pretentieuze politiek vol te kunnen houden, en Erdogan zal zich niet laten weerhouden door zoiets onbenulligs als de internationaal erkende rechten van Cyprus of aartsvijand Griekenland. Het risico van een confrontatie met Israël zal daar niet heel veel aan veranderen, dat Israël zich steeds intensiever met Syrië bemoeien gaat zal Erdogan ook al niet lekker zitten, want dat land is het enige dat uitstekende verhoudingen met de Koerden onderhoudt. Maar voor Trump is dat een slok op een Diet Coke.

---

Meer over Turkije onder Erdogan op Veren of Lood vindt u hier & hier. Zie verder ook ons uitgebreide dossier over de burgeroorlog in Syrië.