Syrië, Libië en Turkije kropen eind vorige week steeds dichter richting een oorlog waar de halve wereld in betrokken zou kunnen raken, en waarbij niemand voordeel heeft.

Anders dan normaal lagen vrijdagmorgen kranten in de kiosken met grote koppen over Syrië. En al die kranten voerden artikelen met een redelijke situatieschets, maar met als leidende gedachte dat het toch zo belangrijk was dat Turkije in Noordelijk Syrië de rol van veldwachter op zich genomen had.

Waarom? Omdat men vooral blij was dat doordat Turkije de grens dichthield voor nieuwe vluchtelingen, de EU een nieuwe stroom gelukszoekers bespaard bleef. Geen moreel probleem dat Turkije niet op kan lossen door de grens dicht te houden, lijkt het wel.

Een moreel volstrekt verwerpelijk standpunt, maar daaraan geeft men in Goedmenskringen de voorkeur boven ingewikkelde problemen met oplossingen die niet bevredigen. Ook zo’n ingewikkeld probleem: wat voor vluchtelingen stonden voor de Turkse grenzen dat Erdogan krampachtig de poort dicht hield? Omdat het gros van die vluchtelingen bestaat uit rebellen die eerder elders in Syrië op de vlucht moesten nadat regeringstroepen hen verjoegen uit hun gevechtslinies, die samen met hun families daarna naar Idlib werden afgevoerd..De meeste kranten vermelden dat wel, maar leggen de link tussen beide feiten niet. Zodat hun lezers niet zullen snappen wat de oorzaak is van die sterke Turkse afkeer.

Nog afgezien van de poging van Turkije een deel van die regio speciaal geschikt te maken voor de Turkomannen minderheid in Syrië. Dat ook veel van die Turkomannen tot de rebellen behoorden (ook bekend onder de afkorting TFSA), waarvan een deel vorige maand als hurling naar Libië werd verscheept onder gelijktijdige belofte van het Turks staatsburgerschap. Maar een volledig door Turkomannen bevolkt Noord-Syrië is een perfect excuus voor het vestigen van een Turks protectoraat Noord-Syrië, naar analogie van de Republiek van Noord-Cyprus. Theoretisch nog steeds onderdeel van Cyprus, maar in de praktijk al bijna 50 jaar meer deel van Turkije dan van Cyprus.

De Syrische offensieven om de regio-Idlib te heroveren leken afgelopen weekend te eindigen met de consolidatie van de terreinwinst va afgelopen maand, waarbij westelijk Aleppo weer onder het gezag van het Assad-regime kwam, en het leger oprukte tot en met de belangrijke verkeersader M5.

Maar maandag hervatte het Syrische leger haar offensief , ditmaal herkenbaar richting de M4-weg (herkenbaar als de lijn die van west naar oost loopt richting Idlib).

Ook dat offensief is al redelijk succesvol; tegenaanvallen van door Turkije gesteunde rebellen ten oosten van Idlib lopen het risico dat die troepen ingesloten raken als de aanval vanuit het zuiden doorzet.

Vrijdagavond (nacht, eigenlijk) vond nog een heel verhelderend incident plaats (onder).

De Turkse luchtmacht was tot dusver boven het strijdtoneel weggebleven, onmiskenbaar na Russische dreigementen die toestellen uit de lucht te schieten met de in Syrië aanwezige S400-luchtafweer. Vorig jaar was er boven Idlib al een incident geweest waarbij twee Turkse en twee Russische gevechtsvliegtuigen rondjes om elkaar hadden gevlogen, waarbij de Turkse uiteindelijk verdwenen. Sindsdien zijn er geen Turkse vliegtuigen meer boven Idlib aanwezig geweest.

Dit demonstreert zonder enige twijfel dat Turkije als de dood is met Rusland in oorlog te raken, en het onder geen beding een casus belli geven wil. De martiale toon vorige week deed anders vermoeden, maar men lijkt zich in Ankara te hebben bedacht, of heeft opnieuw van de NATO gehoord dat men op steun niet hoeft te rekenen voor iets wat Turkije zelf uitlokte.

Wel kwam president Erdogan dit weekend met een nadrukkelijke vraag aan de EU om een vredesconferentie in Istanbul, waarbij ook zij – èn Rusland – aanwezig zouden zijn. Een heel verschil met de oorlogszuchtige taal tegen Syrië (en dus indirect Rusland) eerder.

