Er worden soms meer zaken aan het staatsrecht toegerekend dan te rechtvaardigen valt. Dat schept maar nodeloze verwarring.

Redacteur Harry van Wijnen, van NRC Handelsblad, vergiste zich zestien jaar geleden, toen hij suggereerde dat de regering voorstellen zou moeten doen om Maxima tot koningin te benoemen na de troonsbestijging van haar toekomstige echtgenoot. Ook klopte het niet wat hij zei, dat de regering zulke voorstellen in het verleden ooit gedaan zou hebben. De titel koningin komt in ons staatsrecht helemaal niet voor en is nooit eerder aan iemand toegekend. Prinses Beatrix was evenals haar moeder en grootmoeder staatsrechtelijk Koning en niet Koningin van Nederland.

Dat de echtgenoot van een vrouwelijke koning niet zelf ook koning wordt spreekt van zelf. Prins gemaal is evenmin een staatsrechtelijke functie als koningin. Beide zijn eretitels die aan de echtgenoot van de koning worden gegeven. Zij berusten op traditie en niet op een wettelijke basis. De enige wet waarvan zou kunnen worden gezegd dat hij nodig is om iemand koningin of prins gemaal te maken is de goedkeuringswet. Deze maakt voor de kroonprins het huwelijk mogelijk met behoud van zijn rechten op de troon. Als men wil is daarvoor ook de voorafgaande naturalisatiewet van zijn buitenlandse toekomstige echtgenote nog een vereiste.

Het is verder een vergissing om te menen dat de naam koningin hoger dient te worden aangeslagen dan prins gemaal. Er was in deze discussie sprake van een non-probleem, dat de moeite eigenlijk niet waard zou zijn geweest als het niet een rol speelde in de geëmotioneerde meningsverschillen rond koningschap en republiek en rond de Argentijnse achtergrond van de toenmalige verloofde van de kroonprins. In elk geval hadden in die discussie de verzonnen staatsrechtelijke argumenten buiten beschouwing moeten blijven.

---

Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp