De betoging van Geert Wilders en andere PVV-leden gisteren in Arnhem tegen de benoeming van Marcouch als burgemeester had natuurlijk weinig van doen met kansen de benoeming nog te verhinderen. Het was de voor de PVV de campagnestart voor de gemeenteraadsverkiezingen.

De wijze waarop de staatsomroep eerder al uitpakte over de benoeming van Marcouch was een provocatie op zichzelf, en dat de PVV zou reageren stond eigenlijk vooraf vast. De demonstratie van de PVV in Arnhem was daarom een slimme zet: een demonstratie voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken (dat de burgemeesters benoemt) was strikt genomen logischer geweest, maar had beslist minder aandacht getrokken. Protesteren tegen minister Plasterk is toch vrijwel zinloos – protesteren tegen een incompetente PvdA-bureaucraat die op zijn laatste benen het Binnenhof af hinkt is een zinloze exercitie die het onderwerp zelfs nog enige sympathie zou kunnen opleveren. Voor sympathie is geen reden, maar dat is hoe het werkt bij de NPO.

Door te demonstreren in Arnhem nam Wilders wel een ander risico, dat zich inderdaad voordeed: de aanwezigheid van andere demonstranten tegen Marcouch. De aanwezigheid van Pegida-leden geeft de PVV al een ongemakkelijk gevoel, maar ook de heel pijnlijke aanwezigheid van een aantal (5, toen waren ze op) neofascisten van de NVU was voorspelbaar èn onvermijdelijk. De NVU pleegt tijdens gemeenteraadsverkiezingen ook in Arnhem mee te doen. Natuurlijk meldde de NOS het met een zeker aplomb, maar de aanwezigheid van enige tegendemonstranten van linkse huize onderstreepte dat er wel meer ongewenste elementen op deze PVV-demo af kwamen. Daar kwam de PVV goed mee weg, want als die afwezig waren geweest had de NOS daarover breder kunnen uitpakken.

Dan nog even de vraag: Waarom in Arnhem? Dat lijkt simpel: hiermee startte de PVV de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen in Arnhem en andere nieuwe steden. Het zet ook nog eens druk op de formatie, want hoe langer die duren hoe dichter de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 naderbij komen. Die zijn formeel nu nog ruim 8 maanden weg, maar de nu onderhandelende partijen staan – zelfs als alles goed gaat – zeker niet voor Prinsjesdag op het bordes. En Prinsjesdag is het begin van het nieuwe politieke seizoen, wanneer dit jaar ook de campagnes voor die gemeenteraadsverkiezingen op gang zullen komen.

De benoeming van Marcouch gaf de PVV een gouden kans een richtpunt te hebben in Arnhem – en een goede PVV-uitslag kan tevens als uitspraak tegen die benoeming worden gebruikt. Ook laat deze demo zien dat de PVV zinnens is serieus werk te gaan maken van die campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen. Ook al zal er naar het zich laat aanzien weinig directe binding zijn tussen partij en lokale fracties, door de gemeenteraadsverkiezingen te gebruiken als referendum tegen de regering en haar beleid kunnen de Regentenpartijen maximaal onder druk worden gezet. Gemeenteraadsverkiezingen zijn traditioneel een optimale kans voor de oppositie zich te profileren. Als de PVV daarin slaagt, zal het daarna heel spannend worden in Den Haag.