MInister Hugo de Jonge werd gisteren door een meerderheid gesteund toen deze tijdens het Corona-debat een motie van wantrouwen aan zijn broek kreeg. Dat dit aangeeft waar het met de verantwoordelijkheid voor de Toeslagenaffaire naar toe gaat is klip en klaar: Deze bende uitvreters bljft gewoon zitten.

Het beroep op verantwoordelijkheidsbesef dat met name de ChristenUnie over de streep moet hebben getrokken om de minister te laten blijven, trekt tevens een zware wissel op de politieke toekomst van veel partijen. Althans, dat zou zo moeten zijn als iemand in hen nog vertrouwen had. De kennelijke apathie die volgde op deze klucht suggereert anders. Dat veel mensen in de aanloop naar NL2021 naar andere vertegenwoordigers zulen omzien – liefst niet uit bestaande kliekjes – is al een even veeg teken.

De staatsomroep geeft het een andere draai:

Maar het eind van het liedje is al duidelijk: verantwoordelijkheid? Na de verkiezingen, misschien. Het cynisme waarmee Hugo de Jonge uit de wind gehouden werd “dat kunnen we er nu niet bij hebben”, zal de regering ook in algemene zin op zichzelf van toepassing verklaren. Het kabinet zal van zichzelf zeggen “dat het niet gemist kan worden”, en de van hun strapatsen afhankelijke Kamerleden zullen stemmen in het belang van hun partijbaantjes.

Zoals ik gisteren al constateerde: deze beschadiging van de rechtstaat is óók ene beschadiging van de democratie. Dat dat iets minder opvalt is omdat men de regels heeft veranderd. Speciaal de ongeschreven regels. En hoe vreemd dat mogelijk ook klinken mag: in een democratie zijn die ongeschreven regels belangrijker dan wat op papier staat.

Die startdatum? Er werd gisteren in het bijzijn van veel fotografen een Marokkaanse verpleegkundige gevaccineerd. Veel anders dan een propagandastunt – in veel opzichten – was het niet, maar in de boeken zal verschijnen dat ook Nederland op 5 januari de eerste inenting deed. Mij zal benieuwen wanneer de duizendste wordt gehaald. Misschien in februari, al heeft de regering pech dat het geen schrikkeljaar is.

Dat de PvdA in dat debat met een ton boter op het hoofd oreert over het falen van het kabinet is terecht. Dat zij dat doet bij monde van Lodewijk Asscher is te gek voor woorden. Het betekent impliciete steun voor een beleid dat hij zelf staat af te keuren. Hoe dwaas kun je het hebben? Wilders ging het verst, schrijft de staatsomroep. Daarmee suggererend dat de rest van de Kamer nog vertrouwen in Hugo de Clown heeft. De excuses van de regering steken er wat magertjes bij af. Ook Rutte vindt dat er fouten zijn gemaakt, maar over consequenties wordt op dit moment niet gesproken, en betere mensen lijkt men niet te hebben.

Maar in alles wat de premier hierover zei klinkt door: `Toeslagenaffaire, Toeslagenaffaire! Toeslagenaffaire!!

Want wat het kabinet betreft ging het dáár gisteren vooral over. Krampachtig en met man en macht wordt er weer niet nagedacht. Noch door het kabinet, noch door de Kamer.

---

Meer over de Toeslagenaffaire en onze commentaren vindt u hier op Veren of Lood.