De Amerikaanse president Biden liet deze week uit zijn mond vallen dat Amerika een verplichting heeft Taiwan te verdedigen in geval van een aanval door China.

De reden dat dat groot nieuws is, is dat de ambivalentie van de bestaande situatie geen ongelukje was. Opeenvolgende Amerikaanse regeringen hebben met de geheimhouding er van, altijd willen voorkomen dat Taiwan zichzelf zo zeker zou voelen dat het zich plotseling ook formeel onafhankelijk van China zou verklaren, en het bewind in Beijjing daarmee voor een fait accompli zou stellen dat het weigert te accepteren. In China geldt nog steeds de doctrine dat het eiland ooit met China herenigd zal worden, en dat oorlog het enige logische alternatief is.

Het gedrag van partijleider Xi de laatste jaren heeft uitgewezen dat deze doctrine in China nog dezelfde kracht heeft als ten tijde van kameraad Mao. Alleen is China heel wat sterker dan in de tijd van Mao.

Iemand heeft het recent blijkbaar nagekeken, en voor Biden uitgespeld. Voor de rest van de USA kwam het nogal als een schok:

Apparently the commander-in-chief thinks that the United States has some kind of treaty or “commitment” to defend Taiwan in the scenario of an attack from China.
There is absolutely no commitment to do such a thing, but the casualness with which Joe Biden at last night’s 90-minute CNN town hall pledged that he’s ready to send young American men and women to die over an island in the Western Pacific is staggering and hugely alarming.

Oftewel: het staat niet op openbaar papier. Dat betekent niet dat het niet bindend kan zijn – het is eenzelfde situatie als het defensieve pact als dat Servië en Rusland hadden dat in 1914 de uitbraak van WW1 op gang bracht, en waarvan de VN nadien hebben geprobeerd geheime verdragen van dit type te verbieden, omdat ze gevolgen hebben die niemand kon voorzien op het moment van sluiten.

Doorgaans gebeurt dat in situaties waarin de gevolgen voorspelbaar zijn. Dat omstandigheden fundamenteel veranderen lijkt nooit bij mensen op te komen, als een commitment als dit wordt gegeven.  Al blijft wel een punt dat je van president Biden zou kunnen denken dat dit alleen in zijn dementerende hoofd een feit is. Maar hij is tevens de man die de vinger aan de Rode Knop heeft.

COOPER: "Are you saying that the United States would come to Taiwan’s defense?"

QUESTIONER: "If China attacked?"

BIDEN: "Yes, we have a commitment to do that." pic.twitter.com/YTgxMaD4MP

— Townhall.com (@townhallcom) October 22, 2021

Biden´s uitspraak kwam in deze dialoog: tot stand

A Loyola student asked what President Biden would do to “keep up with China militarily” after reports of testing a hypersonic missile, and “what can you do to protect Taiwan?”

“Yes and Yes,” the president answered.

“I don’t want a Cold War with China, I just wanna make China understand – that we are not gonna step back, we are not gonna change any of our views…” – and that’s when Anderson Cooper cut in:

Cooper: “Are you saying that the United States would come to Taiwan’s defense if China attacked?”

Biden: “Yes. Yes, we have a commitment to do that.”

Een statement dat weinig aan de fantaste overlaat. Biden leek ook goed begrepen te hebben wat hem werd gevraagd. De interviewer ging er echter niet op verder:

Though after this surprise emphasis on having a “commitment” to go to war on behalf of the tiny self-ruled island which lies over 7,000 miles away from the US mainland, Cooper didn’t follow up and simply moved on.

In China werd prompt groot intern overleg gestart. Het leidde onder andere tot onderstaand commentaar in de South China Morning Post:

As the South China Morning Post noted in follow-up to the exchange, Biden’s words sparked immediate confusion over longstanding US policy:

Though Washington does not have official diplomatic relations with Taipei, US law requires it support the island’s efforts to defend itself, including through the sales of weapons. But the Taiwan Relations Act does not include an explicit commitment to intervene militarily in the event of an invasion of or attack on Taiwan by the mainland.

…The US has long maintained a policy of strategic ambiguity on Taiwan, opting not to state whether it would take military action if the island came under attack. The strategy is designed to discourage Taiwan from taking any unilateral action to declare full independence, while also dissuading Beijing from unilaterally seeking to annex the island.

“RIP strategic ambiguity,” Derek Grossman, a senior defense analyst at the Rand Corporation, wrote in a tweet soon after Biden’s remarks.

Het kan hier gaan om een Amerikaanse toezegging uit de tijd dat China door Nixon uit het isolement van na 1949 werd verlost, en Taiwan zijn permanente zetel in de VN-veiligheidsraad overdroeg aan het China van Mao – eventueel gaat het mogelijk zelfs nog om een toezegging die Carter heeft gedaan.[1].

Maar wie zoekt naar redenen waarom WW3 op relatief korte termijn het menu kan komen, hoeft voorlopig niet verder te zoeken.

---

1. Carter was geen sterk president, maar leed wel aan een algemeen rechtvaardigheidssyndroom. Carter leeft echter nog steeds, en is eerlijk genoeg desgevraagd een toezegging ooit gedaan te bevestigen, mocht Congress hem er naar zou vragen.

---

Meer over Taiwan vindt u hier.