Het migratiebeleid van de EU is een krakkemikkige bende, stelde de EU Rekenkamer vast. Weinig afgewezen migranten raakt men weer kwijt, werd geconstateerd.

Dat de staatsomroep er over publiceert, voelt voor sommigen mogelijk als een overwinning – een erkenning van een sinds lang gemeld feit. Dat is het wel:

Het Europese migratiebeleid werkt niet. Met name de terugkeer van uitgeprocedeerde migranten gaat niet goed. Dat concludeert de Europese Rekenkamer in een rapport.

Maar tegelijk illustreert het een mankement van de manier waarop het in Brussel werkt. Ongelegen mededelingen kunnen lang worden uitgesteld – en daarmee genegeerd. Een rapport van de EU Rekenkamer heeft echter meer politieke betekenis.

De rekenkamer heeft forse kritiek op het terugkeerbeleid. Het zou zelfs migranten aantrekken om naar Europa te komen. “In plaats van het ontmoedigen van illegale migratie, kan er een situatie ontstaan waarin het falend EU-beleid leidt tot een toename van illegale migratie en smokkel”, zegt Leo Brincat, lid van de rekenkamer.

Als de Rekenkamer met kritiek op politiek handelen komt, is het doorgaans mosterd na de maaltijd. Zo ook ditmaal. Maar meest herkenbaar is nog wel dat niemand het nu nog durft te ontkennen – dat is ook het enige echte belang er van. Een ander element van dergelijk politiek gevoelig commentaar is dat het een aspect vormt van onbeschoft duur en onverdedigbaar handelen. Dat is hier niet precies de kwestie – de Rekenkamer EU noemt geen bedragen, maar de suggestie van haar bemoeienis is wel degelijk dat het ook financieel onbeschoft duur zal blijken.

Méést opmerkelijk ditmaal lijkt echter dat hier commentaar wordt geleverd op wat je rustig een EU deugpolitiek noemen moet:

Het is voor de EU-landen een zure boodschap. Migratie is een lastig dossier waar de landen maar niet uit lijken te komen. Toen er in 2015 miljoenen mensen naar Europa kwamen, wilden de landen een gezamenlijke oplossing. Al jaren wordt er gepraat over een migratiepact maar nog altijd zijn de landen geen stap verder. Het terugkeerbeleid was iets waar de landen het juist wel eens over waren.

De EU-laven gaven wat concretere cijfers door dan de staatsomroep:

Het schiet maar niet op met het terugsturen van migranten die in de Europese Unie niet welkom zijn. Dat weten zij heel goed, waardoor de EU-landen hen in feite aanmoedigen om toch te komen, stelt de Europese Rekenkamer.
De Rekenkamer onderzocht of de EU sinds de migratiecrisis van 2015 vooruitgang heeft geboekt bij het maken van afspraken met landen die de terugkeerders zouden moeten opnemen, zoals Marokko. Dat houdt niet over, concludeert de onafhankelijke controleur, die in de gaten houdt of EU-geld wel goed wordt besteed.

Enerzijds zie je daarom waarom de Rekenkamer doorgaans mosterd na de maaltijd levert: ze is hier sinds de crisis van 2015 mee bezig geweest. Anderzijds levert zij cijfers, dat is ze vanuit haar taakopvatting ook zo gewend:

Ieder jaar krijgen een half miljoen mensen te horen dat ze de EU moeten verlaten. Maar nog niet een op de vijf doet dat ook. Het schort aan medewerking van de landen van waaruit ze naar Europa zijn gereisd. Het maken van afspraken met deze landen blijft moeizaam. Omdat hun burgers daarop niet zitten te wachten, bijvoorbeeld. Maar ook omdat de EU steevast eist dat zij ook mensen terugnemen die slechts op doorreis waren en eigenlijk uit een ander land komen.

Ergo, jaarlijks blijven ruim 400.000 asielmigranten ‘hangen’, en doorgaans komt er ergens onderweg in één der naties wel weer een generaal pardon die hun aanwezigheid legitimeert. Sinds 2015 zijn er – afgaande op de EU Rekenkamer, derhalve 2,4 miljoen mensen in Europa gebleven die we niet hebben wilden. Hoe dat nu verloopt, met de instroom van Afrikanen die via Italië binnen komen? Een deel daarvan wil naar het UK, en steekt vanuit Frankrijk daarheen over. Dat is dan ook precies wat de EU Rekenkamer aankaart: geen eenduidig beleid.

Het probleem zit hem er volgens de rekenkamer in dat er geen eenduidig Europees beleid is. EU-landen proberen nog altijd te veel zelf te doen. De landen waarmee wordt onderhandeld, zien dat en maken daarvan gebruik, zegt Brincat. “Het zaait verwarring en toont zwakte waar die landen makkelijk misbruik van maken.”

Dat de landen van herkomst deze mensen maar al te graag te lozen in Europa zou de Brusselse dwazen toch te denken moeten geven..

Intussen zijn we in afwachting van de volgende golf, die nu Afghanistan zal willen verlaten.

---

Meer over migratie vindt u hier.