In Turkije zijn de eerste onderdelen van het door de USA gewraakte en bij Rusland bestelde S400-luchtafweersysteem gearriveerd. Een waterscheiding.

Zelfs de NOS bericht er over, terwijl de staatsomroep tot nog toe opzichtig heeft verzwegen wat de gevolgen van het oplopende conflict tussen USA en Turkije zullen zijn. Ook nu ontbreekt elke verdere duiding die dieper gaat dan een vloeipapiertje.

De NOS beperkt zich tot de melding dat:

De Amerikanen stopten daarom de levering van F-35’s aan Turkije en leiden geen Turkse piloten meer op.

Heel informatief (neuh). Dat kan (veel!!) beter:

Russian Presidential Spokesman Dmitry Peskov announced of the provocative transfer which has for the past year been met with condemnation by the United States – including the threat of sanctions and blockage of F-35s to Turkey (mijn vet, H.) – that “Deliveries of Russian S-400 complexes to Turkey are carried out as planned.”

Ook verhelderend:

On Wednesday Erdogan further described to reporters:

“Some people have a question about why we buy the S-400, why we make such an investment. If we have to, we will have the right to use them. If someone attacks us, we will use these air defense systems. That’s why we make such an investment.”

Dit is vooral verhelderend omdat het S400-systeem niet bruikbaar is tegen toestellen van de Russische luchtmacht. Wat blijft er dan over? Syrië heeft geen luchtmacht die Turkije verontrusten kan, Iran en Irak evenmin. Daarmee is inzet in het oosten en noorden van Turkije nutteloos en derhalve uitgesloten. Griekenland, de zee boven Cyprus, Israël en  theoretisch Oekraïne blijven dan nog over. Griekenland wordt als de zwakkere van de twee beschouwd, en heeft geen belang bij het uitlokken van een conflict met Turkije (de nieuwe premier Mitsotakis leek vandaag al te capituleren over het dispuut over gevluchte militairen na de coup in 2016), Israël heeft wel iets beters te doen, en Oekraïne is wat ik al zei: theoretisch. Resteert het zeegebied boven Cyprus, waar Turkije met stevig machtsvertoon naar gas boort in een gebied dat volgens het vigerende zeerecht toe zou komen aan Cyprus – iets waaraan Turkije niet wil. De EU dreigt Turkije hierom nu met sancties (Cyprus is EU-lid), al is dat – door de EU – altijd een ietwat lachwekkend verhaal. Wel wordt interessant in hoeverre dit gaat interfereren met de toezeggingen van UK en Frankrijk om troepen naar Syrië te sturen om de Koerden bij te staan.

Wat is hier gaande? Volgens Foreign Affairs ligt de oorzaak in verschillende belangen in Syrië en Irak, en de Amerikaanse weigering de Turkse prediker Fethullah Gülen uit te leveren aan Turkije, die in Turkije wordt geien als het brein achter de militaire couppoging van in 2016. Diverse verzoeken zijn door de USA afgewezen vanwege onvoldoende aangevoerd bewijs tegen deze man. Dat president Erdogan de Gülen-beweging lang heeft gezien als een concurrerende factor die zich tegenover zijn bewind heeft geplaatst maakt dat er niet beter op. De honderdduizenden die na juli 2016 werden gearresteerd op verdenking van lidmaatschap van de Gülen-beweging zijn hiervan een demonstratie.

Een tweede argument is dat de USA geen ongehoorzaamheid tolereert van zijn kleinere bondgenoten. Daarvoor is veel te zeggen; ik heb een dergelijke analyse eerder al eens gepubliceerd. Een analyse die ik beëindigde met:

…ik zie geen enkele manier waarop de NATO Turkije zou willen dwingen het bondgenootschap te verlaten, anders dan als het gemene zaak maakt met een erkende vijand van de NATO.

