President Erdogan heeft in principe bijna vier jaar zonder verkiezingen voor de boeg. Als hij zich over het verlies van Istanbul heen kan zetten.

Dat is verre van zeker. Herkenbaar is dat Erdogan zich nooit in het Griekse concept hubris heeft verdiept. De AKP heeft de hertellingen opgegeven, en wil nu nieuwe verkiezingen in Istanbul en de omringende provincie:

Ruling Justice and Development Party (AKP) deputy chairman Ali İhsan Yavuz has submitted official paperwork to the Supreme Election Council (YSK) to annul the results of the March 31 Istanbul mayoral election, with his party seeking a do-over in the entire province.
“If the entire votes in Istanbul were recounted, the election results would be in favor of us,” Yavuz told reporters after his appeal to the high election board. He came to the board with three suitcases of documents to back up the party’s arguments for a new election.

BREKEND

Na het voltooien van dit artikel werd bekend dat de winnende CHP-kandidaat wordt geïnstalleerd als burgemeester van Istanbul. Dat maakt bovenstaande poging de verkiezingen van 31 maart over te laten doen verder zinloos:

According to the final tally of the provincial election board, Imamoğlu carried the elections with 4,169,765 votes against People’s Alliance candidate AK Party candidate Binali Yıldırım’s 4,156,036 votes, with a gap of only 13,729 votes. The initial difference in votes announced by the YSK was 28,000 as of the morning of April 1, the day after elections.

Wat gaat dit worden? In ieder geval interessant. Punt één lijkt dat Erdogan mogelijk over zijn politieke hoogtepunt heen is. Met de economische stunts die hij probeert te verkopen als superieure wijsheid moet hij veel Turken uit de middenklassen en elite onrustig hebben gemaakt. Zullen die bij een eventuele herhaling van de verkieiz9ingen op 31 maart nu wel voor zijn AKP-partij stemmen? Dat is twijfelachtig op zijn best. De overwinning van de CHP in Istanbul eind maart zou ook nog wel eens verbonden kunnen zijn met de de facto nationalisatiepoging van Turkije’s grootste bank in februari. Want goed gaat het met de Turkse economie niet, en dat is voor iedereen merkbaar:

Begin deze week werd dat vervolgd met een duikvlucht van de Lira, die de afgelopen maanden als gevolg van de zwakte van de dollar weer iets was opgekrabbeld ten opzichte van de klappen die zij afgelopen najaar kreeg.

Dit was mede een gevolg van de presentatie die minister Berat Albayrak – de schoonzoon van, U raadt het al – gaf voor buitenlandse investeerders in Washington. Erg goed ging dat niet:

…held a closed-door meeting with hundreds of investors during the IMF-World Bank meetings in Washington last week, “and some who attended called it the worst they’ve ever had with a high-ranking government official.”
“It was an absolute shit show,” one emerging market fund manager who attended the meeting told Axios. “I’ve literally never seen someone from an administration that unprepared,” another investor said.
And, as Axios correctly notes, the disastrous meetings “could not have come at a worse time for Turkey. Investors are growing more anxious as the country heads toward recession and President Recep Tayyip Erdogan is seeing his popularity erode.”

In Washington hing na afloop een sfeer van depressie onder de deelnemers aan de meeting:

As Michael Cornelius, an EM portfolio manager at T. Rowe Price, told Axios his biggest takeaway from the week’s events was that he became more pessimistic about chances for a turnaround in Turkey.
“Not only are the fundamentals not improving, Erdogan is doing worse, investor sentiment is very, very bearish and they still have significant refinancing needs… This could be a systemic issue for emerging markets.”

Wat de minister mogelijk overmoedig maakte was het Turks-Russisch investeringsfonds dat begin deze week werd aangekondigd:

Turkey’s Hurriyet Daily has confirmed Russia and Turkey have agreed to create a “Russia-Turkey Investment Fund” following President Recep Tayyip Erdoğan’s visit to Moscow early last week, where he met with President Putin to more broadly discuss technological cooperation, closer military ties and the future of action and local ceasefires in Syria.

Wie overigens nog steeds denkt dat Turkije in de NATO blijft heeft nu de kans om tijdig van mening te veranderen. Dit fonds heeft weliswaar niet meer dan een miljard dollar in kas, maar het is een teken dat Rusland van mening is dat een miljard een lage prijs is om Erdogan’s optimisme over het randje te helpen.

More broadly, the newly established Russia-Turkey Investment Fund further suggests that Turkey is fast moving into Moscow’s orbit. 
For starters, Putin and Erdogan have already met multiple times this year, which doesn’t bode well for the White House’s ultimatum weeks ago saying that “Turkey must choose.” 

Het lijkt er op dat Turkije gekozen heeft. Het enige waar Turkije nog enige verwachtingen wekt bij de USA is Syrië, en voor de USA is dat vergeleken met de S400-kwestie totaal onbelangrijk. Formeel wordt er nog onderhandeld over deze kwestie, maar de positie van Washington staat niet voor compromissen open. Derhalve is dit:

“And our proposal to establish this technical committee under the NATO umbrella is still on the table. We are waiting to hear from our U.S. colleagues and from NATO,” İbrahim Kalın told reporters at the Turkish embassy. “Because we wouldn’t want to have our F-35 program jeopardized in any way by the S-400 or any other system.”

.. niets anders dan bezgheidstherapie voor ambtenaren op topniveau, die journalisten graag laten wachten.

Tensions between the U.S. and Turkey have reached a fever pitch in recent months with Turkey set to begin receiving the advanced S-400 Russian surface-to-air missile system that Washington said will jeopardize Turkey’s role in the F-35 fighter jet program and which could trigger congressional sanctions.

In addition to facing possible expulsion from the F-35 program by the U.S., Turkey is also likely to face sanctions under a 2017 sanctions law should it take delivery of the S-400 system.

Waar gaat dit naar toe? Dat is niet direct duidelijk. Turkije heeft van Rusland nauwelijks meer te verwachten dan van de USA in Syrië. Het heeft er veel van weg dat Erdogan als vooruitgeschoven pion van toekomstige Russische provocaties zal worden ingezet. Daarbij denk ik in de eerste plaats aan de Turkse energiebehoefte, die zou worden gedekt door expansie in de Middellandse Zee rond Cyprus of in de Egeïsche Zee. In beide gevallen is een botsing met de USA onvermijdelijk, zodat Erdogan liever een sterke partner heeft die Uncle Sam  op afstand houdt. Turkse columnisten zijn nog niet over hun aarzelingen heen.

Dat de EU een te slappe tegenstander is voor Rusland hebben beide dictators al lang besloten, en het zou me zeer verbazen als die inschatting niet klopt. Wat echter niet uit het oog mag worden verloren is dat het wegvallen van Turkije uit de NATO de EU zenuwachtiger zou kunnen maken aangaande haar eigen veiligheid. Op die manier zou NATO haar omsingelingsstrategie van Rusland opgeven, maar er een alerter set partners bij krijgen. Het voor de USA zou een compensatie kunnen zijn voor het verlies van een onbetrouwbare bondgenoot op de zuidflank van de NATO. Maar het zou wel het eventuele front tegenover Rusland inkorten. Voor de NATO zijn de druiven bij een Turks vertrek niet alleen maar zuur.

---

Meer over perikelen binnen de NATO vindt u hier op Veren of Lood. Meer over Turkije (hier) onder Erdogan op Veren of Lood vindt u hier.