Bij Aleppo schijnen de ‘gematigde rebellen’ zich te verzamelen voor een verrassingsaanval op de regeringstroepen die de stad belegeren. Het regeringsleger bombardeerde hen gisteren preventief. Maar er is van Amerikaanse/coalitie zijde al een paar dagen iets gaande dat veel harder stinkt. Een kleine reconstructie.

Achtergrond – Deir al-Zor
Zaterdag vielen vier toestellen van de Amerikaanse coalitie een basis van het Syrische leger aan, waarbij circa 80 doden vielen en de belegerende IS-troepen in staat werden gesteld de basis in te nemen. Rusland was woedend, riep de Veiligheidsraad bijeen voor spoedberaad, en verliet die vergadering zo mogelijk nog bozer en voortijdig, nadat de Amerikaanse vertegenwoordiger Power het bijeenroepen van de Veiligheidsraad een stunt noemde.

Het is alleszins duidelijk dat Rusland zich belazerd voelt. De Amerikaanse reactie suggereert dat Rusland daarin gelijk had. Vandaag kwam er een ietwat onverwacht vervolg, dat de stank van de Amerikaanse acties rond dit incident echter niet vermindert. Integendeel, eigenlijk.

De Russische ambassadeur bij de VN zei in een verklaring dat de Amerikaanse aanval een moedwillig karakter leek te hebben, en drukte zijn pessimisme over de toekomst van de wapenstilstand uit.

De Russische diplomaat zegt dat hij denkt dat de Amerikanen mogelijk opzettelijk de luchtaanval hebben uitgevoerd om de samenwerking tussen de landen in Syrië te frustreren.
Bij de luchtaanval op een legerpost in Deir al-Zor, in het oosten van Syrië, kwamen volgens Rusland zeker 62 Syrische militairen om het leven. Meer dan honderd raakten gewond. De Amerikaanse legerleiding zegt dat de aanval direct is gestaakt toen duidelijk werd dat een legerpost van de Syrische regering was getroffen.

Als er al zoveel doden vielen eer men stopte, lijkt dat een weinig geloofwaardig verhaal. Maar er is meer dan dit. Veel meer. Vandaag kwam het bericht dat de aanval zou zijn uitgevoerd door toestellen van de coalitie, wat impliceert dat de USA zelf niet betrokken zouden zijn. Het zou gaan om de Deense en Australische luchtmachten. Het rapport over de toestellen die aan de aanval deelnamen stelt echter dat:
De A10’s
Die twee F16’s zouden dan Deens zijn geweest. En die A10’s? Waren die Australisch? De NOS meldde de deelname van dit toesteltype aan de aanval op de website. De Australiërs zullen die A10’s echter niet kwijt zijn: het is lastig iets kwijt te raken dat je nooit hebt gehad. De Australische luchtmacht beschikt namelijk niet over A10’s.

Ook is de A10 moeilijk voor een ander toestel aan te zien (zie boven dit artikel). De Amerikanen waren van plan dit karakteristieke vliegende kanon buiten dienst te stellen, maar de oorlog tegen IS in Irak heeft het toestel een tweede leven gegeven – eerder was het al actief in de beide Golfoorlogen. Er waren vorig jaar plannen om de resterende toestellen aan Arabische regimes te slijten, maar daarvan is sinds vorig jaar niets meer vernomen.

Er is daarom een sterke zaak om te stellen dat de USA betrokken was bij deze luchtaanval, en een paar bondgenoten bereid gevonden heeft de schuld van de aanval op zich te nemen. Want dat de betrokken Amerikaanse piloten echt niet wisten wat ze deden is bijzonder onwaarschijnlijk. Dat heeft ook alles te maken met de strategische betekenis van deze laatste Syrische buitenposten bij Deir al-Zor. Als ze van de kaart zouden verdwijnen, zal in toekomstige vredesonderhandelingen het Assad-regime grote moeite hebben een claim te kunnen doen gelden op de vroegere oostelijke provincies van Syrië. Dat IS ze nu inneemt is militair verder niet van groot belang, dus kan het de Amerikanen niet schelen dat ze hen hierbij ter wille waren.

Koerdische staat?
Zéker als die dan volledig in Koerdische handen zouden zijn. Het zou de USA in staat stellen haar beloften aan de Koerden via een omweg gestand te doen: een onafhankelijke Koerdische staat, deels op voormalig Syrisch, deels op voormalig Irakees grondgebied. Alle betrokkenen zullen dit beseffen, zodat de woede van Rusland zowel voorstelbaar als gerechtvaardigd lijkt. Het is kristalhelder dat dit wel iets verder gaat dan een ‘ongelukje dat gebeuren kan.’

Pentagon
Ondertussen zal een dreigend offensief van de ‘gematigde rebellen’ in Aleppo, als dat door de USA van een afstandje wordt gesteund, definitief het einde betekenen van de samenwerking tussen USA en Rusland in Syrië. Daardoor mogelijk ook van de legale Amerikaanse betrokkenheid bij deze oorlog. Voor het Witte Huis is dat een moeilijk verteerbare gedachte, maar de laatste sneer van de Russische ambassadeur snijdt in dit verband meer hout dan men in Washington waarderen zal:

Tsjoerkin reageerde niet op de spijtbetuiging van de Amerikaanse regering.
Het zou de eerste aanval zijn waarbij de VS het leger van de Syrische president Assad treft. Het Amerikaanse leger verklaart dat het nooit opzettelijk het Syrische leger zou aanvallen. Tsjoerkin zegt dat hij twijfelt òf het Witte Huis òf het Pentagon leidend is bij de samenwerking in Syrië.