Ietwat profetisch, nietwaar? Woensdag probeerde Turkije de USA te bewegen tot verdere gesprekken. Nu sinds woensdag er weer een nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Turkije is aangekomen zullen daartoe zeker pogingen worden ondernomen. Of dat werken zal? De basis van het probleem is dat president Erdogan zichzelf ziet als de gelijke van het Amerikaanse staatshoofd. Dat is hij niet, ondanks dat de beleefdheid vereist dat aan die illusie onder normale omstandigheden lippendienst bewezen wordt. Maar die omstandigheden zijn dus al een tijdje niet helemaal normaal meer.

https://twitter.com/eha_news/status/1149027554461933569/photo/1?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1149027554461933569%7Ctwgr%5E393039363b74776565745f6d65646961&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.zerohedge.com%2Fnews%2F2019-07-10%2Fdone-deal-russian-s-400s-begin-arriving-turkey

Interne berichten vanuit Turkije wijzen echter op een steeds autocratischer presidentschap voor Erdogan. Het bericht deze week dat hervormingen worden verwacht om het presidentschap effectiever te maken zijn nooit goed nieuws in landen waarin al veel macht in één hand is geconcentreerd:

On June 24, 2018, Turkey officially switched its administrative structure through an election and embraced the presidential system, leaving the parliamentary system behind. Although it was a new system for the country and there was ambiguity among the people regarding how it would function exactly, the government, especially the ruling Justice and Development Party (AK Party) and its leader President Recep Tayyip Erdoğan, dedicated this whole year to the explanation of the benefits of the system and became quite successful in it. Still, as the system starts to settle down, some reforms are needed to make it function more efficiently.

Zeker niet als in het bericht er over wordt opgemerkt:

Erdoğan expressed during a meeting that the transition to the presidential system was the biggest reform of the Turkish republic’s history and the ones who want to defame it will not be allowed.(mijn vet, H.) “We will encourage the strengths of our ministries and institutions and will quickly change the parts that come out as weaknesses,”

Dat heeft tenminste een omineuze klank. Zeker als dat wordt gevolgd door:

“We’ve tried the parliamentary system for more than 70 years and it had its own faults as well, we’ve changed it over and over again. So, there can be a revision in this as well. It’s not something sacred,”

Over deze aanstaande wijzigingen lijkt geen nieuwe volksraadpleging te zijn voorzien:

Commenting on the opposition’s criticism of the executive presidential system, Erdoğan said that the new governmental model was approved by the public in a referendum, highlighting the drawbacks of the former parliamentary system regarding a stabilized administration.

Gevoegd bij de berichten dat de nieuwe burgemeester van Istanbul een lege gemeentekas aantrof, die door het uitgaande bestuur eerst nog was geplunderd, geef een idee in welke richting de ontwikkelingen zich bewegen.

Hoe Turkije zelf om gaat met kritiek? Een rel schoppen als de Washington Post een op-ed plaatst van een PKK-leider zal niet fijn vallen in Ankara, maar de gedachte dat de Amerikaanse regering zal pogen er invloed uop[ uit te oefenen is ietwat bespottelijk, en dat moet het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken ook hebben beseft. Dit soort artieklen is derhalve voor binnenlandse consumptie, maar zijn ook een signaal van verdergaande politieke verwijdering en het voorbereiden van de Turkse bevolking er op.

Dat Saudi-Arabië haar onderdanen min of meer verbiedt in Turkije vakantie te houden is gezien de Kashoggi-kwestie niet heel bvreemd, maar ook dit signaleert een verdergaande tweedling in het MO die een ongezonde onderstroom illustreert.

De economische moeilijkheden met de lira en de Turkse Centrale Bank hebben onder andere tot gevolg dat de onroerend goed-sector in de problemen raakt, en daar zijn speciaal de Turkse en Europeese banken bepaald niet blij mee. Nederland – met vier hoofdkantoren van dergelijke Turkse banken binnen de grenzen, die daardoor deelnemen in ons deposito-garantiestelsel – al helemaal niet.

---

Meer nieuws over Turkije (hier) onder Erdogan (Erdowahn) op Veren of Lood vindt u hier.