Merkel is de voetveeg van de Turkse president, zo bleek ook al eerder tijdens de Conferentie van Berlijn vorige maand. Macron daarentegen is partij in het conflict in Libië, waar Frankrijk de tegenstander van de Turkse paladijn steunt. Maar ook Erdogan weet dat Merkel en Macron samen de facto de EU vertegenwoordigen als het er op aan komt.

De uitnodiging aan Rusland is door Putin echter nog steeds niet geaccepteerd. Rusland praat wel met Turkije (morgen al weer de derde ronde overleggen over de opmars van het Syrische leger, waarvan Turkije eist dat het teruggaat naar haar posities van januari en waarvan even duidelijk is dat Rusland aanstuurt op een volledige herovering van de Syrische noordgrens.

Het wordt heel interessant om te zien hoe Rusland dat aan gaat pakken zonder Turkije militair direct aan te pakken, maar houd daarbij in het achterhoofd dat sommige van de Turkse observatieposten en een incidenteel konvooi al door de Russische luchtmacht in Syrië werden aangevallen. Dat de territoriale integriteit van Syrië voor Rusland niet ter discussie kan staan is bij Turkije kennelijk nog steeds niet volledig doorgedrongen, of is dat pas sinds de roep om Europese assistentie bij een vredesconferentie.

Hypocriete verontwaardiging
Het is bijna komisch te zien hoe de hypocriete verontwaardiging bij VN en in de Turkse pers precies demonstreert wat ik al eerder heb geschreven: dat de aanvallen van de Syrische en Russische luchtmachten waarbij ook hospitalen werden aangevallen niet specifiek op de zieken en gewonden zijn gericht, maar dat de rebellen er pogen publicitaire munt uit te slaan bij westerse media door arsenalen bij voorkeur onder de ziekenverzorging onder te brengen. (Realiseer u dat dit ook Nederland overkwam – dat gejeremieer over Irak en dat grote aantal doden na een aanval op een wapenfabriek die in een woonwijk lag is exact hetzelfde.)

Dit spreekt heel duidelijk uit de klacht vandaag dat in Idlib (de provincie, moeten we aannemen) meer dan 70 hospitalen zijn aangevallen door de Syrische en Russische luchtmacht. In een provincie die ongeveer het groene gedeelte van het eerste kaartje hierboven beslaat.

The U.N. stated that constant attacks by the Bashar Assad regime and Russia on hospitals in northwestern Syria’s Idlib province cannot be a coincidence and could qualify as a war crime.
A spokesperson for the U.N. High Commissioner for Human Rights Rupert Colville told Anadolu Agency (AA) that each one of the attacks on civilians, civilian infrastructure and medical facilities have to be studied closely and separately.
“War crimes are evaluated independent from every incident. There is no doubt that war crimes were committed during the Syrian crisis previously. Most probably, crimes against humanity, which are more difficult to prove, were also committed,” Colville stated.
The spokesperson said the targeting of so many hospitals could not be a coincidence as more than 70 hospitals were attacked recently in the province.

Oorlogsmisdaden? Ik geloof direct dat die er zijn geweest, en dat er nog verscheidene zullen volgen wil ik ook best aannemen. Allemaal vreselijk, maar meer dan 70 hospitalen in een provincie van het formaat Idlib? Elk gehucht een hospitaal? Dat de VN hier mee gaat in de agitprop door Turkije is zowel dom als bespottelijk.

Dat het onderbrengen van een arsenaal onder een hospitaal er een legitiem doelwit van maakt, omdat het in gaat tegen de rol die het hospitaal pretendeert te spelen komt niet ter sprake. Zoals u kon zien aankomen:

Colville, who highlighted that intense investigations need to be conducted to determine who targeted the hospitals, said: “It is not possible for me to say which of the hospital attacks constitute war crimes and which were attacked by accident.”

Enfin, als Putin niet naar Istanbul komt, wordt dat een loze conferentie. Interessant om in de gaten te houden hoe dat zich ontrolt, omdat het veelzeggender zal zijn dan onverschillig welke afspraak die nu door Turkse media wordt aangehaald.

---

Ons dossier over Syrië (sinds september 2015) staat hier. Vanwege de Turkse invasie van Noord-Syrië hebben we daarover een speciaal dossier gecreëerd, dat u hier terug vindt. Meer nieuws over Turkije (hier) onder Erdogan op Veren of Lood vindt u hier.