Het vanmorgen door Turkije neergeschoten Russische gevechtsvliegtuig vloog boven Syrië op het moment dat het werd geraakt. Rusland heeft nog geen definitief standpunt ingenomen, maar wel alvast een bezoek van de Russische minister van Buitenlandse zaken Lavrov aan Ankara afgezegd.

Een overzicht van tot nog toe vrijgekomen beelden en illustratief materiaal.

Kaartje (onder) van grensgebied (verschaft door CNN via Turkse regeringsbron)

Plaatje (onder) links toont schaalverdeling van uitloper Turks gebied.

https://twitter.com/IanJKeddie/status/669099631591170048/photo/1

Plaatje (onder) toont mogelijke entree en exit van Russisch vliegtuig

Plaatje (onder) toont moment van schieten op Russisch toestel (volgens matig betrouwbare Russische bron Sputnikmedia), 180 graden gedraaid ten opzichte van bovenstaande plaatjes. Waarschijnlijk fabricage, maar geen onrealistisch beeld van de gebeurtenissen.

https://twitter.com/Sputnik_Intl/status/669093505231405056/photo/1
.

Tot nog toe is men het nog niet eens of het toestel (een SU24) werd neergeschoten door F-16’s (Turkse versie) of luchtdoelraketten (Russische versie).

Dat Rusland beweert dat Turkije het vliegtuig neerschoot terwijl het zich in het Syrische luchtruim bevond lijkt niet te worden weersproken door de hierboven getoonde gegevens.

Rusland is stellig in haar standpunt dat het vliegtuig vloog op een hoogte van 6.000 meter.

Videobeelden suggereren dat één der piloten die uit het brandende vliegtuig ontsnapten gesneuveld is.

Er is iets geks aan de berichten tot dusver. Russia Today meldt, dat volgens Turkse regeringsbronnen het vliegtuig minimaal tien maal werd gewaarschuwd alvorens te schieten. Als dat klopt, heeft Turkije het vliegtuig neergeschoten boven Syrisch grondgebied, wat volgens internationaal recht niet zou mogen. De schaal in het tweede plaatje hierboven toont immers dat het stukje Turks gebied waarboven de Russen mogelijk vlogen, maximaal 2 kilometer breed is. Uitgaande van de specificaties van een SU24, en aannemende dat het onderweg naar het doel op ongeveer 2/3 van de maximumsnelheid (van 1300 km/uur) vloog, dan is de duur dat het Turkse luchtruim geschonden werd nooit langer dan 8 seconden geweest. (900 km/uur is 15 km/minuut is 4 sec/kilometer x2 = 8 seconden)

Dat zou suggereren dat Turkije wist wat er gaande was, en desondanks toch heeft geschoten. Er zijn ook nog andere redenen om dit aan te nemen:
Het Russische vliegtuig was kennelijk onderweg naar een doel dat op de Turkse kaart geheel boven met een groen vierkantje is aangegeven. Dit bolwerk van Turkmeense rebellen tegen Assad c.s. is al eerder het doelwit van Russische aanvallen geweest, en de aanvliegroute laat zien waarheen het vliegtuig onderweg was. Zie bijvoorbeeld ook deze kaart. Tot grote Turkse woede. Turkije beschouwt deze Turkmenen als een broedervolk.

Zes weken geleden liep de eerste rel rond een Russische schending van het Turkse luchtruim al bespottelijk hoog op. Het heeft er alle schijn van dat de Turkse generaals (of de president) menen belang te hebben bij een uitgebreider confrontatie. De Telegraaf citeert Dick Berlijn: directe order vanuit Ankara. Dat idee wordt gevoed doordat dit niet de eerste Russische aanval was op deze rebellenbolwerken. Turkije leek er klaar voor te zijn.

Wat nu? Goede vraag. Dit als een aanval op de NATO beschouwen zou idioot zijn. Maar wat als Rusland verklaart dat het door Turkije wordt aangevallen? NATO is een defensief bondgenootschap, maar dat het Turkije niet zal helpen als het tot een confrontatie met Rusland komt is moeilijk voorstelbaar.

Resteert de vraag: wat moeten we in godsnaam nog met Turkije in de NATO?

Het land sleurt het hele bondgenootschap mee naar onbekende avonturen, waarvoor het nooit was bedoeld.

Update 1

Putin heeft bevestigd dat het neerschieten werd gedaan door Turkse F-16’s.

Update 2

Ten minste één Russische piloot is doodgeschoten terwijl hij aan zijn parachute neerkwam. Dit is volledig in strijd met het oorlogsrecht, maar daar hebben ook de ‘gematigde’ rebellen lak aan. Onverwacht.

https://twitter.com/Hamosh84/status/669143876008038400/video/1

Update bij Update 2

Bovenstaand filmpje schijnt al meer dan een maand oud te zijn (zie reactie hieronder). Het slachtoffer was een Syrische piloot. Evenmin chic, al vraag je je af wat zijn voorkeur was geweest: dit of zo’n kartelmes van IS.

.