DE WERELD NU

Te veel academici

academici

Wat je ziet gebeuren is dat er heel voorzichtig veranderingen komen in het arbeidsrecht en dat ministers lezingen houden waarin ze vertellen dat we er rekening mee moeten houden dat robots in de toekomst banen van mensen gaan overnemen. Robots en allerhande andere machines. En als de overheid het niet tegen had gehouden waren we daar nu al veel verder mee geweest.

De belangrijkste rem op de economie is een gebrekkig onderwijs [1]. Maar ook een overheid die verouderd is georganiseerd en daardoor ongeveer twee keer zo duur als nodig is[2].

Wat we zouden moeten doen, is een breed in de politiek gedragen takenlijst opzetten, in volgorde van prioriteiten en met een schema hoe de taken die bij de bestaande overheid inefficiënt worden uitgevoerd, opnieuw zouden kunnen worden georganiseerd. Daarbij zouden ongetwijfeld nogal wat taken sneuvelen.

Omdat gebrekkig onderwijs de andere grote oorzaak was van het achterblijven van de economie, produceren verbeteringen in de onderwijswereld dubbel nut. We krijgen beter geschoolde mensen en het kost ons minder.

De universiteiten hebben bèta, alfa en gammavakken. De bèta vakken zijn op zich zelf misschien niet allemaal productief maar de opleiding die ze hun studenten geven maken ze geschikt voor veel banen, die alleen in de verte met het studieonderwerp te maken hebben. Astronomen zijn misschien maar weinig werkzaam in hun eigen vak, maar ze zijn ook maar zelden werkloos.

Hetzelfde geldt voor alfavakken met een voldoende hoge moeilijkheidsgraad. Wie Assyrisch of Egyptologie als studierichting kiest zal niet vaak onvrijwillig werkloos zijn. Dat ligt anders met gammavakken, die vooral opgang hebben gemaakt sinds we het percentage van de bevolking dat academisch onderwijs geniet zo onwaarschijnlijk hebben laten groeien. Dat bestaat nu in meerderheid uit studenten die vijftig jaar geleden met geen mogelijkheid een eindexamen gymnasium of HBS B hadden kunnen halen. Als zij afstuderen vormen zij de kern van de academische werkloosheid. Daarnaast maken ze een disproportioneel deel uit van de academisch gevormde overheidsfunctionarissen. Onderzoek wijst uit dat ze de kennis die ze tijdens hun studie hebben opgedaan in hun latere werk niet of nauwelijks te pas kunnen brengen. Dat ze gemiddeld nog geen tien procent van de voorgeschreven boekenlijsten ooit in handen hebben gehad blijkt er dus in de praktijk weinig toe te doen.

Hier ligt duidelijk een taak voor nieuwe politieke partijen die nog geen onderdeel zijn van het Haagse complex. Partijen die zich tot doel stellen om de overheid te hervormen en daarnaast nog een aantal andere dringende problemen aan te pakken, zouden waarschijnlijk snel een meerderheid kunnen krijgen in het parlement. Dat lijkt wel nodig te zijn voordat er in de praktijk iets zal gaan veranderen.


  1. Een groot gebrek waar we veel te weinig over horen in de publiciteit is het gebrek aan discipline in het onderwijs. Dat zou erg opknappen als leraren in staat waren kinderen die de lessen verstoren van school te verwijderen. OM een aantal redenen is dat nu praktisch heel moeilijk.
  2. Nederland zou niet meer dan een kwart van BNP aan zijn overheid moeten besteden maar het is ruim 50%, wat gedeeltelijk gecamoufleerd wordt doordat ZBO’s buiten de berekeningen worden gelaten.

Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp

3 reacties

  1. Dick Ahles schreef:

    Onderwijs doet er eigenlijk niet zo toe. Dat wil zegen de rechterkant van de bell-curve komt er zonder goed onderwijs toch wel; de linker kant wordt dan paria, maar als we geen beleid hebben op volledige werkgelegenheid bij een gerobotiseerde maatschappij; het eigendom van de robots en de vedeling van de welvaart de die robots genereert zie die linker kant sowieso ‘verloren’ en dat zal tot grote (agressieve) onrust leiden, waar problemen van de absolutistische Islam met haar verheerlijking van geweld bij in het niet gaan vallen.
    O ja en de ‘midden’-stand – nrmaal gesproken in alle (oude) westerse open democratieen, de stabiliserende factor, zal geheel verdwijnen. De macht gaat definitief naar de Varkens van Animal Farm die gewoon wat gelijker zijn dan de rest.

  2. Marcel schreef:

    De minister papegaait ook maar na wat “deskundigen” hem influisteren. Zeker zullen robots werk overnemen van mensen. Maar dat de mensheid als geheel daardoor compleet werkloos zullen worden zie ik niet zitten, er zullen in de eerste plaats nieuwe banen voor in de plaats komen, en in de tweede plaats zijn we nog minstens 100 jaar verwijderd van een situatie die er ook maar enigszins op lijkt.

    Vergelijk het maar met de verwachting van het papierloze kantoor. Dat zou eraan komen door de stormachtige ontwikkeling van de computer. Kent u een papierloos kantoor ? En de automatisering heeft banen gekost maar de huidige hoge werkloosheid is daar geen resultaat van, die heeft m.i. andere oorzaken te weten een veel te hoge lasten- en regeldruk.

  3. ed schreef:

    Misschien wordt het tijd voor een herwaardering van het aloude ambacht. Vakmensen die iets KUNNEN. In staat zijn tot het vervaardigen van een concreet product waar we met zijn allen wat aan hebben. Ik verkies zo iemand ten alle tijde boven een deskundoloog op het gebied van de genderstudies of middeleeuwse Bulgaarse literatuur.