Ik was blij dat ik gisteren niet met de trein reisde. Was het een softwareprobleem, of is er sprake van een onderhuids falen?

En – heel herkenbaar – bij onverwachte ingewikkeldheden begint men met ons gerust te stellen, zodat de staatsomroep begon met de ankeiler:

Maar van wat er echt aan de hand was had men geen idee:

Wat het treinverkeer gisteren in het hele land stillegde, is nog niet bekend. Wel is duidelijk dat het probleem te maken had met een storing in het communicatienetwerk voor machinisten en de verkeersleiding. Dat zogenoemde GSM-R-netwerk staat niet bekend als gammel of instabiel, toch wordt het over enkele jaren vervangen.

En dan brouwt men er liever een spannend verhaal omheen, vóór iemand op Twitter kan beginnen met aanstoken van ontevredenheid. In de stijl van het Jeugdjournaal:

Rond 14.40 uur ging het mis. Reisplanners van de NS en andere vervoerders stroomden vol met foutmeldingen. “Intern kregen we de eerste meldingen. Er kwamen opeens veel verstoringen binnen”, zegt Coen van Kranenburg, woordvoerder van ProRail.

Ook met onderschriften die suggereerden dat het allemaal vooral een avontuur was:

‘Vijf uur vertraging en maar wel genoten’

Want ook;

Al vrij snel werd duidelijk dat het GSM-R-netwerk eruit was geklapt. Dat staat voor GSM-Railway, een apart netwerk dat in heel Europa wordt gebruikt om treinen veilig mee te laten rijden.

Vervolgens koerst men met vaste journalistieke hand af op geleuter door experts;

“Het is een ongelooflijk stabiel netwerk, waar zelden problemen mee zijn en dat zelden uitvalt”, zegt Van Kranenburg, van ProRail. Ook is het volgens hem “robuuster” dan telefonie. Soms zijn er “kleine hiccups“, maar een dergelijke grote storing heeft hij niet eerder meegemaakt. Een nieuwe grote storing is op korte termijn niet aannemelijk, denkt Van Kranenburg.

Gevolgd door iemand die er wat bezwaren tegenover zet:

Wijnand Veeneman, OV-deskundige aan de TU Delft, noemt het systeem “wel wat ouderwets”. Dat het is verouderd, is volgens hem logisch. “Mobiele telefoons zijn na twee jaar ouderwets, omdat de technologie in die wereld sneller wordt vernieuwd. Maar we hebben niet om de twee jaar nieuwe treinen.”

Intussen blijft overeind dat niemand nog enig idee heeft wat het probleem was (lossen ze dat op met een volledige reset?)

Het is gissen wat de storing precies veroorzaakte. ProRail verwacht dinsdag met meer informatie te komen. De spoorbeheerder heeft geen aanwijzingen voor een hack. Ook heeft woordvoerder Van Kranenburg niks gehoord over ransomware, gijzelsoftware om belangrijke bestanden vast te zetten tot er losgeld wordt betaald.

Intussen heeft u weer een inkijkje in hoe de MSM berichten als er eens echt iets aan de hand lijkt. Want denk niet dat men iets anders had geschreven als het heel ernstig was. Hoogstens had men geadviseerd liever een taxi te nemen, als u echt ergens zijn moest. Of ook: als de medewerkers van de staatsomroep de beschikbare taxi’s claimen, is het de hoogste tijd rond te kijken naar een middel om zelf ook te verdwijnen.