Sayad Perwiz Kambakhsh is ter dood veroordeeld wegens het downloaden van een artikel van een Iranese student dat handelde over de achterstelling van vrouwen.

Het proces dat tot het doodvonnis leidde duurde precies vier minuten en werd gevoerd op verzoek van de Mullah raad, het hoogste gezag onder de Sharia. In hoger beroep is nu dat vonnis later omgezet in twintig jaar gevangenisstraf. Dat we dit weten hebben we te danken aan zijn broer Sayad Yakub Ibrahimi. Sayad Yakub is een Afghaanse journalist die in het Westen stukken publiceert over het gedrag van de warlords in zijn moederland.

Hafizullah Khaliqyar, de openbare aanklager in de provincie Balkh heeft het vonnis verdedigd als bijzonder islamitisch en dat is het natuurlijk ook. In een interview voor de zender Vrij Afghanistan heeft hij laten weten dat hij alle mensenrechten uit het Charter van de VN erkent waaronder de vrijheid van meningsuiting, maar dat de Sharia regels bevat van godsdienstige aard die in een categorie apart behoren. Bij botsing tussen godsdienstige en andere mensenrechten dienen de eerste de voorrang te krijgen. Dat maakt volgens hem de mensenrechten niet minder onschendbaar.

Iedere jurist zal deze redenering herkennen als een waar formeel weinig tegen valt in te brengen. Soortgelijke redeneringen vindt men bij de hoogste rechtscolleges in het Westen. Formeel dan natuurlijk, niet inhoudelijk. Het standpunt van de openbare aanklager vertoont verwantschap met dat van burgemeester Cohen in Buitenhof van 9 maart ’08, toen deze betoogde dat mensenrechten in praktische gevallen tegen elkaar moeten worden afgewogen. Ook hij gaf i.c. aan godsdienstige rechten de voorrang. En ook dat is een juridisch standpunt..

De president van Afghanistan heeft geweigerd in te grijpen op grond van het ook door Europa en Amerika verdedigde beginsel van de scheiding der machten en heeft zich over het punt van de voorrang niet uitgelaten. Het verschil tussen de president en de openbare aanklager van de provincie Balkh is dat de eerste het mogelijk acht dat de afweging ook wel eens anders uit kan vallen, terwijl in Sharia landen de uitkomst bij voorbaat vast staat. Zo vast dat voor het proces niet meer dan vier minuten nodig was. Vier minuten lijkt weinig voor een proces dat met de doodstraf eindigt, maar terecht wordt in het westen veel vaker over de te lange dan over een te korte duur van processen geklaagd. Als alles duidelijk is, als de dader bekent, de feiten vaststaan en de delictsomschrijving en de strafbedreiging helder zijn en gebaseerd op de wet, waarom dan nog veel verdere poespas? In zo’n geval is de korte duur geen rechtstekort, hoogstens een tekort aan ceremonieel.

Maar wat moeten we inhoudelijk nu denken van deze gang van zaken?

---

Vandaag ook verschenen op het Blog van Toon Kasdorp