Het kabinet wankelt. Rutte4 heeft met veel moeite een asieldeal bekonkeld, maar de VVD-fractie in de kamer voelt er niets voor en krijgt nu de premier op bezoek..

Vrijdag berichtte de staatsomroep dat vandaag witte rook van Rutte4 werd verwacht:

De kans is groot dat de coalitie aanstaande maandag, na maanden moeizaam onderhandelen, een akkoord bereikt over de nieuwe asielwet. In deze wet wordt het gemakkelijker om gemeenten te verplichten asielzoekers op te vangen.
De vier partijen wachten nu op een laatste aangepaste versie van de wet waar de ambtenaren van staatssecretaris Van der Burg (Asiel) nog aan werken. De VVD-fractie zal dit weekend, mogelijk zaterdag, de aangepaste versie gezamenlijk bespreken.

Maar vanuit de achterban lijkt er verzet te worden verwacht van de Kamerfractie, en hangen er donderwolken. De tassendraagster heeft geen greep op de zaak, en moet nu de baas er bij roepen om wat meer discipline door te voeren. Dinsdag gaat Rutte daarom bij de fractievergadering zitten. Maar ja, op een onderwerp als dit is het niet eenvoudig Kamerleden te dreigen dat ze maar ergens burgemeester moeten worden als ze niet meewerken: dat is nu juist wat niemand wil, met deze aangekondigde asielwet. De sfeer die in de berichtgeving ontstaat is daarom dat de spanning oploopt:

Als de vier coalitiepartijen het eens zijn volgt maandagochtend het definitieve akkoord, zo bevestigen bronnen aan de NOS. “Als alles goed gaat, wordt er maandag groen licht gegeven”, zegt een bron, die het zich moeilijk kan voorstellen dat een van de coalitiepartijen nog nee zegt. Een andere bron binnen de coalitie zegt dat maandag een belangrijker dag is dan alle momenten de afgelopen tijd.

Enfin, het gevolg is een soort crisis in aanbouw, want de ChristenUnie dreigt met scherp te gaan schieten:

En hoe groot de druk is, blijkt uit de cijfers hoe hard mensen staan te dringen om ons land binnen te komen:

Van der Burg had eigenlijk gehoopt dat er voor 1 oktober overeenstemming zou zijn over de nieuwe asielwet. Hij wil die op 1 januari 2023 laten ingaan en, dus hij heeft haast. Inmiddels neemt de instroom van asielzoekers alleen maar toe: dit jaar komen er naar schatting tussen de 48.200 en 55.700 mensen naar Nederland in de hoop op een verblijfsvergunning.

Precies dit is waar premier Rutte nieuwe leugens over komt vertellen:

Premier Rutte wordt erbij gehaald om de VVD-fractie over de streep te trekken wat betreft de asieldeal. Dat zeggen bronnen tegen de NOS. Rutte, naast premier ook partijleider, is morgen aanwezig bij de vergadering van de Tweede Kamer-fractie van de VVD.
De afgelopen dagen hebben de vier coalitiepartijen koortsachtig overlegd over een nieuwe wet waarmee het makkelijker wordt om gemeenten te verplichten asielzoekers op te vangen. Volgens bronnen waren de fractievoorzitters, onder wie Hermans van de VVD, het uiteindelijk eens, maar wil de VVD-Kamerfractie niet instemmen.
De fractie heeft moeite met het dwangaspect van de wet en wil ook nog spreken over beperking van de instroom, voordat meer druk op gemeenten wordt gelegd om mensen op te vangen. Bij de achterban van de partij is ook onvrede over het uitblijven van meer maatregelen om de instroom te beperken. Rutte zou morgen uitleg komen geven, juist over die instroommaatregelen.

Opmerkelijk is dat binnen de fractie al sprake zou zijn van een motie waarmee men de zaak zou willen opblazen:

Na maanden van onderhandelen bereikt de coalitie waarschijnlijk maandag een akkoord over de nieuwe asielwet, maar al voor het zover is blijkt een deel van de achterban van de VVD deze deal niet zomaar te willen accepteren.
Uit moties, die in handen zijn van de NOS en Nieuwsuur, blijkt dat VVD’ers zich uitspreken tegen de koers van de VVD en tegen de asielwet in het bijzonder.

Het gerucht gaat dat er mensen met principes actief zijn:

Een van de moties komt van een groep VVD’ers die zijn verenigd onder de naam Klassiek Liberaal. De groep wil dat de partij zich expliciet op het partijcongres over twee weken uitspreekt tegen de “asieldwangwet”, zoals ze de wet noemen.
(..)
In de motie van Klassiek Liberaal staat dat “onze samenleving piept en kraakt onder de asielinstroom”. De ‘klassiek liberalen’ noemen de situatie onhoudbaar en wijzen de partij erop dat het ten koste gaat van draagvlak.

In ieder geval mensen die niet blind willen zijn voor wat er te gebeuren staat. Gezien de koers van afgelopen jaren gaat het hier om enige fossielen:

De groep VVD’ers maakt zich ook zorgen over de afnemende invloed van lokale overheden: “Met deze dwangwet worden decentrale overheden een uitvoeringsorgaan van een falend landelijk beleid. Het Huis van Thorbecke staat in brand!”
Leden uit Noord-Holland komen met een andere motie die zich uitspreekt tegen de koers van de VVD. Ze vinden dat de partij “soms wel rechtse thema’s adresseert, maar ze onvoldoende in de praktijk brengt”.

Gaat Rutte4 hier over struikelen? Dat lijkt me te optimistisch om te hopen. Wie daadwerkelijk een andere koers van de VVD wil, had dan eerder moeten proberen de herbenoeming van Rutte als partijleider te torpederen. Want dat zou de consequentie zijn van de val van Rutte4 als de VVD die hierover zou entameren.

---

Meer gedoe rond Rutte4 vindt u hier.