De Italiaanse premier Renzi heeft zoals verwacht de gang naar de president gemaakt om zijn ontslag aan te bieden. Het vervolg is onduidelijk, maar kan nauwelijks iets anders dan verkiezingen opleveren.

Een referendum verliezen met een marge van 20% is een slachting. Renzi kreeg minder dan 40% van de Italianen achter zich, bij een voor Italiaanse begrippen hoge opkomst van 67%. Daarmee lijkt zijn politieke carrière voorlopig voorbij. Want de inschattingsfout een referendum over staatshervormingen uit te roepen en daar vervolgens zijn politieke lot aan te verbinden zal men hem noch in Italië, noch in Brussel snel vergeven. Renzi heeft zijn aftreden al aangekondigd. Er was overigens erger dan 60-40 voorspeld (rechts).

De NOS noemt men als alternatief een ‘slim’ plan. Een zakenkabinet. Vaker vertoond, toen een succes, maar nu al te duidelijk een methode om de kiezers in de wachtstand te zetten. De herhaling van de Oostenrijkse presidentsverkiezingen lijkt daarvoor een recept te hebben geleverd.

“Komt er een tijdelijk zakenkabinet tot 2018 als er nieuwe verkiezingen zijn gepland? Of moeten er snel nieuwe verkiezingen komen? Premier Renzi gaat vandaag langs bij President Mattarella, dan liggen beide opties op tafel.”

Het onvermijdelijke gezeur van en over Brussel speelt ook een rol:

Ook in Brussel is de uitslag van het referendum met argusogen gevolgd. ” Een ‘nee’ bij het referendum in Italië wordt hier uitgelegd als een ‘nee’ tegen de Europese Unie”, zegt correspondent Arjan Noorlander in Brussel.

No shit, Sherlock. Brussel is de wortel alle kwaad geworden. Terecht? Wel in zoverre Brussel al haar problemen wijt aan kiezers die haar federale visioenen afwijzen. Visioenen die men er vervolgens in een hogere versnelling en met extreme arrogantie doorheen probeert te jassen, onderwijl tegenstanders negerend, kleinerend en afdoend als extreemrechts. Met als paradepaardje de euro, die de EU als een molensteen om de hals hangt. En de al tien jaar durende stagnatie van de Italiaanse economie is ontegenzeglijk de schuld van de gemeenschappelijke munt.

De opluchting over de beurzen heeft iets pathetisch, want iedereen kon dit van mijlenver zien aankomen, zodat de beurshandel posities ingenomen had die daarop aansloten. Zo werkt handel: waarom zou je geld weggooien? De vroege dip is weinig anders dan mensen die hun hedge-posities (voor het geval Renzi won) kwijt moesten voor een zo klein mogelijk verlies, verder was alles al eerder geregeld. De euro daalde afgelopen maand al met circa 5% ten opzichte van de dollar. (van $1.12 naar $1.06 voor een euro).

De echte beoordeling door de beurzen zal komen de tijd komen op basis van het politieke vervolg. Het gaat om de zwakheid van de Italiaanse banken, en de noodzaak een regering te hebben die daaraan iets doen kan. Daarvoor is een mandaat nodig, en dat lijkt men te zullen moeten zoeken bij de kiezer. Dat worden dan verkiezingen in maart of april – net als in Nederland en Frankrijk.

Een nieuwe lente, een nieuw geluid?